Trwa ładowanie...

Podejrzany wzrost sprzedaży dwóch leków. NFZ zapowiada kontrole

Brakuje leków dla pacjentów chorujących na cukrzycę typu 2. NFZ zapowiada kontrole
Brakuje leków dla pacjentów chorujących na cukrzycę typu 2. NFZ zapowiada kontrole (Getty Images)

NFZ alarmuje: coraz więcej osób sięga po leki stosowane w leczeniu cukrzycy typu 2 bez medycznego uzasadnienia. Chodzi o preparaty Ozempic i Trulicity. To powoduje, że nie mogą ich kupić diabetycy - MZ już umieściło je w wykazie produktów zagrożonych brakiem dostępności. Eksperci ostrzegają przed przyjmowaniem preparatów na własną rękę. Można je stosować wyłącznie pod opieką lekarza.

spis treści

1. Pacjenci traktują te leki jako środek odchudząjący

Ozempic i Trulicity to leki stosowane w leczeniu cukrzycy typy 2, zwłaszcza u pacjentów, którzy dodatkowo zmagają się z otyłością. Zastosowanie tych środków u diabetyków leczonych wcześniej insuliną pozwala zmniejszyć dawki i uprościć insulinoterapię.

- Te leki zostały opracowane jako leki inkretynowe, czyli do bezpiecznego obniżania podwyższonej glikemii. Ich wielką zaletą jest to, że doskonale obniżają poziom cukru, ale tylko do granicy bezpiecznej. Mówi się o nich nawet, że są to inteligentne leki, bo w warunkach niskiego poziomu glukozy nie obniżają go dalej - wyjaśniał w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Grzegorz Dzida z Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, hipertensjolog i diabetolog.

Zobacz film: "Objawy cukrzycy na skórze"

Dodatkowo leki blokują ośrodek głodu, a pobudzają ośrodek sytości, to powoduje, że pacjenci, którzy je przyjmują, jedzą mniej i dzięki temu chudną. Ten efekt spowodował, że leki zyskały ogromną popularność i sięgają po nie również osoby, które traktują je jako łatwy sposób na schudnięcie bez wysiłku.

2. Chorzy na cukrzycę mają problem z wykupieniem leków

Zainteresowanie oboma lekami jest tak duże, że pojawił się problem z ich dostępnością w aptekach. Ministerstwo Zdrowia umieściło oba preparaty w wykazie produktów zagrożonych brakiem dostępności. To oznacza, że nie będzie ich można wywozić za granicę.

Od początku ubiegłego roku dostępność obu leków w aptekach spadła o kilkadziesiąt procent. Jak informuje dyrektor Biura Komunikacji Społecznej i Promocji NFZ Paweł Florek, w ciągu ostatnich dwóch lat liczba wydanych opakowań Ozempicu wzrosła sześciokrotnie, a Trulicity - ośmiokrotnie.

Eksperci wskazują, że gwałtowny wzrost popularności wynika m.in. z tego, że masowo sięgają po nie osoby, które stosują je na odchudzanie.

- Brak dostępności tych leków dla pacjentów z cukrzycą typu 2 może skutkować przerwaniem terapii i wzrostem zagrażającej zdrowiu hiperglikemii i doprowadzić do przyboru masy ciała – zwraca uwagę prof. Dorota Zozulińska-Ziółkiewicz, prezes zarządu Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, cytowana przez NFZ.

- Zastosowanie w terapii cukrzycy typu 2 analogów GLP-1 zwiększa szansę na dłuższe i zdrowsze życie, ale przez ograniczoną dostępność szanse te są znacznie mniejsze - dodaje ekspertka.

3. Lekarze ostrzegają przed skutkami ubocznymi

Narodowy Fundusz Zdrowia zapowiada wnikliwą kontrolę dotyczącą przepisywania preparatów poza wskazaniami do refundacji lub z niewłaściwym stopniem odpłatności.

"W takich sytuacjach od razu zapala się czerwona lampka" - podkreśla NFZ w opublikowanym na swojej stronie internetowej komunikacie. Kontrolerzy informują o przypadkach, kiedy pacjent płaci za prywatną wizytę tylko po to, by przepisać lek ze zniżką, mimo braku wskazań refundacyjnych.

Eksperci ostrzegają: nie są znane długofalowe skutki stosowania leków Ozempic i Trulicity u osób bez cukrzycy i bez otyłości
Eksperci ostrzegają: nie są znane długofalowe skutki stosowania leków Ozempic i Trulicity u osób bez cukrzycy i bez otyłości (Getty Images)

W 2020 r. na refundację Ozempicu NFZ wydał ponad pięć mln zł. Dwa lata później ponad sześć razy więcej. Jeszcze wyższe kwoty pochłonęła refundacja Trulicity. Koszty urosły z blisko sześciu mln zł w 2020 r. do ponad 42 mln zł w ubiegłym roku.

Lekarze ostrzegają przed sięganiem po leki bez wskazań medycznych - chociaż są bezpieczne i dokładnie przebadane, to jak każde wyroby lecznicze mogą powodować skutki uboczne. Preparaty muszą być stosowane w odpowiednich dawkach i pod kontrolą lekarza. W dodatku efekt odchudzający utrzymuje się, dopóki przyjmuje się lek.

- Nieznane są długofalowe skutki stosowania leków Ozempic i Trulicity poza wskazaniami rejestracyjnymi tzn. u osób bez cukrzycy i bez otyłości. Przyjmowanie tych leków tylko po to, aby zgubić nadmierne kilogramy przez osoby z nadwagą, jest niewłaściwe i niebezpieczne, ponieważ nie znamy wszystkich skutków zdrowotnych, które te leki mogą wywołać w przyszłości - podkreśla prof. Zozulińska-Ziółkiewicz.

Katarzyna Grzęda-Łozicka, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Zobacz także:

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze