Zapalenie woreczka łzowego – przyczyny, objawy i leczenie
Zapalenie woreczka łzowego jest chorobą, która najczęściej ma związek z niedrożnością przewodu nosowo-łzowego. Niezależnie od tego, czy ma charakter ostry, czy przewlekły, towarzyszy jej ból i obrzęk powieki, a także łzawienie. Jakie są przyczyny patologii i sposoby jej leczenia?
1. Co to jest zapalenie woreczka łzowego?
Zapalenie woreczka łzowego (łac. dacryocystitis) to infekcja, przyczyną której jest zwykle zwężenie lub niedrożność przewodu nosowo-łzowego. Rzadziej odpowiadają za nią kamienie dróg łzowych, uchyłki woreczka łzowego, urazy czy przebyte zabiegi chirurgiczne nosa i zatok obocznych nosa.
U dorosłych zapalenie woreczka łzowego diagnozuje się rzadko. Choroba najczęściej dotyczy najmłodszych dzieci, u których przewód nosowo-łzowy nie otworzył się samoistnie po urodzeniu. U noworodków przyczyną często jest także zakażenie wywołane przez dwoinkę zapalenia płuc (S. pneumoniae), u starszaków zaś częściej występuje zakażenie wywołane przez gronkowca złocistego (S. aureus) i gronkowca skórnego (S. epidermidis).
2. Objawy zapalenia woreczka łzowego
Woreczek łzowy, zlokalizowany w okolicy brzegu przyśrodkowego powieki dolnej w obrębie dołu łzowego kości łzowej, bierze udział w pracy pompy łzowej zasysającej łzy z jeziorka łzowego. Jego zapalenie najczęściej ma ostry przebieg.
Zapalenie woreczka łzowego cechuje się powiększeniem i rozdęciem kanału nosowo-łzowego, który łączy woreczek łzowy z jamą nosa. Dochodzi do tego w wyniku zablokowania odpływu łez z woreczka do jamy nosa. W konsekwencji zalega w nim płynna treść, która może ulec zakażeniu.
Gdy dojdzie do drobnego urazu rogówki, pojawia się owrzodzenie. Ma to związek z tym, że niedrożność kanału nosowo-łzowego skutkuje zaleganiem bakterii w worku spojówkowym.
Objawy zapalenia woreczka łzowego to przede wszystkim:
- obrzęk,
- zaczerwienienie i ból w okolicy przyśrodkowej dolnej powieki,
- łzawienie,
- przekrwienie spojówek
- powiększenie węzłów chłonnych przyuszniczych.
Pojawia się również wydzielina w worku spojówkowym, często gorączka. Z czasem obrzęk powieki staje się wrażliwy na dotyk, rozszerza się w stronę nosa. Po uciśnięciu z punktu łzowego wydobywa się wydzielina ropna lub śluzowa.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Dla przewlekłego zapalenia woreczka łzowego typowe jest stałe łzawienie wywołane brakiem odpływu łez przez przewód nosowo-łzowy, zaczerwienienie skóry i bolesne uwypuklenie na bocznej ścianie nasady nosa. Mogą także tworzyć się przetoki lub torbiele, a nawet ropnie woreczka i związane z nim zapalenie tkanek miękkich oczodołu oraz twarzy.
3. Diagnostyka i leczenie
Rozpoznanie ostrego zapalenia woreczka łzowego nie wymaga badań dodatkowych. W przypadku choroby przewlekłej kluczowe jest płukanie dróg łzowych (ma wartość diagnostyczną), rzadziej wykonuje się badanie radiologiczne po podaniu środka cieniującego do dróg łzowych (dakryocystografia) czy badania izotopowe.
Leczenie ostrego zapalenia woreczka łzowego ma charakter zachowawczy. Gdy dochodzi do zarośnięcia przewodu nosowo-łzowego, przeprowadza się leczenie operacyjne.
Dzieje się tak, gdy przyczyną patologii jest niedrożność ujścia kanału łzowego (co jest wadą rozwojową u małych dzieci) lub gdy utworzył się ropień woreczka. Wówczas konieczne jest sondowanie kanału nosowo-łzowego lub chirurgiczne nacięcie i drenaż ropnia.
Zabieg udrożnienia kanału łzowego musi być wykonany przez doświadczonego okulistę w warunkach szpitalnych, w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym, z udziałem anestezjologa.
Przy zapaleniu woreczka łzowego stosuje się również leczenie domowe i wspomagające. To
- ciepłe okłady,
- przemywanie worka spojówkowego roztworem kwasu bornego,
- stosowanie kropli sulfatiazolowych lub penicylinowych, a także innych antybiotyków w kroplach, które są podawane do worka spojówkowego,
- delikatny masaż dolnego kąta przyśrodkowego oka, celem którego jest usunięcie zawartości do worka spojówkowego.
Ostry stan zapalny bez gorączki wymaga wdrożenia antybiotyków. Jeżeli pojawi się gorączka, należy bezwzględnie i natychmiast zgłosić się do lekarza. Wówczas hospitalizuje się zarówno dzieci, jak i dorosłych.
Wówczas szczególnie ważne staje się oznaczenie wrażliwości drobnoustrojów chorobotwórczych na antybiotyki, czyli wykonanie antybiogramu i włączenie celowanej antybiotykoterapii. Leczenie w stanach ciężkich powinno trwać przynajmniej 10–14 dni. Po zakończeniu leczenia bardzo ważne są wizyty u okulisty, a także płukanie dróg łzowych.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.