Leczenie impotencji

Współczesna medycyna skutecznie wychodzi naprzeciw problemom z erekcją. Szuka dogodnych rozwiązań w postaci nowoczesnych form leczenia. Konsultacja u specjalisty i rzetelnie przeprowadzona diagnostyka ułatwiają dobór właściwych metod leczenia, które mają obecnie wysoką skuteczność oraz umożliwiają satysfakcjonujące i udane współżycie.

1. Impotencja

Impotencja określana również jako zaburzenia erekcji członka, brak wzwodu, dysfunkcja erekcyjna, zanik lub osłabienie reaktywności seksualnej jest schorzeniem dotyczącym coraz młodszych mężczyzn w społeczeństwie. Jest to problem wstydliwy, z którym panowie niechętnie udają się do lekarza. Wielu ludzi ma błędne wyobrażenie o impotencji. Należy podkreślić, że nie jest ona związana z krótkotrwałymi zaburzeniami erekcji.

U osób dotkniętych impotencją dochodzi do nieprawidłowego przepływu krwi, skutkiem czego, penis nie jest w stanie osiągnąć pełnej erekcji. Wśród głównych czynników ryzyka impotencji wymienia się: nadciśnienie, hiperlipidemię, uzależnienie od papierosów, kompleks małego członka, wysoki poziom prolaktyny, niski poziom testosteronu, miażdżyca naczyń krwionośnych, zmiany w naczyniach prącia.

Zobacz film: "Rak prostaty. Historia Stanisława"

Impotencja jest przyczyną gorszej samooceny, obniżenia jakości życia i poczucia własnej wartości, a czasem prowadzą nawet do depresji. Współczesna medycyna oferuje jednak leki, które mogą okazać się skuteczne w terapii zaburzeń erekcji, dlatego wizyta u lekarza jest niezbędna.

2. Metody leczenia zaburzeń erekcji

Metody leczenia zaburzeń potencji (ED) można podzielić na trzy grupy, w zależności od stopnia nasilenia dolegliwości. Do pierwszego stopnia zalicza się psychoterapię i stosowanie pompy próżniowej oraz najbardziej popularnych na rynku leków doustnych (inhibitory 5-fosfodiesterazy). U tych chorych, u których zawodzą powyższe metody, możemy zastosować iniekcje do ciał jamistych. Ostatecznością (trzeci stopień terapii) jest protezowanie prącia.

Uzyskanie dobrych efektów w leczeniu impotencji, wymaga od lekarza zebrania dokładnego wywiadu, który może ujawnić psychiczne oraz somatyczne przyczyny impotencji. Pacjent powinien poinformować lekarza o wszelkich przyjmowanych lekach i chorobach współistniejących. Podczas leczenia impotencji warto również skorzystać z pomocy psychologa. Bardzo często to właśnie sytuacje stresowe powodują zaburzenia erekcji u mężczyzn.

3. Eliminacja ewentualnych czynników ryzyka impotencji

Jak w przypadku praktycznie każdej choroby należy podjąć próbę eliminacji lub ograniczenia czynników ryzyka. Inaczej ewentualne leczenie nie będzie skuteczne i nie będzie miało w ogóle sensu. To tak, jakby próbować gasić pożar, nie odcinając dostępu do substancji łatwopalnych.

Bardzo często pomoc psychologa, a także prosta modyfikacja trybu życia jest wystarczająco skuteczną metodą leczenia zaburzeń erekcji. Rzucenie palenia, ograniczenie spożycia alkoholu, zwiększenie aktywności fizycznej, redukcja masy ciała, unikanie stresu i regularne wysypianie się powinny przynieść zazwyczaj nieoczekiwany, pozytywny rezultat.

Kolejnym, po modyfikacji stylu życia, potrzebnym krokiem w walce z zaburzeniami erekcji jest skuteczne leczenie chorób, które mogą powodować problemy z potencją. Często podjęcie leczenia choroby podstawowej powoduje przywrócenie prawidłowych wzwodów. Jest to szczególnie ważne u chorych z chorobami sercowo-naczyniowymi, cukrzycą, chorobami prostaty, zaburzeniami hormonalnymi.

Prawidłowe leczenie choroby podstawowej (cukrzycy, zaburzeń hormonalnych) lub modyfikacja jej leczenia (w przypadku brania leków mogących powodować zaburzenia erekcji - ACEI, alfa-1 blokery) również mogą poprawić życie seksualne.

Również bardzo ważnym zagadnieniem są zaburzenia erekcji wywołane efektami ubocznymi leków stosowanych w terapii innych chorób. Wiadomo, że te inne choroby często są na tyle poważne, że nie można pozwolić sobie na zaprzestanie leczenia. Jednak w wielu takich sytuacjach możliwe jest zastosowanie innych leków na daną jednostkę chorobową, a niedających efektów ubocznych w formie zaburzeń erekcji. Dlatego dobrze jest poprosić lekarza prowadzącego omodyfikację leczenia farmakologicznego.

4. Leczenie farmakologiczne impotencji

Obecnie najczęściej stosowanymi lekami w terapii zaburzeń erekcji są inhibitory fosfodiesterazy typu 5 (PDE5-I). Leki te stworzono z myślą o terapii nadciśnienia płucnego, ale szybko stwierdzono, że główny efekt uboczny (silny wzwód prącia) może być wykorzystywany jako efekt leczniczy.

Inhibitory fosfodiesterazy (PGE5-I)

Inhibitory fosfodiesterazy (PGE5-I) powodują rozkurcz komórek mięśni gładkich naczyń oraz beleczek ciał jamistych, powodując tym samym zwiększony napływ krwi do ciał jamistych. Zaletą tych preparatów jest konieczność stymulacji seksualnej do wywołania erekcji. Są to leki doustne, używane tuż przed planowanym stosunkiem. Skuteczność tych leków szacuje się na około 90%. Zażywa się je na około 30 do 60 minut przed seksem.

Wyróżniamy dwie grupy PGE5-I- do terapii I rzutu zaliczamy sildenafil i wardenafil, do terapii II rzutu - tadalafil. Czas działania leków z pierwszej grupy wynosi w przybliżeniu 6 godzin, a kurację rozpoczyna się od dawki 50 mg, tadalafil działa przez 36 godzin a początkowe dawki wynoszą 10-20 mg, ten lek na impotencję nie wchodzi w interakcję z alkoholem i pokarmami bogatotłuszczowymi.

Przeciwwskazaniem do stosowania tych leków jest przede wszystkim przyjmowanie nitratów. Leki te również powodują rozszerzenie naczyń, a łączny efekt współdziałania tych leków powoduje duży spadek ciśnienia tętniczego. Zaleca się ostrożność także przy innych lekach zmniejszających ciśnienie krwi. Leków nie powinny przyjmować osoby z niewydolnością krążenia, nerek, wątroby, a także ze zwyrodnieniem barwnikowym siatkówki. Niewskazane są również dla pacjentów po przebytym udarze mózgu i zawale serca.

Możliwe działania uboczne tych leków:

• ból i zawroty głowy,
• obrzęki śluzówek nosa,
• zaburzenia widzenia,
• zaczerwienienie skóry w obrębie twarzy,
• nudności i wymioty,
• uczucie zatkanego nosa.

Antagoniści receptorów dopaminergicznych i serotoninergicznych

Antagoniści receptorów dopaminergicznych i serotoninergicznych wykazują mniejszą skuteczność niż PGE5-I, mają więcej działań niepożądanych oraz krótszy czas działania, dlatego używa się ich znacznie rzadziej. Działanie leków polega na pobudzeniu ośrodka erekcji w jądrze przykomorowym oraz blokadzie receptorów w OUN, co w efekcie daje efekt wazoaktywny oraz erekcję. Używanymi antagonistami receptorów dopaminergicznych są apomorfina i znacznie rzadziej L-dopa. Apomorfina jest stosowana w dawce 3 mg, podjęzykowo. Azotany nie stanowią przeciwwskazania do terapii. Najczęstsze działania niepożądane to senność, nudności, wymioty, omdlenia.

