Trwa ładowanie...

Tak źle nie było od dawna. "Będziemy się zarażać przynajmniej do końca kwietnia"

Lekarz radzi, jak uniknąć zakażenia grypą podczas świątecznych spotkań
Lekarz radzi, jak uniknąć zakażenia grypą podczas świątecznych spotkań (Getty Images, East News)

Tak źle nie było od dekady. Ten sezon grypowy jest wyjątkowo trudny, a po świętach może być jeszcze gorzej. Jak wzmocnić organizm i uchronić się przed zachorowaniem? Co zrobić, jeśli w święta mamy kontakt z osobą z potwierdzoną grypą? Zdradzamy praktyczne rady od lekarzy.

spis treści

1. Grypa nie odpuszcza. 200 tys. chorych w tydzień

Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego z powodu grypy od września zmarło już 117 osób. Do 4 kwietnia wykryto ponad pięć milionów zachorowań na grypę, a 30 tys. osób wymagało hospitalizacji. Tylko w ostatnim tygodniu marca zachorowało ponad 223 tys. osób, to dwa razy więcej niż w tym samym okresie ubiegłego roku.

Eksperci mówią o jednym z najdłuższych i najtrudniejszych sezonów grypowych od dekady, a to nie koniec - po świętach i licznych spotkaniach znowu może przybywać zachorowań.

Zobacz film: "Dr Szułdrzyński wymienia powikłania po grypie"

- Nadal zarażamy się grypą i będziemy się zarażać przynajmniej do końca kwietnia, jeśli nie dłużej. Ten sezon grypowy jest bardzo nietypowy, tych zachorowań mamy dużo, częściowo to może być efekt wyrównawczy związany z okresem pandemii - mówi dr Michał Sutkowski, prezes Warszawskich Lekarzy Rodzinnych.

- Druga część sezonu epidemicznego jest zdominowana przez podtyp grypy B, a wcześniej znacznie częstszy był podtyp A. Dosyć charakterystycznym objawem wywołanym przez wirusa grypy typu B są bóle mięśniowe, zwłaszcza u dzieci - wyjaśnia prof. Aneta Nitsch-Osuch, konsultant wojewódzki ds. epidemiologii dla Mazowsza, kierownik Zakładu Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego WUM.

Zachorowania i podejrzenia zachorowań na grypę w Polsce
Zachorowania i podejrzenia zachorowań na grypę w Polsce (NIZP)

Jakie mogą być objawy grypy? - Złe samopoczucie, bóle stawowo-mięśniowe, bóle głowy, kaszel, katar, stany podgorączkowe, gorączka. Jeżeli gorączka długo się utrzymuje, jeżeli nie reaguje na leki przeciwgorączkowe, jeżeli nawet udaje się zbić gorączkę, ale czujemy się gorzej niż zwykle, jeżeli kaszel bardzo się nasilił, jeżeli odpluwamy krwistą wydzielinę, jeżeli mamy zaburzenia świadomości, a w przypadku dzieci - zaburzenia kolorytu skóry, trudności w spożywaniu pokarmu to są objawy wymagające konsultacji z lekarzem - wyjaśnia ekspertka.

W przypadku osób starszych groźne są powikłania bakteryjne grypy - może wystąpić m.in. bakteryjne zapalenie płuc
W przypadku osób starszych groźne są powikłania bakteryjne grypy - może wystąpić m.in. bakteryjne zapalenie płuc (Getty Images)

2. Groźne powikłania. Pacjentka po grypie wymagała ECMO

Lekarze alarmują, by nie lekceważyć objawów grypy - mogą być podobne do przeziębienia, ale w przypadku grypy może dojść do groźnych powikłań, zwłaszcza jeżeli choroba nie będzie odpowiednio leczona.

- Najczęstsze powikłania u dzieci to drgawki gorączkowe, zapalenie ucha środkowego i zapalenie płuc. W przypadku osób dorosłych - zapalenie zatok obocznych nosa i zapalenie płuc - wymienia prof. Aneta Nitsch-Osuch.

- Powikłania są spowodowane nadkażeniem bakteryjnym, np. pneumokokowym, co wynika z tego, że wirus grypy toruje drogę innym patogenom. Grypa może też zaostrzyć przebieg choroby przewlekłej. Tu mamy do czynienia z takim błędnym kołem chorobowym, które nigdy nie zwiastuje dobrze - choroby przewlekłe stanowią czynnik ryzyka ciężkiego przebiegu grypy, a z drugiej strony u pacjentów obarczonych chorobą - grypa powoduje zaostrzenie - podkreśla ekspertka.

Zdarzają się przypadki, kiedy grypa przebiega z objawami ostrej niewydolności oddechowej, a także niewydolnością serca, a pacjenci wymagają hospitalizacji na oddziale anestezjologii i intensywnej terapii. Tak było z 43-letnią pacjentką, która trafiła Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II - miała ciężkie upośledzenie kurczliwości serca.

