Lekarze ostrzegają. Zmiana czasu może doprowadzić do udaru i zawału
Już niedługo przyjdzie pora na ponowne przestawienie zegarków – tym razem o godzinę do przodu. Naukowcy z całego świata od dawna alarmują, że zmiana czasu nie wpływa pozytywnie na nasz organizm. Czego możemy się spodziewać? Lekarze tłumaczą.
Zmiana czasu może odbić się na naszym samopoczuciu
W tym artykule:
Kiedy zmieniamy czas na letni?
W 2023 roku czas letni rozpocznie się w nocy z 25 na 26 marca. Zegarki trzeba będzie przestawić z godziny drugiej na trzecią. Dla większości z nas taka zmiana jest znacznie gorsza niż przejście z czasu letniego na zimowy, kiedy dostajemy dodatkową godzinę snu.
I choć wraz z końcówką marca dłużej będziemy cieszyć się dniem, to od lat trwają dyskusje nad odstąpieniem od czasu letniego i zimowego. Miały one uzasadnienie wiele dekad temu, kiedy za zmianą czasu przemawiało dłuższe i efektywniejsze wykorzystywanie światła słonecznego. Dziś przestawianie zegarków wydaje się anachronizmem.
W 2019 roku Unia Europejska rozpoczęła prace legislacyjne nad rezygnacją ze zmiany czasu. Pandemia oraz fakt, że nie wszystkie spośród 70 krajów, w których przestawiane są zegarki, zgodziły się, sprawiły, że zmiana czasu będzie obowiązywać co najmniej do 2026 roku.
Jedna nieprzespana noc. Przerażające skutki
Czego już niebawem mogą spodziewać się osoby szczególnie wrażliwe?
Wyższa liczba udarów i zawałów
Ta zmiana nie pozostaje bez wpływu na nasz rytm biologiczny. Głównym skutkiem skrócenia naszego snu może być osłabienie odporności. Dowodzi temu szereg badań – jedno z nich, które ukazało się na łamach "Sleep", wskazuje, że zaburzenia rytmu snu obniżają odpowiedź poszczepienną. Inne badania akcentują słabszą reakcję immunologiczną po kontakcie z rhinowirusem odpowiedzialnym za przeziębienia. Metaanaliza przeprowadzona przez badaczy chińskich wskazuje nawet, że upośledzone działanie układu immunologicznego w związku z zaburzeniami rytmu dobowego może sprzyjać procesom nowotworowym.
Co ważne, wskutek zmiany czasu nie tracimy zaledwie jednej godziny snu. Naukowcy w "Journal of Applied Psychology" dowodzą, że każdej kolejnej nocy przez siedem dni od zmiany czasu będziemy spać krócej o średnio 40 minut.
- Samo skrócenie snu, z jakim się zmierzymy, przestawiając nasze zegarki, spowoduje, że melatonina nie będzie prawidłowo wydzielana. Każda bezsenność o charakterze długotrwałym odbija się także na całej gospodarce hormonalnej organizmu - mówi w rozmowie z WP abcZdrowie kardiolog i internista, dr Beata Poprawa.
Eksperci z Amerykańskiej Akademii Medycyny Snu (AASM) alarmują również, że każdego roku po zmianie czasu na letni odnotowuje się większą liczbę zawałów serca, udarów mózgu, a także wypadków samochodowych. Ma to związek ze zmniejszoną koncentracją wynikającą z krótszego snu. Choć trudniej jest powiązać zdrowie serca z incydentalnym skróceniem snu, to jedno z badań dowiodło, że zmiana czasu może zwiększać ryzyko zawału o trzy proc.
- W przypadku marcowej zmiany czasu, kiedy skróceniu ulega noc i poniekąd "przyspieszamy dzień", ten skrócony sen może być dla naszego organizmu stresem. Przekłada się to na nadmierne wydzielanie kortyzolu, co z kolei jest ściśle związane z wyższym ryzykiem powikłań sercowo-naczyniowych – zgadza się w rozmowie z WP abcZdrowie endokrynolog dr Szymon Suwała.
- Układ endokrynny odpowiada za funkcjonowanie całego naszego organizmu, więc pacjenci z chorobami przewlekłymi wydają się być bardziej podatni na zmiany hormonalne związane z przebiegiem zmiany czasu - dodaje ekspert.
Dr Poprawa podkreśla, że "każda zmiana rytmu okołodobowego dla człowieka jest niekorzystna, a nawet niebezpieczna".
- Sen to okres regeneracji organizmu, a jeżeli ten rytm gwałtowanie zakłócamy, organizm nie potrafi szybko sobie z tym poradzić. To powoduje w szeregach naszego organizmu pewien chaos hormonalny - mówi ekspertka.
- Skutkiem tego może być zmęczenie, ospałość, a nawet zaostrzenie schorzeń neurologicznych i kardiologicznych - ostrzega.
Czego jeszcze możemy się spodziewać?
- bóle głowy – zaburzenia rytmu dobowego mogą prowadzić do nasilenia objawów, a nawet rozwoju migreny,
- odkładanie tkanki tłuszczowej – niewłaściwa higiena snu zaburza produkcję hormonów związanych z głodem i sytością – greliny i leptyny, ma także wpływ na insulinę, skutkiem czego może być większy apetyt i odkładanie tzw. tłuszczu trzewnego,
- chroniczne zmęczenie – stres oksydacyjny, zwiększona produkcja kortyzolu na skutek niewyspania, problemy z koncentracją i nasileniem dolegliwości bólowych mogą prowadzić do nieustającego uczucia zmęczenia.
- Przestawienie zegarka spowoduje zaburzenia zarówno w wydzielaniu melatoniny, jak i rano, gdy obudzimy się niewyspani, pogłębić może problem skoków ciśnienia, tachykardię, a co więcej – wpływa także negatywnie na naszą psychikę - wylicza dr Poprawa.
Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