Preparatem stosowanym do leczenia impotencji z grupy antagonistów receptorów serotoninergicznych jest trazodon. Głównym wskazaniem do jego przyjmowania jest depresja. Lek ten również blokuje receptory OUN i pobudza ośrodek erekcji.

Testosteron

Testosteron (17β-hydroksy-4-androsten-3-on) jest podstawowym steroidowym męskim hormonem płciowym, należy do androgenów. W męskim organizmie odpowiada za prawidłowy przebieg spermatogenezy, kształtowanie cech płciowych takich jak sylwetka, owłosienie na ciele, czy głos. Wpływa na poziom libido i w znacznej mierze odpowiada za rozwój i zwiększenie objętości gruczołu krokowego. Hormon ten wykorzystywany jest również w leczeniu zaburzeń erekcji. Obniżenie stężenia testosteronu oznaczane jest w niektórych stanach patologicznych, np. zaburzeniu wydzielniczym przysadki, nadnerczy, tarczycy, w hipogonadyzmie polekowym.

Preparaty hormonu mogą być podawane w formie doustnej, domięśniowej lub przezskórnej (plastry przyklejane głównie na uda). Docelowe stężenie testosteronu powinno odpowiadać wartościom niskim lub średnim występującym u zdrowych mężczyzn. Terapia hormonalna może pomóc w przywróceniu samoistnego wzwodu lub zwiększa odpowiedź na terapię PGE5-I.

Johimbina na problemy z potencją

Johimbina jako alkaloid otrzymywana jest z kory i liści drzewa Pausinystalia yohimbe. Jest antagonistą receptorów α-2 adrenergicznych. Wpływa na rozkurcz mięśni gładkich naczyń i zwiększenie ukrwienia. Powoduje wzrost stężenia noradrenaliny, a także epinefryny. Stosuje się ją około pół godziny przed planowanym stosunkiem, jego działanie utrzymuje się 2-4 godzin. Wśród skutków ubocznych stosowania johimbiny wymienia: silne pobudzenie psychoruchowe, drżenie mięśni, uczucie kołatania serca, poliurię, niepokój, drażliwość, obfite poty, nudności, wymioty, zaczerwienienie skóry oraz wzrost ciśnienia tętniczego krwi.

Alkaloidu nie powinni przyjmować pacjenci z zaburzeniami psychicznymi, zaburzeniami oddechania, chorobą wieńcową, jaskrą, nadciśnieniem, chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy. Johimbiny nie również mieszać z pokarmami, które zawierają tyraminę.

5. Leczenie zaburzeń erekcji za pomocą aparatu próżniowego (tzw. Vacuum)

Aparat próżniowy jest to przezroczysty walec, który z jednej strony jest zamknięty, a z drugiej otwarty, tak aby można było swobodnie umieścić w nim członek. Bardzo ważną częścią aparatu próżniowego jest elastyczny pierścień zaciskający, który uniemożliwia odpływ krwi z ciał jamistych. Po zamkniętej stronie cylindra znajduje się specjalny mechanizm wywołujący ujemne ciśnienie. Erekcje w aparacie próżniowym uzyskuje się dzięki ujemnemu ciśnieniu, które ściąga krew do prącia.

Kolejne etapy „obsługi” aparatu można przedstawić jako: ułożenie prącia w wiotkim cylindrze, włączenie urządzenia, które wygeneruje podciśnienie, a na końcu założenie wiotkiego pierścienia. Erekcję uzyskuje się średnio w kilka minut. Trzeba pamiętać, aby zdjąć pierścień zaciskający po 30 minutach. Dłuższe utrzymywanie pierścienia może wywołać dotkliwe działanie niepożądane.