- Została zakwalifikowana do zastosowania pozaustrojowej oksygenacji membranowej ECMO w związku z poważnymi powikłaniami pogrypowymi - mówi dr n. med. Hubert Hymczak, zastępca Kierownika I Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii.

Ciężkie powikłania po grypie. 43-latka wymagała podłączenia do ECMO
Ciężkie powikłania po grypie. 43-latka wymagała podłączenia do ECMO (FB)

3. Jak uniknąć zachorowania na grypę?

Zapytaliśmy lekarzy, co możemy zrobić, żeby ograniczyć ryzyko zachorowania, zwłaszcza że duże skupiska w sklepach i kościołach to wymarzone warunki dla wirusów. Czy warto jeszcze się zaszczepić?

- To last minute szczepień - mówi dr Sutkowski. - Najlepszym sposobem w dalszym ciągu jest szczepienie, bo po nim mamy najszybciej zbudowaną odporność swoistą wobec grypy. Każdy dzień zwiększa nam odporność, pełna będzie po 10-14 dniach - wyjaśnia.

- Zasady są wciąż te same, czyli podstawa to higiena rąk, jeżeli mamy kaszel zasłaniajmy usta, pomocne jest też wietrzenie mieszkań - im częściej otwieramy okna, tym lepiej, w ten sposób pozbywamy się nagromadzonych w pomieszczeniu drobnoustrojów - to metody, które ograniczają ryzyko zakażenia, ale nie do zera - mówi prof. Nitsch-Osuch.

Jak możemy jeszcze wspomóc organizm? - Na pewno dobrym rozwiązaniem na wzmocnienie odporności jest sen. Wyśpijmy się i przeznaczmy mniej czasu na przygotowania, zakupy, a więcej na odpoczynek - to też będzie wzmacniało organizm. Pogoda jest bardzo zmienna, więc musimy pamiętać o odpowiednim stroju - na cebulkę. Nie zapominajmy o nakryciu głowy, ale też nie przegrzewajmy ani siebie, ani dzieci - radzi dr Sutkowski.

- Pamiętajmy o maseczkach w przychodniach, w aptekach. Warto je zakładać tam, gdzie jest dużo ludzi, np. w kościele, w sklepach - nie ma w tym nic złego, wręcz przeciwnie - to jest wyraz odpowiedzialności za innych - dodaje.

Dr Sutkowski przypomina, że na kondycję organizmu nie wpłynie dobrze ani przejadanie się, ani picie alkoholu, który zwiększa temperaturę ciała i działa moczopędnie.

- Nie musimy hołdować tradycyjnej kuchni polskiej, gdzie przeważają mięsiwa i ciasta, lepiej postawić na warzywa i owoce. Organizm nam podziękuje. Alkohol nigdy nie jest dobrym rozwiązaniem, jeżeli chodzi o leczenie czegokolwiek. Z jednej strony nas rozgrzeje, ale skutki tego są takie, że będziemy mieli większą hipoglikemię i inne zaburzenia, które utrudniają leczenie - podkreśla lekarz.

Eksperci przypominają: jeżeli mamy objawy infekcji, to lepiej zostać w domu.

- Zawsze powinniśmy się kierować zdrowym rozsądkiem. Jeżeli jesteśmy przeziębieni, mamy katar, kaszel, gorączkę zostańmy w domu i nie narażajmy swoich bliskich na kontakt z infekcją, zwłaszcza tych z chorobami przewlekłymi, seniorów - podkreśla prof. Nitsch-Osuch.

W przypadku wątpliwości warto przed spotkaniem wykonać szybki test combo, żeby upewnić się, czy to nie grypa, COVID lub RSV. A co w sytuacji, kiedy okazuje się, że mieliśmy bliski kontakt z osobą, która ma grypę? Czy można uniknąć zachorowania?

- Jeżeli ten kontakt trwał długo i była to osoba objawowa, to tacy chorzy zdecydowanie częściej zarażają, jeżeli chodzi o wirusa grypy. Wtedy warto skonsultować z lekarzem profilaktyczne podanie leku przeciwwirusowego na grypę - wyjaśnia dr Sutkowski.

- Ten lek jest podawany w sytuacji, kiedy jeden z domowników jest chory i w ramach profilaktyki poekspozycyjnej - przyjmują go pozostali. Tylko pamiętajmy, że ten lek trzeba przyjąć szybko - dwie doby od kontaktu - nie więcej, bo inaczej jego podanie ma coraz mniejszy sens - dodaje lekarz.

Lekarka rodzinna dr Magdalena Krajewska, znana jako Instalekarz, przypomina, że Oseltamiwiru nie można nadużywać, sprawdza się tylko w leczeniu i profilaktyce grypy.

- Pacjenci przychodzą i mówią: pani doktor proszę mi dać receptę, żebym miał w apteczce, bo jak mnie bierze lekkie przeziębienie, to od razu sobie łykam, żeby nie zachorować. Nie - ten lek jest konkretnie na wirusa grypy, nie na zwykłe przeziębienie, nie na rinowirusy ani koronawirusy - podkreśla lekarka.

Katarzyna Grzęda-Łozicka, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze