Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (870 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Lekarz ostrzega Polaków. "Prowadzi do plagi udarów oraz zawałów"

 Patrycja Pupiec
15.12.2023 14:22
Lekarz ostrzega Polaków. "Realne zagrożenie i potężny problem"
Lekarz ostrzega Polaków. "Realne zagrożenie i potężny problem" (Getty Images)

Zanieczyszczenie powietrza sprzyja przedwczesnej śmierci, zabijając co roku miliony osób na świecie. Nowe badanie wykazało, że wystarczy kilka dni w mieście, by ryzyko udaru wzrosło nawet o 60 proc. Polska jest w tym przypadku ciemnym punktem na brudnej mapie Europy. - Jesteśmy liderem - wskazuje alergolog Piotr Dąbrowiecki.

spis treści

1. Czynnik, który znacząco zwiększa ryzyko udaru

Metaanaliza opublikowana w czasopiśmie "Neurology" wykazała, że nawet krótkotrwałe narażenie na zanieczyszczenie powietrza, wiąże się ze zwiększonym ryzykiem udaru mózgu. Tę korelację potwierdziły już wcześniejsze analizy naukowe, ale nigdy ten związek nie był dokładnie sprawdzony pod kątem krótkotrwałego narażenia.

Dopiero zespół badaczy z Uniwersytetu Jordańskiego w Ammanie wziął ten problem na tapet. Eksperci, zamiast skupiać się na miesiącach narażenia na szkodliwe zanieczyszczenia w powietrzu, pod lupę wzięli zaledwie kilka dni.

Specjaliści analizowali wyniki 110 badań, obejmujących ponad 18 mln przypadków udaru mózgu i przyjrzeli się różnym zanieczyszczeniom. Naukowcy powiązali stężenia zanieczyszczeń z wyższym ryzykiem udaru mózgu o:

Zobacz film: ""Wasze Zdrowie" - odc. 1"
  • 28 proc. w przypadku dwutlenku azotu;
  • 26 proc. w wyniku wzrostu stężenia tlenku węgla;
  • 15 proc. w przypadku podwyższonych stężeń dwutlenku siarki;
  • 5 proc. ze wzrostem ozonu.

Co więcej, wyższe stężenie PM1 wiązało się z 9-procentowym, PM2,5 - 15-procentowym i PM10 - 14-procentowym wzrostem ryzyka udaru.

Analizowane zanieczyszczenia łączono także z ryzykiem zgonu w wyniku udaru. Tylko narażenie na wyższe stężenia dwutlenku siarki wiąże się z większym o 60 proc. ryzykiem śmierci z powodu udaru mózgu.

2. Śmiertelne zagrożenie

- Tlenku węgla CO, czyli popularnego czadu, należy unikać, ale rury wydechowe samochodów, szczególnie starych egzemplarzy niespełniających norm EURO, wydzielają ponadnormatywne stężenia tlenku węgla. Wówczas dochodzi do zwiększonej emisji widocznej w dużych aglomeracjach miejskich, a w największym stopniu podczas tzw. korków - zaznacza w rozmowie z WP abcZdrowie alergolog dr Piotr Dąbrowiecki, który jest członkiem zarządu głównego Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.

- Tylko Alejami Jerozolimskimi w Warszawie w ciągu dnia przejeżdża nawet 80 tys. aut, więc jest to realne zagrożenie i potężny problem - dodaje.

Według Światowej Organizacji Zdrowia tylko w 2019 r. zanieczyszczenie powietrza przyczyniło się do 4,2 mln przedwczesnych zgonów na świecie.

- Jeśli stężenie zanieczyszczeń w powietrzu rośnie, wzrasta także liczba pacjentów, którzy mają udary, ale również inne choroby naczyniowe, jak zawały serca, nagłe zgony sercowe, zaburzenia rytmu serca, migotanie przedsionków i najczęstszą chorobę wśród Polaków, czyli nadciśnienie tętnicze - wyjaśnia alergolog.

WHO szacuje również, że skuteczniejsze leczenie nadciśnienia, do którego przyczynia się zanieczyszczenie powietrza, mogłoby do 2050 r. zapobiec śmierci setek milionom osób.

WHO: milionom zgonów można zapobiec dzięki systemowej walce z nadciśnieniem tętniczym

WHO: milionom zgonów można zapobiec dzięki systemowej walce z nadciśnieniem tętniczym

3. Narażony jest każdy, ale niektórzy szczególnie

Lek. Piotr Dąbrowiecki podkreśla, że zanieczyszczenie powietrza to niezwykle istotny czynnik zdrowia publicznego, dlatego powinniśmy dążyć do jak najmniejszej liczby szkodliwych substancji w powietrzu.