Aparat próżniowy cechuje się wysoką skutecznością, która została udowodniona wieloma badaniami naukowymi. Opisują one uzyskiwanie erekcji u nawet 92 proc. pacjentów, którzy wcześniej nie mogli współżyć. Warto podkreślić, że aparat próżniowy mężczyźni mogą używać zarówno krótko- lub długoterminowo oraz łączyć jego skuteczność z innymi metodami ułatwiającymi erekcję, np. sildenafilem.

5.1. Wskazania do korzystania z aparatu próżniowego

Urządzenie próżniowe może być wykorzystywane w zaburzeniach przewlekłych i okazjonalnych, bez względu na etiologię. Jest ono skuteczną metodą w zaburzeniach erekcji po prostatektomii (operacja gruczołu krokowego - prostaty) i w leczeniu osób chorujących na cukrzycę. W badaniach statystycznych zaobserwowano, że metoda ta jest preferowana przez starszych mężczyzn.

5.2. Ostrożność korzystania z urządzenia próżniowego

Taką czujność powinni zachować mężczyźni, którzy mają zaburzenia krzepliwości krwi, cierpią na priapizm oraz mają skrzywienie członka.

Pacjenci stosujący metodę próżniową uskarżają się na:

• ból członka w czasie uzyskiwania podciśnienia,
• zasinienia członka,
• zablokowanie ejakulacji,
• odrętwienia,
• uszkodzenia skóry.

Trzeba podkreślić, że w większości przypadków pojawiające się działania niepożądane są słabo nasilone i nie stanowią istotnego problemu. Według dotychczasowej wiedzy tylko ok. 20 proc. pacjentów już na początku leczenia przestaje korzystać z tej metody. Powikłania, których najczęściej obawiają się mężczyźni to: zgorzel, martwica skóry i cewki, są rzadkością.

Metoda próżniowa charakteryzuje się wysoką skutecznością. Jednym z problemów dla pacjentów może być zakup drogiego sprzętu. Jeśli jednak zaburzenia erekcji są przewlekłe, a pacjent chce współżyć, koszt zakupu jest mniejszy niż np. koszt tabletek.

Osoby, które chcą korzystać z tego urządzenia, powinny w czasie wizyty lekarskiej dokładnie zapoznać się z urządzeniem i mechanizmem jego działania.

6. Iniekcje leków do ciał jamistych

U osób, które pomimo stosowania inhibitorów 5-fosfodiesterazy, psychoterapii oraz urządzeń próżniowych nie uzyskują satysfakcjonującej erekcji, można zastosować iniekcje leków do ciał jamistych. Lekarz kwalifikując osobę do tej metody leczenia, musi rozważyć wiele przeciwwskazań, czy to ogólnych (niedokrwistość sierpowatokrwinkowa, białaczka), czy miejscowych (anatomiczne zniekształcenia prącia, zwłóknienia ciał jamistych).

Metody tej nie można także stosować u osób z poważnymi zaburzeniami kardiologicznymi oraz u niedowidzących, którzy mają kłopot z koordynacją ruchowo-wzrokową, gdyż w czasie próby iniekcji mogliby wyrządzić sobie krzywdę.

Do powikłań iniekcji do ciał jamistych należą:

• powikłania ogólnoustrojowe, związane z przenikaniem substancji wazoaktywnych do krwiobiegu i związane z tym spadki ciśnienia oraz przyśpieszenia pracy serca;
• powikłania miejscowe: ból w czasie iniekcji oraz zmiany włókniste, które jeśli będą nasilone, mogą powodować skrzywienie prącia. Najcięższym powikłaniem miejscowym jest przewlekły, bolesny wzwód, tzw. priapizm, który może powodować całkowitą utratę potencji.

