Rola tarczycy - objawy chorób, badania, diagnostyka

Na rzetelną diagnostykę chorób tarczycy składa się rozmowa z lekarzem, badanie przedmiotowe, badania laboratoryjne, obrazowe i ewentualnie biopsja gruczołu. Im wcześniej wykryje się chorobę, tym większe są szanse na jej skuteczne wyleczenie. Dolegliwości te są liczne i wynikają z regulacyjnej funkcji hormonów tarczycy. Nowotwory będą manifestować się poprzez objawy ogólne - utratę masy ciała, gorączkę, ogólne osłabienie.

 

1. Badania tarczycy - rola tarczycy

Tarczyca jest gruczołem wydzielania wewnętrznego o działaniu regulacyjnym w stosunku do przemian metabolicznych i działania innych hormonów. Hormony tarczycy są także konieczne dla prawidłowego rozwoju układu nerwowego. Niestety, w gruczole tym stosunkowo często występują różne patologie, które nie tylko upośledzają komfort życia pacjenta, ale także mogą stanowić zagrożenie jego zdrowia i życia. Z tego powodu tak ważna jest wczesna diagnostyka jakichkolwiek nieprawidłowości, zachodzących w obrębie tego gruczołu.

2. Badania tarczycy - objawy

Zobacz film: "Badania krwi - bilirubina"

Nieprawidłowe wydzielanie hormonów tarczycy powoduje szerokie spektrum objawów chorób tarczycy, do których należą:

• zaburzenia nastroju,
• zaburzenia pracy układu krążenia, pokarmowego,
• wypadanie włosów,
• zmiana wagi,
• zaburzenia miesiączkowania,
• zaburzenia wrażliwości na zimno.

Dolegliwości te są liczne i wynikają z regulacyjnej funkcji hormonów tarczycy. Warto też zauważyć, że nowotwory tarczycy będą manifestować się poprzez objawy ogólne - utratę masy ciała, gorączkę, ogólne osłabienie.

3. Badania tarczycy

W badaniu tym lekarz bada chorego nie tylko palpacyjnie, macając gruczoł tarczycowy przez powłoki, ale także badając wartość ciśnienia tętniczego, mierząc puls, oceniając stan powłok i innych narządów. W wielu przypadkach wyczuwalne jest powiększenie gruczołu - tzw. wole.

3.1. Badania tarczycy -  badania laboratoryjne w diagnostyce tarczycy

Jeżeli lekarz po przeprowadzeniu wywiadu z pacjentem i zbadaniu go podejrzewa patologię tarczycy, zleca badania laboratoryjne krwi, które są prostym testem, pozwalającym wykryć nieprawidłowości. W skład takiego testu, oprócz morfologii krwi i standardowych badań biochemicznych, wchodzi oznaczenie poziomu hormonów, wpływających na pracę tarczycy - TSH, a także wolnej trójjodotyroniny (FT3) i tyroksyny (FT4).

TSH (hormon tyreotropowy) jest hormonem wydzielanym przez przysadkę, który pobudza tarczycę do wydzielania jej hormonów - T3 i T4. Gdy pojawiają się one we krwi, działają zwrotnie na przysadkę, hamując wydzielanie TSH. Jeżeli z jakiś powodów hormony te nie mogą być wydzielone (np. niedobór jodu, uszkodzenie tarczycy), poziom TSH rośnie. Jeżeli natomiast tarczyca wydziela zbyt dużo hormonów lub są one podawane w postaci leków, poziom TSH spada. Oznaczenie tego hormonu jest stosunkowo tanie i dostępne, a doświadczonemu lekarzowi pozwala na wstępne zdiagnozowanie problemu i dalsze, wybiórcze, rozszerzenie diagnostyki.

Stężenie aktywnych hormonów tarczycy (tzn. niezwiązanych z białkami krwi) FT3 i FT4 oznaczane są w celu precyzyjniejszego określenia funkcji tarczycy, a także przy kontroli jej leczenia (FT4).

3.2. Badania tarczycy - badania laboratoryjne a przeciwciała przeciwtarczycowe

Na tę grupę parametrów składa się oznaczanie miana trzech rodzajów przeciwciał:

• przeciwciał przeciwko tyreoglobulinie,
• przeciwko peroksydazie tarczycowej,
• przeciwko receptorom dla TSH.

Służą one pomocniczno do diagnostyki chorób autoimmunologicznych tarczycy (tzn. choroba Gravesa-Basedowa i Hashimoto). Niestety ta grupa badań nie jest powszechnie dostępna, natomiast nie jest ona wymagana do postawienia rozpoznania.

3.3. Badania tarczycy obrazowe

Badanie USG jest standardem przy podejrzeniu jakiejkolwiek patologii tarczycy. Test ten umożliwia określenie rozmiaru gruczołu, jego położenia oraz wykazanie wszelkiego rodzaju niejednorodności struktury miąższu (np. guzki, torbiele). W zależności od wyniku tego badania może być konieczne dodatkowe wykonanie scyntygrafii lub biopsji cienkoigłowej. Scyntygraficzne badanie tarczycy polega na ocenie jej zdolności do wychwytu izotopu jodu jodu 123 lub technetu 99. Scyntygrafia pozwala razem z USG na rozróżnienie pomiędzy cystą a guzem potencjalnie nowotworowym, na wykrycie gruczolaka lub nietypowo położonej tkanki tarczycy.

3.4. Badania tarczycy - biopsja tarczycy

Biopsja cienkoigłowa pozwala na ostateczne ustalenie, czy nakłuty guzek ma etiologię nowotworową, a jeśli tak, to jaki histologicznie jest to typ nowotworu. Sam zabieg diagnostyczny polega na nakłuciu gruczołu pod kontrolną USG. Następnie pobrany wycinek oceniany jest w pracowni histopatologicznej.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.