Dolegliwości po szczepieniach przeciwko COVID-19. Do tej pory przypadki zakrzepic odnotowano w Polsce u 29 osób

Na stronie gov.pl są publikowane wszystkie zgłoszone do tej pory niepożądane odczyny po szczepieniu przeciwko COVID-19. Skutki uboczne zgłosiło blisko 7 tys. osób na ponad 11 mln podanych dawek. Z raportu wynika, że do tej pory odnotowano 71 zgonów, które mogą mieć związek ze szczepieniem, ale mógł to być tylko zbieg okoliczności. - Języczkiem u wagi są dla nas incydenty zakrzepowo-zatorowe - mówi prof. Maria Gańczak, wiceprezydent Sekcji Kontroli Zakażeń EUPHA.

1. W szpitalach nadal ponad 23 tys. pacjentów z COVID-19

W piątek 30 kwietnia resort zdrowia opublikował nowy raport, z którego wynika, że w ciągu ostatniej doby 6 796 osób otrzymało pozytywny wynik testów laboratoryjnych w kierunku SARS-CoV-2. Nadal niepokoi bardzo wysoka liczba zgonów, tylko w ciągu ostatniej doby z powodu COVID-19 zmarło 429 osób.

Mamy 6 796 nowych i potwierdzonych przypadków zakażenia #koronawirus z województw: śląskiego (1041), mazowieckiego (803), wielkopolskiego (724), dolnośląskiego (614), małopolskiego (551), łódzkiego (523), pomorskiego (420), zachodniopomorskiego (367), lubelskiego (342),

— Ministerstwo Zdrowia (@MZ_GOV_PL) April 30, 2021

W szpitalach przebywa ponad 23 tys. osób zakażonych koronawirusem. Lekarze zauważają jednak wyraźną poprawę sytuacji.

Zobacz film: "Krystyna Bieńkowska-Szewczyk o mutacjach koronawirusa"

- Spadek zakażeń, który obserwujemy, przekłada się też na spadek nowych przyjęć do szpitala, ale również na spadek liczby ciężkich przypadków. Jak już ocieraliśmy się o granicę wydolności szpitalnej ochrony zdrowia w Polsce, to myślę, że w tej chwili jesteśmy już po bezpiecznej stronie - mówi prof. Andrzej Fal, kierownik Kliniki Alergologii, Chorób Płuc i Chorób Wewnętrznych w szpitalu MSWiA, dyr. Instytutu Nauk Medycznych UKSW.

- Zgodnie z opiniami większości uczonych, nie jest to ostatnia fala, aczkolwiek jeżeli będzie następna, to będzie ona dużo mniejsza, ze względu na to, że jest coraz więcej osób zaszczepionych. Szczepienia wyraźnie przyspieszyły w całej Europie, co jest bardzo pozytywnym znakiem, co oddala i spłaszcza kolejną potencjalnie możliwą czwartą falę - dodaje lekarz.

Eksperci nie mają wątpliwości, że teraz kluczowa będzie kwestia skutecznego realizowania programu szczepień, żeby jak najszybciej udało się wyszczepić, jak największą część populacji.

2. Do tej pory zarejestrowano 71 zgonów po szczepieniu

Do tej pory w Polsce podano 11 081 369 dawek szczepionek przeciwko COVID-19, przy czym w pełni zaszczepionych jest ponad 2,8 mln osób (osoby zaszczepione dwoma dawkami oraz jedną w przypadku szczepionki Johnson&Johnson).

Z danych Głównego Inspektoratu Sanitarnego wynika, że do tej pory zgłoszono 6 996 niepożądanych odczynów poszczepiennych, ponad tysiąc z nich miało poważniejszy charakter. Z raportu wynika, że po szczepieniu na COVID-19 zmarło 71 osób: 38 mężczyzn, 33 kobiety. Sześć przypadków śmiertelnych prawdopodobnie miało związek z zakrzepicą lub innym problemami związanymi z krzepliwością krwi.

GIS zaznacza, że raport uwzględnia wszystkie przypadki zgonów, które wystąpiły w krótkim czasie od podania szczepionki przeciwko COVID-19, nie jest to jednak jednoznaczne z tym, że każdy z tych przypadków jest rzeczywiście bezpośrednio spowodowany przez szczepienie.