- Zagrożenia nie stanowi jedynie miasto, ale także na przykład podmiejskie enklawy domków jednorodzinnych opalanych węglem lub szkodliwym dla zdrowia paliwem. W tych miejscach również dochodzi do nadmiaru stężenia zanieczyszczeń w powietrzu i pojawia się mikrosmog - wylicza specjalista.

Każdy z nas jest narażony na liczne konsekwencje zdrowotne wynikające z zanieczyszczenia powietrza, lecz pewne grupy są w szczególnym niebezpieczeństwie.

- Kobiety w ciąży, dzieci już w łonie matki oraz w wieku przedszkolnym, osoby 70+. Płuca seniorów są przeciążone, a sam system oczyszczania oskrzeli nie funkcjonuje tak sprawnie, więc te zanieczyszczenia jeszcze silniej na nich wpływają - wyjaśnia alergolog.

- Zanieczyszczone powietrze stanowi ogromne zagrożenie także dla pacjentów cierpiących na przewlekłe schorzenia układu krążenia i osób zmagających się z chorobami układu oddechowego - dodaje.

Lek. Piotr Dąbrowiecki wskazuje osoby najbardziej narażone na negatywne skutki zanieczyszczenia powietrza
Lek. Piotr Dąbrowiecki wskazuje osoby najbardziej narażone na negatywne skutki zanieczyszczenia powietrza (Archiwum prywatne)

4. Gdzie jest najbardziej zanieczyszczone powietrze w Polsce?

Na brudnej mapie Polski króluje południe. Raport stworzony przez HEAL Polska i Polski Alarm Smogowy, dotyczący analizy sezonu grzewczego 2022-2023, wykazał, że najwięcej dni smogowych odnotowano w miejscowościach położonych na południu, czyli Suchej Beskidzkiej, Żywcu i Nowej Rudzie.

Ekspert wyjaśnia, dlaczego te tereny mają najbardziej zanieczyszczone powietrze.

- Z powodu geoarchitektoniki najtrudniej usunąć zanieczyszczenia powietrza w południowej części kraju. Szczególnie w sezonie jesienno-zimowym gros zanieczyszczeń niskoemisyjnych, które pochodzą z pieców, zatruwa powietrze i prowadzi do plagi udarów oraz zawałów wśród mieszkańców kraju, ale w szczególności osób zamieszkujących te rejony - zaznacza członek zarządu głównego Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.

- Na tle Europy jesteśmy liderem zanieczyszczenia powietrza benzopirenem, a w przypadku pyłów zawieszonych znajdujemy się w czołówce, rzadko spadając na ostatnie miejsce podium - dodaje.

5. Większe ryzyko rozwoju raka i alzheimera

- Drogą wejścia jest oczywiście układ oddechowy, przez który do płuc wnika pył zawieszony. Cząsteczki zanieczyszczeń są tak małe, jak 1/30 średnicy ludzkiego włosa i przenikają do pęcherzyka płucnego, a dalej do krwiobiegu - wyjaśnia ekspert.

- Gdy te toksyczne substancje znajdują się we krwi, mogą uszkadzać naczynia krwionośne, doprowadzając do miażdżycy naczyń i konsekwencji z nią związanych - dodaje.

Choć układ oddechowy jest narażony najbardziej, zanieczyszczenie powietrza atakuje także inne narządy.

- Reaguje przede wszystkim układ oddechowy i pojawiają się objawy takie jak kaszel, świszczący oddech, duszności - to wszystko prowadzi do rozwoju astmy oraz POChP, a gdy toksyczne substancje docierają do narządów miąższowych, przy wieloletnim oddychaniu zanieczyszczonym powietrzem, mają potencjał onkogenny - wskazuje lekarz.

Brudne powietrze prowadzi do rozwoju m.in. raka płuc, raka wątroby, nowotworów pęcherza, raka nerki. Odbija się także na funkcjonowaniu układu nerwowego, o czym przypomina ekspert.

- Zanieczyszczone powietrze wpływa na mózg, powodując szybsze starzenie, a tym samym zwiększa prawdopodobieństwo rozwoju schorzeń neurodegeneracyjnych, jak choroba Alzheimera czy otępienie z jakiekolwiek przyczyny, które zdarza się dwukrotnie częściej u pacjentów oddychających ponadnormatywnymi ilościami zanieczyszczeń - ostrzega dr Dąbrowiecki.

Patrycja Pupiec, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze