Formaldehyd - właściwości, występowanie, bezpieczeństwo i wpływ na zdrowie

Formaldehyd jednym kojarzą się ze smogiem, innym z odżywkami i lakierami do paznokci. W każdym z tych przypadków skojarzenia są negatywne. Formaldehydy to toksyczne związki, które nierzadko mamią swoim biobójczym działaniem. Należą do grupy aldehydów i mogą być bardzo szkodliwe dla organizmu. Zobacz, gdzie ich szukać i jak ich unikać.

1. Czym jest formaldehyd?

Formaldehyd to inaczej aldehyd mrówkowy. Należy do grup aldehydów, czyli związków chemicznych o bardzo prostej budowie. Jego wzór sumaryczny to CH2O. Powstaje na skutek niepełnego spalania substancji, które zawierają węgiel. W warunkach przemysłowych uzyskuje się go poprzed utlenienie i uwodornienie metanolu.

Formaldehyd stosowany jest do produkcji:

• płyt wiórowych, paździerzowych, pilśniowych,
• sklejek,
• płyt MDF,
• tekstyliów i niektórych ubrań,
• klejów budowlanych,
• mebli,
• kosmetyków,
• lakierów przemysłowych,
• pianek izolacyjnych,
• wosków samochodowych.

Formaldehyd jest także obecny w powietrzu, którym oddychamy na co dzień, dodatkowo znajduje się w składzie smogu.

1.1. Formaldehyd w kosmetykach

Formaldehyd ma spore zastosowanie w przemyśle kosmetycznym. Choć obecnie stosuje się go rzadziej, ze względu na jego szkodliwość, można go znaleźć przede wszystkim w:

• odżywkach i lakierach do paznokci,
• tuszach do rzęs,
• dezodorantach,
• mydłach,
• szamponach i odżywkach do włosów.

Na etykietach można go znaleźć nie tylko pod nazwą "formaldehyde", ale także:

• Formalin,
• Methanal Methyl aldehyde,
• Methylene oxide, Morbicidacid,
• Oxymethylene.

2. Dlaczego formaldehyd jest groźny dla zdrowia?

Formaldehyd jest groźny dla zdrowia głównie dlatego, że jego cząsteczki zbierają się w oskrzelach i podrażnia błony śluzowe dróg oddechowych. Dodatkowo:

• sprzyja rozwojowi astmy
• podrażnia spojówki, wywołuje łzawienie i pieczenie
• wywołuje suchość w gardle oraz nasila kaszel
• może działać rakotwórczo,
• działa niekorzystnie na układ nerwowy
• wpływa negatywnie na płodność
• podrażnia skórę
• osłabia odporność organizmu.

Formaldehyd bardzo łatwo przenika do organizmu przez układ oddechowy. Znajduje się także w składzie powietrza, przez co zagrożenie jego nadmiernym wdychaniem jest bardzo duże.

2.1. Dopuszczalne stężenie formaldehydu

Przyjmuje się, że dopuszczalne stężenie formaldehydu w ubraniach i środkach czystości wynosi 50 µg na każdy metr sześcienny. Wówczas nie wykazuje on działania alergicznego. Jeśli chodzi o kosmetyki, w lakierach do paznokci składnik ten może mieć maksymalnie 5% udziału w całym składzie, a w pozostałych produktach - nie więcej niż 0.1%

3. Jak się chronić przed działaniem formaldehydu?

Najlepszym rozwiązaniem jest uważne czytanie etykiet produktów i unikanie tych, które mogą mieć w składzie formaldehyd. Warto także wybierać naturalne ubrania z bawełny czy lnu. Jeśli chodzi o formaldehyd, którego nie możemy tak łatwo uniknąć, czyli ten, który znajduje się w powietrzu czy materiałach budowlanych, warto zainwestować w domowy oczyszczacz powietrza, a także regularnie wietrzyć mieszkanie.

Filtry działają w oparciu o węgiel, który absorbuje toksyny i zatrzymuje je w środku, dzięki czemu powierze staje się czystsze, a my - bezpieczniejsi.