PCOS dieta – na czym polega? Co jeść, a czego unikać?

Dieta PCOS powinna być stosowana przez kobiety, które zmagają się z zespołem policystycznych jajników. To ważne, ponieważ optymalny jadłospis wspiera leczenie i poprawia jego efektywność w wielu wymiarach. Przyczynia się także do znaczącej poprawy stanu zdrowia i samopoczucia. Co jeść, a czego unikać? Jakie są zasady diety PCOS?

1. Dieta w PCOS

Dieta PCOS to dieta stosowana przy zespole policystycznych jajników.

PCOS, czyli Polycystic Ovary Syndrome to jedna z najczęstszych chorób endokrynologicznych diagnozowanych u kobiet w okresie reprodukcyjnym. Schorzenie to po raz pierwszy zostało opisane w 1935 roku przez Steina i Leventhala, znane są jednak doniesienia naukowe z 1721 roku.

Zobacz film: "PCOS. Zobacz, nietypowe objawy"

Pierwszym objawem wskazującym na PCOS jest opóźnianie się lub brak miesiączki.

PCOS charakteryzują także:

• nadmierne owłosienie,
• łysienie typu męskiego,
• wypadanie włosów,
• otyłość,
• nadwaga,
• trądzik,
• problemy z zajściem w ciążę.

Chorobę diagnozuje się, gdy pojawiają się dwa z trzech kryteriów diagnostycznych PCOS. To:

1. rzadkie owulacje lub ich brak,
2. nadmierny androgenizm potwierdzony badaniem laboratoryjnym,
3. cechy policystycznych jajników lub zwiększona objętość jajników w obrazie ultrasonograficznym.

U kobiet, które są chore na zespół policystycznych jajników, obserwuje się wiele zaburzeń hormonalnych i metabolicznych, które wymagają odpowiedniej dietoterapii. Do najważniejszych należy:

• nadmiar androgenów,
• hiperinsulinizm,
• insulinooporność,
• zaburzenia gospodarki węglowodanowej i lipidowej,
• otyłość.

2. Rola diety w PCOS

Do najważniejszych elementów procesu leczenia pacjentek z PCOS należy dietoterapia, która obejmuje kilka obszarów kontroli żywieniowej. To:

• kontrola masy ciała (u pacjentek z BMI < 25 kg/m2),
• redukcja masy ciała (u pacjentek z BMI > 25 kg/m2),
• kontrola profilu lipidowego,
• kontrola gospodarki węglowodanowej,
• wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej.

Dietoterapia u pacjentek chorych na PCOS poprawia stan zdrowia i samopoczucie, ale i efektywność leczenia farmakologicznego w zakresie:

• redukcji masy ciała,
• poprawy profilu lipidowego,
• tolerancji insuliny (poprawia insulinowrażliwość komórek),
• zmniejszenia lipotoksyczności tkanki tłuszczowej,
• ograniczenia objawów zespołu policystycznych jajników,
• zapobiegania rozwojowi chorób współtowarzyszących,
• przywrócenia prawidłowej owulacji (zmniejsza ryzyko wystąpienia niepłodności i innych powikłań).

3. Zasady diety PCOS

PCOS dieta wspomaga leczenie farmakologiczne oraz przyczynia się do znaczącej poprawy stanu zdrowia i samopoczucia pacjentek. Na czym polega?

Dieta PCOS jest ubogoenergetyczna, o kontrolowanej zawartości kwasów tłuszczowych. Ważne jest ograniczanie spożycia tłuszczu, nasyconych kwasów tłuszczowych i cholesterolu.

To pozwala na ustabilizowanie poziomu glukozy i insuliny we krwi.

Zaleca się spożywanie kilku małych posiłków złożonych ze świeżych, nieprzetworzonych i wysokiej jakości produktów. Kluczowy jest niski indeks glikemiczny (ważne jest zmniejszenie spożycia produktów o wysokim IG).

Kobiety cierpiące na zespół policystycznych jajników powinny zadbać o optymalną podaż:

• witaminy D (jest ważna dla zdrowia, ale i może wspomóc uregulowanie cyklu miesiączkowego i zwiększyć szansę na zajście w ciążę),
• kwasów EPA i DHA (omega 3, które pomagają obniżać poziom testosteronu oraz wartości insuliny)
• witaminy B8, która wpływa na poprawę parametrów gospodarki lipidowej, równowagę miedzi i cynku oraz cykl miesiączkowy.

Pożądane jest także zwiększenie udziału takich składników jak:

• potas,
• magnez,
• wapń,
• selen.

4. Co jeść przy PCOS?

Podstawą żywienia kobiet z PCOS powinny być warzywa, zwłaszcza zielone i liściaste (szparagi, sałata, szpinak, jarmuż, rukola, brokuł, seler, kalafior, papryka, pomidory, cebula), ponieważ są zasobne w witaminy, błonnik oraz przeciwutleniacze. Mają również działanie przeciwzapalne.

Do diety należy także włączyć owoce o niskiej zawartości cukru, takie jak maliny, truskawki, borówki, czarne porzeczki czy jeżyny.

Ważne są także zboża bezglutenowe, na przykład amarantus, komosa ryżowa, produkty pełnoziarniste (pieczywo żytnie, płatki owsiane, ryż brązowy) i kasze (pęczak, gryczana, bulgur) oraz jaja, nabiał i chude mięso (drób lub wołowina), pochodzące najlepiej z gospodarstw ekologicznych.

Należy pamiętać o zdrowych tłuszczach, które pomagają regulować gospodarkę hormonalną. Ich źródłem są migdały, orzechy i nasiona, awokado, oliwa z oliwek, tłuste ryby morskie i owoce morza, olej lniany czy siemię lniane.

5. Czego unikać w diecie PCOS?

W przypadku PCOS najważniejsze jest zrezygnowanie z takich produktów jak:

• słodycze, cukry proste, wyroby cukiernicze, miód, cukier, słodziki, suszone i puszkowane owoce,
• węglowodany o wysokim indeksie glikemiczny (białe pieczywo, biały makaron, napoje gazowane, niektóre kasze, warzywa i owoce),
• żywność przetworzoną i fast food oraz produkty niskiej jakości,
• tłuszcze omega-6, które działają prozapalnie, produkty będące źródłem nasyconych kwasów tłuszczowych (tłuste mięso, smalec, śmietana),
• alkohol i papierosy.

Ponieważ PCOS dieta może sprawiać kłopot, pacjentki powinny skonsultować się z dietetykiem, który wdroży do postępowania leczniczego indywidualnie zbilansowany jadłospis.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.