Trwa ładowanie...

Jak często powinniśmy kontrolować ciśnienie? Takie błędy najczęściej popełniają Polacy

 Katarzyna Grzęda-Łozicka
11.12.2022 20:15
Prawie połowa chorych nie wie, że ma nadciśnienie. Jednymi z objawów mogą być ból i zawroty głowy
Prawie połowa chorych nie wie, że ma nadciśnienie. Jednymi z objawów mogą być ból i zawroty głowy (Getty Images)

Z danych Narodowego Funduszu Zdrowia wynika, że już co trzeci dorosły Polak ma nadciśnienie tętnicze. Najwięcej chorych jest między 55. a 74. rokiem życia, ale wyraźnie widać, że coraz częściej problem dotyka też młodszych. Eksperci podkreślają, że choroba bardzo długo może nie dawać objawów, dlatego tak ważne jest regularne kontrolowanie ciśnienia. Jak często powinniśmy wykonywać pomiary?

spis treści

1. Cztery grzechy główne Polaków

Ryzyko zachorowania na nadciśnienie wzrasta z wiekiem, choroba częściowo jest uwarunkowana genetycznie. Eksperci podkreślają jednak, że w zdecydowanej większości przypadków sami hodujemy chorobę poprzez niezdrowy styl życia. Jakie grzechy najczęściej popełniają Polacy?

- Pierwszy grzech to siedzący tryb życia i brak regularnej aktywności fizycznej, a drugi - niezdrowy sposób odżywiania, dieta bogata w sól, ale również w kalorie. Spożywamy więcej kalorii, niż spalamy, co powoduje nadwagę i otyłość, a efektem jest m.in. nadciśnienie tętnicze. Trzeci grzech - brak pomiarów ciśnienia tętniczego, dlatego wiele przypadków nie jest rozpoznawanych. Czwarty błąd to nie podejmowanie leczenia po stwierdzeniu nadciśnienie tętniczego albo przerywanie leczenia, nieregularne stosowanie leków, brak realizacji zaleceń lekarskich - wymienia prof. dr hab. n. med. Piotr Jankowski, kierownik Katedry Chorób Wewnętrznych i Gerontokardiologii w Szpitalu Klinicznym im. prof. W. Orłowskiego w Warszawie.

Nadciśnienie tętnicze jest główną przyczyną udarów mózgu
Nadciśnienie tętnicze jest główną przyczyną udarów mózgu (Getty Images)
Zobacz film: "Na nadciśnienie tętnicze choruje 40 proc. Polaków"

Już 10 milionów Polaków ma nadciśnienie, ale większość nie zdaje sobie sprawy z jego skutków. Jednym z obszarów narządowych, w którym nadciśnienie wywołuje ciężkie powikłania, jest centralny układ nerwowy, czyli mózg. Dr n. med. Anna Szymańska-Chabowska, dolnośląski konsultant w dziedzinie hipertensjologii, przypomina, że nadciśnienie tętnicze jest głównym czynnikiem ryzyka wystąpienia udaru niedokrwiennego i udaru krwotocznego.

- Zanim jednak dojdzie do powstania udaru, u osób z długotrwałym lub ciężkim nadciśnieniem niejednokrotnie obserwujemy w tomografii komputerowej liczne drobne ogniska naczyniopochodne, które są bezpośrednim efektem angiopatii nadciśnieniowej, czyli zmian morfologicznych w drobnych tętnicach mózgu, zaburzających jego prawidłowe ukrwienie. Inną widoczną zarówno w obrazie rezonansu magnetycznego, jak i wyrażoną klinicznie manifestacją mózgową choroby nadciśnieniowej może być zespół PRES - tylnej odwracalnej encefalopatii nadciśnieniowej, stanowiący wskazanie do natychmiastowego przyjęcia chorego do szpitala i zintensyfikowania leczenia hipotensyjnego - tłumaczy ekspertka.

2. Nie czekajmy na objawy

Jakie sygnały powinny nas zaniepokoić? To mogą być pierwsze objawy nadciśnienia:

  • bóle i zawroty głowy;
  • uczucie przemijającego ucisku w głowie;
  • dzwonienie w uszach;
  • zwiększona potliwość;
  • uczucie kołatania serca;
  • zaburzenia snu;
  • uderzenia gorąca;
  • zaczerwienienie twarzy;
  • krwawienie z nosa;
  • zwiększona pobudliwość;
  • duszność.

Eksperci podkreślają, że w wielu przypadkach objawy w ogóle nie występują, a choroba sieje spustoszenie w organizmie. Potwierdza to raport WHO: "W ciągu ostatnich 30 lat liczba dorosłych w wieku 30-79 lat z nadciśnieniem wzrosła z 650 milionów do 1,28 miliarda. Prawie połowa z nich nie wiedziała, że ma wysokie ciśnienie krwi".

3. Jak często powinniśmy kontrolować ciśnienie?

Lekarze podkreślają, że podstawą profilaktyki jest prowadzenie zdrowego stylu życia, czyli aktywność fizyczna plus zbilansowana dieta, a do tego regularne pomiary ciśnienia - przynajmniej raz w roku.

- Ciśnienie powinniśmy mierzyć zawsze, kiedy odczuwamy jakieś niepokojące nas lub nietypowe objawy, np. silny ból głowy, zaburzenia widzenia, duszność, ból w klatce piersiowej. Jeżeli natomiast nasze samopoczucie jest dobre, to rekomendowany schemat kontroli ciśnienia w warunkach domowych obejmuje pomiary wykonywane przez określony czas (np. przez tydzień) - dwukrotnie rano w odstępie dwóch-trzech minut i analogicznie wieczorem - wyjaśnia dr Szymańska-Chabowska.

- Następnie wpisujemy do dzienniczka pomiarowego obie wartości z pomiaru porannego i wieczornego lub średnią pomiaru porannego i średnią pomiaru wieczornego. Dokonując oceny stopnia kontroli ciśnienia, nie bierzemy pod uwagę pomiarów z pierwszego dnia, uznajemy bowiem, że wartości ciśnienia na początku okresu pomiarowego mogą być nieco wyższe, odpowiadając "efektowi białego fartucha". Należy przy tym pamiętać, że wartością potwierdzającą optymalną kontrolę ciśnienia w pomiarach domowych jest wartość poniżej 135/85 mmHg, zatem trochę inaczej, niż w przypadku pomiarów przygodnych w gabinecie lekarskim, gdzie wartością graniczną jest 140/90 mmHg - tłumaczy ekspertka.

Lekarka dodaje, że pomiary dokonywane regularnie przez pacjenta w domu są zdecydowanie bardziej miarodajne, niż jednorazowy pomiar ciśnienia podczas wizyty u lekarza, który jest obarczony większym błędem.

Katarzyna Grzęda-Łozicka, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze