Nie tylko zmęczenie. Objaw groźnego niedoboru zauważysz na skórze
Niedobór żelaza dotyka ponad 1,2 miliarda ludzi na całym świecie. Braki tego kluczowego dla organizmu pierwiastka grożą poważnymi konsekwencjami. Czy wiesz, jakie są jego objawy?
- 1. Objawy niedoboru żelaza
- 1.1. Mniejsza tolerancja wysiłku fizycznego i umysłowego
- 1.2. Bladość skóry i śluzówek
- 1.3. Opóźnienie procesów gojenia
- 1.4. Zmiany w strukturze skóry, włosów i paznokci
- 1.5. Zaburzenia neurologiczne i pogorszenie stanu psychicznego
- 1.6. Zaburzenia układu sercowo-naczyniowego
- 2. Jak zadbać o odpowiedni poziom żelaza?
1. Objawy niedoboru żelaza
Objawy niedoboru żelaza mogą dotykać zarówno nastolatków, jak i pacjentów w wieku podeszłym. Najczęstszym objawem występującym u pacjentów z obniżonym poziomem żelaza jest zmęczenie. Na jakie inne dolegliwości towarzyszące niedoborom żelaza we krwi jeszcze warto zwrócić uwagę?
1.1. Mniejsza tolerancja wysiłku fizycznego i umysłowego
Niedobór żelaza prowadzi do obniżenia poziomu hemoglobiny i erytrocytów, co bezpośrednio wpływa na zmniejszoną wydolność organizmu. To manifestuje się obniżeniem tolerancji na wysiłek fizyczny oraz umysłowy, szybkim zmęczeniem oraz problemami z koncentracją.
1.2. Bladość skóry i śluzówek
Niedobór żelaza skutkuje niedostatecznym dotlenieniem tkanek, co objawia się bladością skóry i śluzówek, w tym błony śluzowej jamy ustnej.
1.3. Opóźnienie procesów gojenia
Niedobór żelaza wpływa na procesy regeneracji tkankowej, co objawia się spowolnionym gojeniem się ran i uszkodzeń skóry.
1.4. Zmiany w strukturze skóry, włosów i paznokci
Deficyt żelaza prowadzi do pogorszenia kondycji skóry i włosów, co objawia się suchością, utratą elastyczności skóry oraz nadmiernym wypadaniem włosów, które stają się matowe i łamliwe.
Charakterystycznym objawem jest także łamliwość paznokci oraz pojawianie się na nich białych plamek lub prążków. Co więcej, pacjenci z niedoborem żelaza mogą doświadczać świądu skóry, nawet w przypadku braku widocznych zmian dermatologicznych.
1.5. Zaburzenia neurologiczne i pogorszenie stanu psychicznego
Niedobór żelaza może prowadzić zarówno do drętwienia i mrowienia kończyn, ale również do pogorszenia stanu psychicznego. Osoby, które cierpią na depresję, zaburzenia adaptacyjne i lękowe, powinny - poza leczeniem i regularnymi wizytami u psychiatry - systematycznie sprawdzać, czy swojej cegiełki do ich stanu psychicznego nie dokłada zbyt niski poziom żelaza.
1.6. Zaburzenia układu sercowo-naczyniowego
Brak żelaza negatywnie wpływa na pracę serca - może wywoływać kołatanie i nierówne bicie serca.
2. Jak zadbać o odpowiedni poziom żelaza?
Najczęstszą przyczyną niedoboru żelaza, jest jego brak w diecie. Rozwiązanie jest więc stosunkowo proste - należy zacząć je dostarczać wraz z pożywieniem. Mowa o dwóch rodzajach żelaza: hemowym i niehemowym.
Żelazo hemowe jest powszechnie spotykane w żywności pochodzenia zwierzęcego (skorupiaki, podroby, indyk, czerwone mięso, jajka), żelazo niehemowe jest zaś pozyskiwane głównie z roślinnych źródeł żywności (rośliny strączkowe, komosa ryżowa, szpinak, pestki dyni, brokuły, tofu, orzechy i suszone owoce).
Żelazo hemowe jest łatwo wchłaniane przez organizm, żelazo niehemowe ma bardzo niską wchłanialność (od 2 do 10 proc.). Do wzrostu poziomu żelaza we krwi najłatwiej więc doprowadzić poprzez włączenie żywności pochodzenia zwierzęcego do swojej diety.
Osoby, które nie chcą rezygnować z diety wegańskiej lub wegetariańskiej, powinny zwrócić uwagę na włączenie do jadłospisu pokarmów bogatych w witaminę C (pomidory, owoce cytrusowe), które pomagają we wchłanianiu żelaza.
Alternatywą jest suplementacja. Bardzo ważne jest jednak, aby przed rozpoczęciem suplementacji żelaza skonsultować się z lekarzem, który przeprowadzi odpowiednie badania, oceni poziom żelaza we krwi oraz określi przyczynę niedoboru. Niekontrolowana suplementacja żelaza może być niebezpieczna, szczególnie u osób, u których niedoboru nie stwierdzono.
Prawidłowy zakres stężenia żelaza wynosi:
- dla mężczyzn: 70–200 µg/dl
- dla kobiet: 55–180 µg/dl
- dla niemowląt do 6. m.ż. : 35–155 µg/dl
- dla dzieci od 6. miesiąca do 15. roku życia: 45–185 µg/dl
- dla dziewcząt powyżej 15 lat: 40–145 µg/dl
- dla chłopców powyżej 15 lat: 55–160 µg/dl.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.