Leki stosowane w iniekcjach to:

• papaweryna - obecnie niestosowana już w rozwiniętych krajach, do których należy Polska. Do powikłań jej stosowania należy włóknienie prącia;
• fentolamina, która w przypadku dostania się do krwiobiegu może powodować objawy sercowo-naczyniowe;
• prostaglandyny E1.

Prostaglandyny E1

Prostaglandyny E1 podaje się w dawce 2,5- 40 μg. Lek podaje się pod kątek prostym, naprzemiennie po jednej ze stron podstawy prącia, stosując igłę podobną jak w przypadku używania insuliny. Zastrzyki można wykonywać maksymalnie 3 razy w tygodniu i nie częściej niż raz na 24 godziny. Terapia iniekcyjna jest skuteczna u około 70% stosujących ją mężczyzn.

Preparatu należy unikać u osób z zaburzeniami krzepnięcia, ze zniekształconym prąciem, chorobą Peyronia, anemią sierpowatokrwinkową, białaczką, szpiczakiem mnogim. Badania donoszą o możliwości powrócenia samoistnego wzwodu lub zwiększają odpowiedź organizmu na PGE5-I.

6.1. Stosowanie iniekcji do ciał jamistych a diagnostyka zaburzeń erekcji

Jedną z alternatyw leczenia impotencji jest stosowanie leków wazoaktywnych bezpośrednio do ciał jamistych prącia. Przed rozpoczęciem terapii konieczna jest wizyta u lekarza specjalisty. Określi on typ zaburzeń erekcji i, jeśli to konieczne, zleci iniekcje do ciał jamistych. Początkowo, w czasie wizyt, w celu dobrania odpowiedniej dawki, iniekcje wykonuje lekarz. Na kolejnych wizytach dawka jest stopniowana, aż do uzyskania przez pacjenta 75 proc. maksymalnej erekcji. Następnie pacjent jest uczony samodzielnego wstrzykiwania. Należy pamiętać, że tę metodę można stosować maksymalnie 3 razy w tygodniu i maksymalnie raz na 24 godziny.

Iniekcje do ciał jamistych, oprócz tego, iż umożliwiają stosunek, służą także diagnostyce zaburzeń erekcji. Jeśli np. pacjent ma wzwód po minimalnej dawce leku, sugeruje to, że jego zaburzenia są raczej psychogenne niż organiczne, a brak wzwodu po wysokich dawkach leków sugeruje zaburzenia w krążeniu doprowadzającym krew (tętniczym).

Osoby, które stosują iniekcje, po pewnym czasie mają szansę na powrót do terapii I rzutu, czyli doustnych inhibitorów 5-fosfodiesterazy. W badaniach populacyjnych udowodniono, że osoby stosujące iniekcje do ciał jamistych często mają powrót samoistnych erekcji oraz bardzo dobrze reagują na zastosowane leki.


7. Protezy usztywniające prącie

Protezy, służące do usztywnienia prącia, stosowane są od prawie 50 lat. Wykonane są zazwyczaj z materiału silikonowego. Obecnie stosuje się protezy półsztywne, mechaniczne i hydrauliczne. Jest to terapia III rzutu oparta na operacyjnym umieszczeniu takiej protezy wewnątrz prącia.

Powikłania związane z używaniem protez to:

• perforacja osłonki białawej,
• perforacja cewki moczowej,
• implantacja zbyt długiej lub zbyt krótkiej protezy,
• infekcja.

8. Operacje naczyniowe prącia

Są to niezwykle rzadko stosowane operacje, które muszą być wykonywane w wyspecjalizowanych ośrodkach i na razie ich wyniki są niezadowalające. Polegają one na przywracaniu prawidłowego unaczynienia tętniczego i żylnego. Wymagają bardzo dokładnej diagnostyki identyfikującej przyczynę patologii. Wszczepienie protezy jest bardziej polecane.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.