3. Najgroźniejsze powikłania po szczepieniach

Epidemiolog, prof. Maria Gańczak, przypomina, że dolegliwości takie jak gorączka, ból i obrzęk w miejscu podania, ból głowy, bóle mięśni czy osłabienie, są typowymi reakcjami na podanie szczepionki. W przypadku innych preparatów szczepionkowych, chociażby podawanych w ramach obowiązkowego programu szczepień, nie budziło to takich emocji.

- Języczkiem u wagi są dla nas incydenty zakrzepowo-zatorowe. Może dojść do wystąpienia zakrzepicy zatok żylnych mózgowia, żył trzewnych, żył głębokich o różnym umiejscowieniu, a także udaru niedokrwiennego mózgu lub zatorowości obwodowej. Te bardzo rzadkie niepożądane odczyny poszczepienne są obecnie wpisane w charakterystykę dwóch produktów szczepionkowych stosowanych przeciwko COVID-19. Wspomniane incydenty zakrzepowe są manifestacją kliniczną rzadkiego niepożądanego odczynu zwanego VIPIT (vaccine induced prothrombotic immune thrombocytopenia) - wyjaśnia prof. Maria Gańczak, epidemiolog i kierowniczka Katedry Chorób Zakaźnych Collegium Medicum Uniwersytetu Zielonogórskiego, wiceprezydent Sekcji Kontroli Zakażeń EUPHA.

Z raportu GIS wynika, że w Polsce zakrzepicę, jako niepożądany odczyn poszczepienny odnotowano u 29 osób, a u 5 kolejnych pojawiło się podejrzenie zakrzepicy.

Profesor Gańczak tłumaczy, że objawy VIPIT są obserwowane u pacjentów w ciągu kilku dni do trzech tygodni po podaniu szczepionki, zwykle u osób poniżej 55. roku życia i częściej u kobiet. Przypominają nabytą trombofilię na podłożu autoimmunologicznym, czyli małopłytkowość indukowaną heparyną, mimo że pacjent nie otrzymywał heparyny.

- Typową zmianą jest zmniejszenie liczby płytek we krwi obwodowej, czyli trombocytopenia. Pamiętajmy, że częstość występowania incydentów zakrzepowo-zatorowych po szczepieniach wynosi jeden do kilku przypadków na milion zaszczepionych, a w przypadku zachorowania na COVID-19 dotyczy nawet kilkunastu proc. pacjentów – podkreśla epidemiolog.

4. Czy można mieszać szczepionki różnych producentów?

Prof. Gańczak w rozmowie z WP abcZdrowie odniosła się też do kwestii łączenia preparatów różnych producentów. Zdaniem ekspertki nie ma obecnie badań klinicznych, które by potwierdzały, że jest to bezpieczne dla pacjenta oraz gwarantuje taką samą immunogenność i skuteczność, jak podanie preparatu tego samego producenta. Nie wiadomo, jak długo trwa ochrona po takim miksowanym szczepieniu i w jakiej kombinacji oraz odstępie czasowym powinny być podawane preparaty.

- To powinno być przedmiotem dokładnych badań. Takie badanie jest prowadzone przez angielski National Health Service, nazywa się Com-Cov i będzie trwało 13 miesięcy. Badania na myszach wykazują, że odpowiedź uzyskana u nich w przypadku mieszania szczepionek, jest podobna jak w przypadku podawania dwóch dawek jednego producenta. Ale nie ma wyników badań u ludzi, zatem nie ma również oficjalnych rekomendacji - podkreśla prof. Gańczak.

- Eksperci zalecają, żeby - dopóki nie będziemy mieli wyników badań klinicznych - w wyjątkowych przypadkach należy raczej pacjenta szczepić jedną dawką, niż mieszać dwie dawki różnych producentów. Wszelkie tego typu działania polegające na podawaniu pacjentom dwóch różnych preparatów szczepionkowych są na razie na etapie eksperymentu medycznego - podsumowuje ekspertka.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.