Co się dzieje z naszym organizmem, gdy śpimy?

W czasie snu z naszym organizmem dzieją się fascynujące rzeczy: obniża się temperatura ciała, spada ciśnienie krwi, a oddech staje się wolniejszy. Sen odgrywa w naszym życiu niebagatelną rolę. Nic zatem dziwnego, że interesowali się nim już starożytni filozofowie. Próbowano wyjaśnić jego rolę oraz znaczenie dla zdrowia i urody.

W czasie snu w naszym organizmie zachodzą ciekawe mechanizmy W czasie snu w naszym organizmie zachodzą ciekawe mechanizmy
Źródło zdjęć: © 123RF
Agnieszka Gotówka

Sen na zdrowie!

Człowiek nie może obejść się bez snu. I choć wielu z nas uważa, że to strata czasu, bez nocnego odpoczynku nie jesteśmy w stanie funkcjonować.

Po 17 godzinach aktywności człowiek zachowuje się tak, jakby miał we krwi 0,5 promila alkoholu. Nasze zdolności poznawcze i czas reakcji są wówczas bardzo ograniczone. Sprawność naszego umysłu znacząco spada, trudno się nam skoncentrować, a o pracy umysłowej nie może być mowy. Gwałtownie obniża się odporność naszego organizmu, a odczucia bólowe mogą stać się bardziej dotkliwe. Niemożliwe jest również podejmowanie racjonalnych decyzji.

Przeczytaj również:

Czy spanie w skarpetkach jest zdrowe?

Każda kolejna godzina bez snu jest coraz bardziej katastrofalna w skutkach. Po 24 godzinach bez odpoczynku funkcjonujemy tak, jakby w naszej krwi był promil alkoholu. Po dwóch dobach człowiek traci poczucie rzeczywistości. Pojawić się mogą halucynacje i omamy.

Fazy snu

W pierwszej fazie snu (tzw. NREM, ang. non-rapid eye movement) spada temperatura ciała, zwalnia praca serca, reguluje się oddech, nerki produkują mniej moczu, a mięśnie się relaksują.

To wówczas właśnie nasz sen jest najgłębszy, a odpoczynek – efektywny. Pojawia się już godzinę po zaśnięciu, by następnie ustąpić miejsca fazie REM. To wtedy pojawiają się marzenia senne, a nasze gałki oczne intensywnie się poruszają. Oddech staje się nieregularny, a serce bije nieco szybciej.

W czasie fazy NREM wiele zmian zachodzi również w obrębie naszej skóry. Staje się ona jędrniejsza, szybciej się regeneruje. Zwiększa się też ilość uwalnianych hormonów.

Zapewne wielu osobom zdarzyło się, że obudziło ich uczucie spadania lub gwałtownego ruchu (może dotyczyć tylko nóg lub całego ciała). Zdarza się, że towarzyszy im krzyk oraz wrażenie upadku. Nie ma w tym jednak niczego dziwnego. I choć mało kto się do tego przyznaje, to zjawisko powszechne. Pojawia się w czasie snu najczęściej podczas fazy NREM. W języku medycznym określa się je jako łagodne mioklonie nocne. Najczęściej zaobserwować je można w czasie zasypiania.

Przeczytaj również:

  • Przez 3 tygodnie spali o 4 godziny krócej. Co wykazały badania?

Dobry sen, lepsza praca

Szare komórki są wdzięczne za regularny sen. To wtedy właśnie mają one czas na regenerację i naprawę mikrouszkodzeń. Sen ponadto porządkuje naszą pamięć.

By mózg następnego dnia mógł prawidłowo funkcjonować, potrzebuje co najmniej pięciu godzin efektywnego snu. Najlepiej dla naszego organizmu jest, gdy do łóżka kładziemy się przed godziną 22.00. Warto rytuał ten powtarzać każdego wieczora, nawet w dni wolne.

Jeśli wydaje się nam, że w czasie snu nasz organizm nie wykonuje tytanicznej pracy, jesteśmy w błędzie. Dzięki procesom, które wówczas zachodzą, możemy witać nowy dzień z energią.

Źródła

  1. Alexander Borbély, Waldemar Szelenberger, Maria Szwed-Szelenberger: Tajemnice snu. Warszawa: Państwowe Wydaw. Naukowe, 1990

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda