Trwa ładowanie...

Makrosomia płodu - przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie, zagrożenia

 Paula Komendarczuk
04.03.2022 13:55
Makrosomia płodu (hipertrofia wewnątrzmaciczna) to nadmierna masa płodu.
Makrosomia płodu (hipertrofia wewnątrzmaciczna) to nadmierna masa płodu. (adobestock)

Makrosomia płodu (hipertrofia wewnątrzmaciczna) to zbyt duża masa płodu w stosunku do wieku ciąży. Stan ten może być niebezpieczny zarówno dla matki, jak i dziecka. Z tego względu makrosomia stanowi jedno ze wskazań do wykonania cesarskiego cięcia. Czym grozi makrosomia płodu?

spis treści

1. Co to jest makrosomia płodu?

Makrosomia płodu (hipertrofia wewnątrzmaciczna) to nadmierna masa dziecka w stosunku do wieku ciążowego. Waga płodu mierzona jest za pomocą siatek centylowych, na makrosomię wskazuje masa przekraczająca 90. centyl dla odpowiedniej płci i etapu rozwoju.

Waga dzieci z makrosomią płodu:

  • powyżej 4000 g - makrosomia pierwszego stopnia,
  • powyżej 4500 g - makrosomia drugiego stopnia,
  • powyżej 5000 g - makrosomia trzeciego stopnia.
Zobacz film: "Soki ekologiczne"

Hipertrofia wewnątrzmaciczna dzieli się na makrosomię asymetryczną i symetryczną. Pierwsza występuje u potomstwa kobiet, chorujących na cukrzycę, natomiast makrosomia symetryczna dotyka dzieci matek bez problemów z poziomem glukozy we krwi.

2. Częstotliwość występowania makrosomii płodu

W populacji ogólnej około 6-14,5% noworodków waży więcej niż 4 kg, a zaledwie 0,1% powyżej 5 kg. Zwykle są to dzieci osób chorych na cukrzycę (25-60%), ryzyko zwiększa również otyłość, co jest szczególnie widoczne w krajach rozwiniętych.

Problem makrosomii maleje wraz ze wzrostem skuteczności opieki medycznej w przypadku pacjentek z cukrzycą typu I i II, a także cukrzycą ciążową.

3. Przyczyny występowania makrosomii płodu

Przyczyny występowania hipertrofii nie zostały odkryte, ale wskazano czynniki, zwiększające ryzyko nadmiernego wzrostu masy płodu. Wiele z nich ma bezpośredni związek ze stanem zdrowia matki:

  • cukrzyca I stopnia,
  • cukrzyca II stopnia,
  • cukrzyca ciążowa,
  • nadciśnienie tętnicze w czasie ciąży,
  • otyłość matki,
  • ciąża po 45. roku życia,
  • poprzedni poród płodu z makrosomią,
  • wielorodztwo,
  • płeć męska noworodka,
  • zaburzenia natury genetycznej (np. zespół Beckwitha-Wiedemanna),
  • poród po terminie.

4. Objawy makrosomii płodu

  • zwiększona ilość tkanki tłuszczowej pod skórą,
  • mniejsza główka w stosunku do obwodu brzucha u noworodka,
  • przerost narządów wewnętrznych (oprócz płuc, nerek i mózgu),
  • żywoczerwone zabarwienie skóry,
  • owłosienie małżowin usznych,
  • niedojrzałość układu nerwowego,
  • obniżony poziom glukozy, magnezu oraz wapnia we krwi.
  • przerost wysepek trzustkowych,
  • niedojrzałość płuc (co wpływa na wzrost ryzyka zaburzeń oddychania u noworodka).

5. Diagnostyka i leczenie makrosomii płodu

Makrosomia płodu najczęściej rozpoznawana jest w trakcie rutynowego badania USG, choć w niektórych przypadkach dopiero na sali porodowej, po narodzinach dziecka.

Wówczas lekarz sprawdza masę noworodka i porównuje ją z normami dla danej płci i wieku. Hipertrofia wewnątrzmaciczna płodu zdiagnozowana w trakcie USG pozwala na zmniejszenie kaloryczności diety oraz wprowadzenie aktywności fizycznej, odpowiedniej dla wieku ciąży.

Dodatkowo w przypadku cukrzycy konieczne jest stałe kontrolowanie glikemii. Makrosomia rozpoznana w zaawansowanej ciąży jest wskazaniem do cesarskiego cięcia. Poród siłami natury mógłby stanowić zagrożenie dla życia matki.

6. Zagrożenia

Makrosomia płodu jest niebezpieczna zarówna dla matki, jak i dziecka. W trakcie porodu naturalnego istnieje ryzyko wystąpienia komplikacji, takich jak:

  • długi czas trwania porodu,
  • krwotok,
  • uszkodzenie kanału rodnego,
  • zatrzymanie akcji porodowej,
  • zakażenie połogowe.

Dodatkowo może dojść do urazu u dziecka, na przykład złamania obojczyka lub zwichnięcia barku. Istnieje również ryzyko poważniejszych powikłań, dotyczących uszkodzenia nerwu twarzowego, a nawet niedotlenienia.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze