Makrosomia płodu - przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie, zagrożenia

Makrosomia płodu (hipertrofia wewnątrzmaciczna) to zbyt duża masa płodu w stosunku do wieku ciąży. Stan ten może być niebezpieczny zarówno dla matki, jak i dziecka. Z tego względu makrosomia stanowi jedno ze wskazań do wykonania cesarskiego cięcia. Czym grozi makrosomia płodu?

1. Co to jest makrosomia płodu?

Makrosomia płodu (hipertrofia wewnątrzmaciczna) to nadmierna masa dziecka w stosunku do wieku ciążowego. Waga płodu mierzona jest za pomocą siatek centylowych, na makrosomię wskazuje masa przekraczająca 90. centyl dla odpowiedniej płci i etapu rozwoju.

Waga dzieci z makrosomią płodu:

Zobacz film: "Cała prawda o multiwitaminach"

• powyżej 4000 g - makrosomia pierwszego stopnia,
• powyżej 4500 g - makrosomia drugiego stopnia,
• powyżej 5000 g - makrosomia trzeciego stopnia.

Hipertrofia wewnątrzmaciczna dzieli się na makrosomię asymetryczną i symetryczną. Pierwsza występuje u potomstwa kobiet, chorujących na cukrzycę, natomiast makrosomia symetryczna dotyka dzieci matek bez problemów z poziomem glukozy we krwi.

2. Częstotliwość występowania makrosomii płodu

W populacji ogólnej około 6-14,5% noworodków waży więcej niż 4 kg, a zaledwie 0,1% powyżej 5 kg. Zwykle są to dzieci osób chorych na cukrzycę (25-60%), ryzyko zwiększa również otyłość, co jest szczególnie widoczne w krajach rozwiniętych.

Problem makrosomii maleje wraz ze wzrostem skuteczności opieki medycznej w przypadku pacjentek z cukrzycą typu I i II, a także cukrzycą ciążową.

3. Przyczyny występowania makrosomii płodu

Przyczyny występowania hipertrofii nie zostały odkryte, ale wskazano czynniki, zwiększające ryzyko nadmiernego wzrostu masy płodu. Wiele z nich ma bezpośredni związek ze stanem zdrowia matki:

• cukrzyca I stopnia,
• cukrzyca II stopnia,
• cukrzyca ciążowa,
• nadciśnienie tętnicze w czasie ciąży,
• otyłość matki,
• ciąża po 45. roku życia,
• poprzedni poród płodu z makrosomią,
• wielorodztwo,
• płeć męska noworodka,
• zaburzenia natury genetycznej (np. zespół Beckwitha-Wiedemanna),
• poród po terminie.

4. Objawy makrosomii płodu

• zwiększona ilość tkanki tłuszczowej pod skórą,
• mniejsza główka w stosunku do obwodu brzucha u noworodka,
• przerost narządów wewnętrznych (oprócz płuc, nerek i mózgu),
• żywoczerwone zabarwienie skóry,
• owłosienie małżowin usznych,
• niedojrzałość układu nerwowego,
• obniżony poziom glukozy, magnezu oraz wapnia we krwi.
• przerost wysepek trzustkowych,
• niedojrzałość płuc (co wpływa na wzrost ryzyka zaburzeń oddychania u noworodka).

5. Diagnostyka i leczenie makrosomii płodu

Makrosomia płodu najczęściej rozpoznawana jest w trakcie rutynowego badania USG, choć w niektórych przypadkach dopiero na sali porodowej, po narodzinach dziecka.

Wówczas lekarz sprawdza masę noworodka i porównuje ją z normami dla danej płci i wieku. Hipertrofia wewnątrzmaciczna płodu zdiagnozowana w trakcie USG pozwala na zmniejszenie kaloryczności diety oraz wprowadzenie aktywności fizycznej, odpowiedniej dla wieku ciąży.

Dodatkowo w przypadku cukrzycy konieczne jest stałe kontrolowanie glikemii. Makrosomia rozpoznana w zaawansowanej ciąży jest wskazaniem do cesarskiego cięcia. Poród siłami natury mógłby stanowić zagrożenie dla życia matki.

6. Zagrożenia

Makrosomia płodu jest niebezpieczna zarówna dla matki, jak i dziecka. W trakcie porodu naturalnego istnieje ryzyko wystąpienia komplikacji, takich jak:

• długi czas trwania porodu,
• krwotok,
• uszkodzenie kanału rodnego,
• zatrzymanie akcji porodowej,
• zakażenie połogowe.

Dodatkowo może dojść do urazu u dziecka, na przykład złamania obojczyka lub zwichnięcia barku. Istnieje również ryzyko poważniejszych powikłań, dotyczących uszkodzenia nerwu twarzowego, a nawet niedotlenienia.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.