Błyskoporek podkorowy (chaga) - skład, działanie, właściwości, przeciwwskazania

Błyskoporek podkorowy (chaga) to grzyb pasożyt występujący w lasach liściastych, zwykle porasta brzozy, choć można spotkać go również na dębach, bukach, klonach, topolach, kasztanowcach czy orzechach. Chaga atakuje kilkudziesięcioletnie rośliny doprowadzając do ich obumierania, sama może rozwijać się nawet przez 80 lat. Błyskoporek podkorowy już od starożytności cieszy się popularnością w medycynie naturalnej. Jakie właściwości ma chaga?

Błyskoporek podkorowy (chaga) to grzyb pasożyt występujący w lasach liściastych.Błyskoporek podkorowy (chaga) to grzyb pasożyt występujący w lasach liściastych.
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Paula Komendarczuk

Co to jest błyskoporek podkorowy?

Błyskoporek podkorowy to nadrzewny gatunek grzyba zaliczany do rodziny szczeciniakowatych, określany jest również jako chaga, guz brzozowy, huba brzozowa, huba skośnorurkowa, czernidło czy czyrak brzozowy.

Błyskoporek w największej ilości występuje na terenie Azji, Ameryki Północnej oraz Europy (zwłaszcza Rosji). W Polsce porasta brzozy, choć zdarza się, że chaga rozwija się na topolach, bukach, wierzbach, jesionach, klonach czy kasztanowcach.

Warto pamiętać, że w naszym kraju czyrak brzozowy jest gatunkiem częściowo chronionym, może być zbierany wyłącznie przez osoby posiadające specjalne zezwolenie.

Guz brzozowy pojawia się na drzewach, które mają uszkodzony i popękany pień na skutek niskich temperatur czy infekcji. Najczęściej porasta północną stronę pnia, stopniowo powodując osłabienie i zamieranie drzewa.

Błyskoporek podkorowy ma postać czarnej lub czarnogranatowej narośli o nieregularnym kształcie. Jest matowy, twardy i przypomina z wyglądu spalony węgiel.

Błyskoporek podkorowy - skład, działanie i właściwości

Właściwości lecznicze chagi są znane już od V w. p.n.e. W Europie Środkowo-Wschodniej zaczęto doceniać działanie błyskoporka podkorowego od XVI wieku, grzyb był stosowany w przypadku infekcji intymnych, chorób nowotworowych, schorzeń układu pokarmowego lub jamy ustnej.

Guz brzozowy zawiera wiele substancji biologicznie czynnych, takich jak polisacharydy, garbniki, lignany, fitosterole, flawonoidy, kwasy fenolowe czy triterpeny (betulina, kwas betulinowy).

W składzie błyskoporka podkorowego znajduje się antyutleniacz (dysmutaza ponadtlenkowa), aminokwasy, melanina, a także wiele cennych witamin i składników mineralnych - witaminy z grupy B, miedź, potas, cynk, żelazo i wapń.

Dzięki zawartości korzystnych dla organizmu substancji chaga wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, immunomodulujące, antyoksydacyjne, przeciwnowotworowe, hipoglikemizujące i obniżające poziom cholesterolu.

Czernidło stymuluje produkcję białych krwinek oraz czynnika martwicy nowotworów, obniża stężenie glukozy, trójglicerydów, cholesterolu oraz kwasów tłuszczowych we krwi. Przypuszcza się również, że grzyb może wpływać na regenerację wysp trzustkowych wytwarzających insulinę.

Huba brzozowa przeciwdziała rozwojowi raka wątroby, płuc, szyjki macicy, białaczki i czerniaka. Mechanizm działania przeciwnowotworowego błyskoporka nie został dokładnie poznany, odkryto do tej pory, że grzyb działa antyproliferacyjnie wobec komórek rakowych, przeciwdziała powstawaniu nowych naczyń krwionośnych i blokuje migrację nowotworu.

Badania na zwierzętach wykazały, że chaga może zmniejszać stężenie aminotransferazy alaninowej (ALT), aminotransferazy asparaginianowej (AST), dialdehydu malonowego (MDA) oraz tlenku azotu (NO). Błyskoporek działa również przeciwwirusowo i przeciwbakteryjnie, co sprawdzono m.in. wobec Mycobacterium smegmatis i Francisella tularensis.

Przeciwwskazania do stosowania błyskoporka podkorowego

Stosowanie chagi jest niewskazane w następujących przypadkach:

  • uczulenie na jakikolwiek składnik grzyba,
  • ciąża,
  • okres karmienia piersią,
  • niewyrównana cukrzyca,
  • hipoglikemia,
  • zaburzenia pracy nerek.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Kawa za kierownicą pomaga? Eksperci ostrzegają przed "zjazdem kofeinowym"
Kawa za kierownicą pomaga? Eksperci ostrzegają przed "zjazdem kofeinowym"
Potęguje stres, podnosi kortyzol. Niewinny nawyk na cenzurowanym
Potęguje stres, podnosi kortyzol. Niewinny nawyk na cenzurowanym
Co daje burak w diecie? Remedium na zaparcia, wsparcie serca
Co daje burak w diecie? Remedium na zaparcia, wsparcie serca
Nie tylko anemia. Niedobór żelaza przyczynia się też do RLS
Nie tylko anemia. Niedobór żelaza przyczynia się też do RLS
"Bigosowe zwolnienia" w grudniu? Firmy widzą wysyp L4 przed świętami
"Bigosowe zwolnienia" w grudniu? Firmy widzą wysyp L4 przed świętami
Najpopularniejszy deser jesienią. Bomba cukru i tłuszczu
Najpopularniejszy deser jesienią. Bomba cukru i tłuszczu
Pogromca cukrzycy, skarb dla wątroby. Chrup na zdrowie
Pogromca cukrzycy, skarb dla wątroby. Chrup na zdrowie
Wpływa na cukrzycę i przepuszczalność jelit. Potwierdzone badaniami
Wpływa na cukrzycę i przepuszczalność jelit. Potwierdzone badaniami
Nowe podejście do leków krytycznych? CMA ma wzmocnić produkcję i zapasy
Nowe podejście do leków krytycznych? CMA ma wzmocnić produkcję i zapasy
Wyjątkowy pomysł szpitala w Legnicy. "Święta to czas szczególny"
Wyjątkowy pomysł szpitala w Legnicy. "Święta to czas szczególny"
Dick Van Dyke skończył 100 lat. Zdradza, czego od lat nie pije
Dick Van Dyke skończył 100 lat. Zdradza, czego od lat nie pije
Nawyki, które mają wpływ na starzenie mózgu. Naukowcy mówią o 8 latach różnicy
Nawyki, które mają wpływ na starzenie mózgu. Naukowcy mówią o 8 latach różnicy