Nullofobia – objawy, przyczyny i leczenie
Nullofobia to paniczny, nieuzasadniony lęk przed porzuceniem lub odrzuceniem. Ponieważ uniemożliwia nawiązywanie trwałych relacji partnerskich czy przyjacielskich, wpływa na obniżenie komfortu i satysfakcji z życia. Jakie są jej przyczyny? Czy można ją leczyć?
1. Co to jest nullofobia?
Nullofobia to lęk przed odrzuceniem. Osoba nim dotknięta boi się zawierać przyjaźnie czy wchodzić w związki. Głębsze relacje z ludźmi oznaczają dla niech bowiem wysokie ryzyko bycia zranionym, porzuconym i opuszczonym.
Jakie są przyczyny lęku przed odrzuceniem, które wpisuje się w definicję zaburzenia natury psychicznej? Choć te nie są jednorodne, według specjalistów najczęściej to pokłosie doświadczeń z przeszłości, zwykle w okresie dzieciństwa.
Do patologicznego, panicznego lęku przed odrzuceniem mogą doprowadzić zarówno nadopiekuńczy rodzice, którzy nie pozwalają na samodzielność, ale i porzucenie przez rodzica lub inną bliską osobę. Może to być także skutek innych traumatycznych doświadczeń, nie tylko rozwodu czy śmierci, ale i przemocy ze strony bliskiej osoby. Bywa, że nullofobia to konsekwencja deficytów uwagi i miłości ze strony rodziców w dzieciństwie.
Lęk przed odrzuceniem jest częsty u DDA, to jest Dorosłych Dzieci Alkoholików. Nullofobia to jedno z wielu dotkliwych konsekwencji dorastania w rodzinie dysfunkcyjnej, mierzącej się z problemem alkoholowym.
Zdarza się również, że strach przed odrzuceniem rozwija się niezależnie od czynników zewnętrznych jako cecha charakteru lub osobowości. Cechy samotnicze mogą zostać również odziedziczone po rodzicach. Wpływ na pojawienie się panicznego lęku mogą wywierać niektóre zaburzenia osobowości (w tym osobowość unikająca, osobowość narcystyczna, osobowość typu borderline).
2. Nullofobia - objawy
Jakie są objawy lęku przed odrzuceniem? Może być ich wiele, ponieważ nullofobia wpływa na niemal każdy aspekt życia. Odbiera energię i radość, paraliżuje i sprawia, że człowiek nie jest zdolny do swobodnego działania czy podejmowania decyzji. Wpływa na wiele postaw, wyborów oraz zachowań.
Charakterystyczne jest, że osoba, która się zmaga z lękiem przed odrzuceniem, zwykle mniej lub bardziej świadomie izoluje się, stroni od ludzi, skazuje się na samotność. Nullofobia sprawia, że trudno jej budować zdrowe, satysfakcjonujące i głębokie relacje.
Najbardziej typowy syndrom odrzucenia to wycofywanie się z każdej relacji. Najczęściej wykorzystywane mechanizmy obronne to niska emocjonalność, skłonności samotnicze, dążenie do życia w pojedynkę, jednak wykorzystywane do tego narzędzia, schematy i metody w dużej mierze zalezą od przyczyny zaburzenia.
Osoby z osobowością unikającą podtrzymują co najwyżej luźne znajomości, a gdy pojawi się cień zażyłości, będą się wycofywać. Dla osobowości narcystycznej typowy jest strach maskowany przez idealizowanie siebie, stawianie nierealnych oczekiwań przed innymi ludźmi, brak empatii i zrozumienia dla innych.
Osobowość graniczna, czyli borderline, lęk przed odrzuceniem manifestuje poprzez niestabilność emocjonalną, skłonność do impulsywnego podejmowania decyzji oraz popadanie skrajności. Ich celem jest zniechęcenie innych do siebie.
Z kolei u ludzi o osobowości zależnej lęk przed odrzuceniem będzie objawiał się nieumiejętnością wyrażania własnego zdania. Ponieważ takie osoby czują się bezradne, mogą rezygnować z własnych potrzeb i brania odpowiedzialności za swoje czyny, jednocześnie podporządkowując się i zajmując wyłącznie innymi.
3. Nullofobia - jak leczyć?
Jak poradzić sobie z odrzuceniem? Najlepszym rozwiązaniem jest terapia pod okiem doświadczonego specjalisty, psychologa lub psychoterapeuty. Skontaktowanie się z nim to pierwszy krok do sukcesu i pokonanie strachu. Często bowiem zdarza się, że osoba borykająca się z nullofobią boi się rozpocząć terapię, bo nie chce zostać odrzuconą przez terapeutę.
Psychoterapia, która ma na celu przepracowanie zarówno poznawczych, jak i emocjonalnych wzorców postępowania, jest procesem długotrwałym i wymaga zaangażowania. W sytuacji, gdy lęk zaczyna istotnie wpływać na życie, stanowiąc przyczynę obniżenia nastroju, konieczne może być wdrożenie leczenia farmakologicznego. Zastosowanie znajdują leki o charakterze przeciwdepresyjnym i przeciwlękowym (w tym leki z grupy SSRI, to jest selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny).
Podjęcie leczenia jest ważne, ponieważ umożliwia odzyskanie radości i satysfakcji z życia. Zaniedbania w tym zakresie mogą prowadzić do poważnych zaburzeń nastroju (w tym rozwoju depresji).
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.