Miód - właściwości, rodzaje, zastosowanie

Miód pszczeli to produkt spożywczy, który w warunkach naturalnych jest wytwarzany przez pszczoły właściwe. Jak powstaje miód? Produkują go pszczoły z rodzaju Apis i pszczoły bezżądłowe, poprzez przetwarzanie pozyskanego nektaru kwiatowego roślin miododajnych oraz niektórych wydzielin występujących na liściach drzew.

Pod wpływem enzymów i kwasu mrówkowego sacharoza przekształca się w przewodzie pokarmowym pszczoły w glukozę i fruktozę.

Jak wygląda miód pszczeli?

Miód pszczeli może mieć konsystencję gęstego płynu lub stałą, barwę od białej, poprzez jasnożółtą, do brunatno-brązowej czy brunatno-ciemnozielonej. Z uwagi na stopień krystalizacji dojrzałego miodu wyróżnia się miód w stanie płynnym (patoka) oraz skrystalizowany (krupiec). Spożywa się także miód plastrowy.

Substytutem miodu naturalnego może być tak zwany miód sztuczny, który jednakowoż nie posiada jego właściwości. Warto wiedzieć, że miód produkują nie tylko pszczoły, ale i inne owady, na przykład osy (nie jest on bezpieczny do spożycia).

W zależności od surowca, z jakiego powstał miód, wyróżnia się:

• miód nektarowy (kwiatowe), który cechuje się wyraźnym aromatem.W Polsce ważniejszymi roślinami miododajnymi są: rzepak, koniczyny, lipy i gryka. Wyróżnia się różne rodzaje miodów odmianowych. To miód rzepakowy, miód wrzosowy, miód gryczany, miód akacjowy, miód lipowy, miód koniczynowy, miód bławatkowy, miód manuka, miód malinowy, miód nawłociowy, miód mniszkowy, miód wielokwiatowy czy miód cząbrowy,
• miód spadziowy.W Polsce występują dwa gatunki miodów spadziowych; jest to tak zwana spadź liściasta (z drzew lipy) oraz spadź iglasta. Miód spadziowy jest najczęściej ciemny z odcieniem zielonkawym (w przypadku spadzi iglastej) lub ciemno żółtawym (w przypadku spadzi liściastej),
• miód mieszany (nektarowo-spadziowe, spadziowo-nektarowy).

Co zawiera miód? W jego składzie chemicznym można wyróżnić:

• węglowodany (monosacharydy, takie jak glukoza oraz fruktoza, także sacharoza, maltoza czy melecytoza). To najbardziej liczna grupa,
• kwasy organiczne: glukonowy, jabłkowy i cytrynowy oraz olejki eteryczne pochodzące z nektaru: wyższe alkohole alifatyczne, aldehydy i ketony, a także estry i związki polifenolowe,
• enzymy pochodzące głównie z gruczołów ślinowych pszczół. Do najważniejszych zalicza się inwertazę, α-amylazę i β-amylazę,
• witaminy – A, B1, B2, B6, B12, C, kwas foliowy, kwas pantotenowy, biotyna,
• mikroelementy, takie jak magnez, wapń, potas, chlor, fosfor, żelazo, mangan, kobalt,
• acetylocholina,
• karotenoidy, głównie β-karoten i ksantofil,
• ziarna pyłku roślin, z których został zebrany nektar.

Miód jest bogaty w substancje odżywcze, a i bardzo łatwo przyswajalny przez organizm. Posiada wiele właściwości prozdrowotnych, stad znajduje zastosowanie nie tylko w diecie, ale i medycynie naturalnej. Dlaczego?

Przede wszystkim miód pszczeli jest zdrowym źródłem energii (wartość kaloryczna 100 g miodu waha się w granicach 320–330 kcal). Co więcej:

• działa przeciwzapalnie, przeciwbólowo, antybakteryjnie i przeciwalergicznie,
• łagodzi infekcje dróg oddechowych, wspiera leczenie kaszlu, kataru, zapalenia zatok,
• pobudza trawienie, korzystnie wpływa na układ pokarmowy, likwiduje zaparcia,
• wzmacnia serce, obniża ciśnienie krwi, poprawia krążenie i hamuje rozwój miażdżycy
• wspomaga pracę mózgu,
• reguluje pracę wątroby i nerek.
• przyspiesza regenerację organizmu i pomaga zwiększać odporność.
• ułatwia zasypianie, koi nerwy, poprawia nastrój.
• przyspiesza gojenie ran, łagodzi podrażnienia.
• działa oczyszczająco na organizm, ma właściwości odtruwające.

Z uwagi na to, że miód jest nie tylko smaczny, ale i stanowi naturalny antybiotyk oraz remedium na wiele przypadłości chorobowych, wykorzystuje się więc nie tylko w kuchni, ale także medycynie naturalnej i kosmetyce, ponieważ nawilża, rozjaśnia i poprawia sprężystość skóry.

Jaki miód na co? Szukając najlepszego miodu dla swojej rodziny, warto kupić go bezpośrednio u zaufanych producentów, zapoznając się z właściwościami, cechami i działaniem dostępnych rodzajów miodu.

Jak rozpoznać miód z cukrem?

Jak rozpoznać miód prawdziwy od podrabianego? Fałszywy miód jest rzadki i ma płynną konsystencję. Sztuczny miód nie ma grudek, które są w surowym miodzie. Prawdziwy miód krystalizuje od kilku dni do kilku miesięcy, nie rozpuszcza się szybko w zimnej wodzie jak cukier i nigdy nie jest tani.

Czy miód jest szkodliwy? Okazuje się, że może taki być — przede wszystkim dla niemowląt i małych dzieci. Istnieje bowiem ryzyko, że zawiera przetrwalniki pałeczek jadu kiełbasianego (Clostridium botulinum), co może powodować botulizm dziecięcy (zatrucie jadem kiełbasianym). Dla dzieci starszych i dorosłych obecność przetrwalników nie stanowi zagrożenia.

Na ilość spożywanego miodu powinni też uważać diabetycy oraz osoby zmagające się z insulinoopornością (miód jest produktem o wysokim indeksie glikemicznym).