USG gruczołu krokowego
Badanie ultrasonograficzne, w skrócie USG, jest metodą dosyć często stosowaną w diagnostyce chorób prostaty. Dzieje się tak ze względu na dużą użyteczność tej metody diagnostycznej oraz jej stosunkowo niewielką inwazyjność. USG wykonywane w celu obrazowania prostaty nazywa się TRUS (transrectal ultrasounds), ze względu na dostęp, z którego jest wykonywane (transrectal – przez odbytnicę).
1. Użyteczność badania USG w chorobach prostaty
Badanie USG w urologii jest wykorzystywane często w diagnostyce łagodnego przerostu gruczołu krokowego. Podczas badania lekarz stara się dokonać jak najdokładniejszych pomiarów gruczołu krokowego. Wyliczona przez niego objętość stercza jest istotnym kryterium dalszego postępowania terapeutycznego.
Badanie USG TRUS może wykazać także ewentualne złogi obecne w gruczole. TRUS jest użyteczne w diagnostyce raka gruczołu krokowego – w przypadku podejrzenia nowotworu istnieje możliwość wykonania biopsji pod kontrolą USG. Dzięki temu można jak najcelniej trafić w podejrzane ogniska tkanki – wynik takiej biopsji jest bardziej wiarygodny.
2. Zasada działania USG
Zasada działania ultrasonografu opiera się na wysyłaniu fal ultradźwiękowych i następnie odbieraniu tych samych fal tuż po tym, jak odbiły się one od otaczających przedmiotów lub struktur anatomicznych. Odbicie od obiektu zmienia charakter fal i zmiana ta jest zależna od właściwości napotkanego obiektu – od jego wielkości, gestości, składu.
Fale ultradźwiękowe wysyłane są przez specjalną głowicę. Głowica ta stanowi jednocześnie odbiornik fal. Odebrane fale są przesyłane do urządzenia, które interpretuje zmianę, jaka zaszła w wiązce fal wskutek odbicia od obiektu. Na podstawie tych danych można wyciągnąć wnioski co do obiektu, który był badany, a nawet (dzięki specjalnym projekcjom) zobrazować go w miarę dokładnie na ekranie. Dotąd nie wykazano, aby fale ultradźwiękowe używane podczas badania były szkodliwe dla organizmu ludzkiego – dlatego badanie USG może być z powodzeniem stosowane nawet u małych dzieci i kobiet w ciąży.
3. Głowica aparatu i żel podczas badania prostaty
Aby obrazowanie za pomocą fal ultradźwiękowych było jak najbardziej dokładne i użyteczne, głowica musi być możliwie jak najbliżej badanego obiektu. Gruczoł krokowy sąsiaduje z kiszką stolcową, dlatego też w przypadku badania USG prostaty odpowiedniego kształtu głowica wprowadzana jest do odbytu osoby badanej.
Ten fakt może być przyczyną dyskomfortu u osoby badanej, jednak w dużej mierze związane jest to z czynnikami psychologicznymi. Z pewnością badanie USG prostaty nie należy do najprzyjemniejszych (ze względu na związek z okolicami intymnymi oraz konieczność wsunięcia głowicy do odbytu), jednak wykonane w sposób delikatny, nie jest bolesne i nie zagraża zdrowiu badanego, a zazwyczaj przynosi duże korzyści dla diagnostyki chorób prostaty.
Obrazowanie metodą USG wymaga także, aby między głowicą a badanym obiektem nie było nawet odrobiny powietrza – dlatego urządzenie przed badaniem należy pokryć specjalnym żelem, który dobrze przewodzi fale ultradźwiękowe. W przypadku badania USG przez odbytnicę żel ten spełnia dodatkową funkcję poślizgową, która zmniejsza uciążliwość badania. Żel ma obojętny skład, nie brudzi ubrań i raczej nie wywołuje uczulenia.
4. Przygotowanie pacjenta przed badaniem USG prostaty
Właściwie pacjent nie musi się jakoś specjalnie przygotowywać przed badaniem – poza oczywiście zachowanim zasad higieny (umycie się przed badaniem). Nie ma konieczności stosowania leków przeczyszczających.
5. Pozycja pacjenta podczas badania
Badanie może być wykonywane w dwóch pozycjach. Pacjent może znajdować się w pozycji kolankowo-łokciowej, czyli po prostu na czworakach na kozetce, z wypiętymi pośladkami. Badanie może się też odbyć w sytuacji, gdy pacjent leży na boku na kozetce, tyłem do lekarza, z wypiętymi pośladkami.
6. Przebieg badania USG gruczołu krokowego
Przed wykonaniem badania USG prostaty pacjent musi oczywiście zsunąć spodnie i przyjąć odpowiednią do badania pozycję. Lekarz nakłada na głowicę trochę żelu i wsuwa głowicę aparatu USG do odbytnicy. Głowica ma obły kształt i jest wąska. Lekarz podczas badania obraca głowicę wokół jej osi tak, aby wiązka wysyłanych przez nią fal ultradźwiękowych omiotła cały swój obwód. Po zakończeniu badania głowica jest usuwana, pacjent może się wytrzeć i ubrać.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.