Trwa ładowanie...

Objawy łysienia

Objawy łysienia
Objawy łysienia

Łysienie, czyli wypadanie włosów, może mieć charakter przejściowy, odwracalny bądź trwały – bliznowaciejący, nieodwracalny. Ponadto może być rozlane, uogólnione lub ograniczone do różnej wielkości ognisk. Objawy towarzyszące wypadaniu włosów zależą w dużej mierze od przyczyny, która je wywołuje.

spis treści

1. Charakterystyczne objawy łysienia

  • Choroby tarczycy

W przypadku pacjentów z nadczynnością tarczycy (nadmierna produkcja hormonów tarczycy bądź nadmierne jej pobudzenie przez inne czynniki) włosy stają się cienkie, jedwabiste, o wzmożonym połysku. W tym przypadku łysienie obejmuje szczególnie okolicę czołową i może przyjmować postać rozlaną lub ograniczoną.

Zobacz film: "Choroby serca najczęstszą przyczyną zgonów Polaków"

U niektórych osób obserwuje się także przerzedzenie włosów łonowych. Wysoka nadczynność tarczycy może doprowadzić w blisko 50 proc. przypadków do łysienia dyfuzyjnego (podczas gorączki, która może być objawem nadczynności tarczycy), jak również do zmniejszenia owłosienia na ciele.

W niedoczynności tarczycy (zmniejszona produkcja hormonów tarczycy bądź blokowanie tarczycy przez inne czynniki) wypadanie włosów zaczyna się bardzo powoli.

Włosy pacjentów stają się przerzedzone, suche, szorstkie i łamliwe. Obserwuje się także tzw. objaw Hertogha, który polega na wyłysieniu 1/3 zewnętrznej części brwi. Podczas analizy cebulki włosowej (trichogram) znajdujemy zwiększoną ilość włosów w stanie spoczynku.

Wypadanie włosów, które występuje przy nad- albo niedoczynności tarczycy, jest powyrównaniu zaburzeń czynności tarczycy odwracalne. Tarczyca, niezależnie od jej bezpośredniego wpływu na cykl wzrostu włosów, wpływa także na przemianę materii, która w sposób bezpośredni lub pośredni może ingerować we wzrost włosów.

  • Łysienie androgenowe

Pierwsze objawy łysienia androgenowego mogą być nietypowe – w postaci nasilonego łojotoku, czasami łupieżu. Na czubku głowy pojawiają się najczęściej włosy słabsze od pozostałych – jest to efekt tzw. miniaturyzacji włosa.

Później, kiedy już cebulka jest coraz słabsza, w miejscu włosów pojawia się meszek, co w konsekwencji prowadzi do powstania łysiny na środku głowy (tzw. tonsura). Osoba zauważa zmiany przede wszystkim w chwili, gdy łysina pojawia się w części czołowo-skroniowej.

Objawy łysienia androgenowego u kobiet są nieco inne – zazwyczaj poprzedzone są one trądzikiem oraz nadmiernym owłosieniem ciała. Jest to wyraźny sygnał, że jajniki i nadnercza pracują źle.

Jeśli zmiany zostaną wychwycone w miarę wcześnie, można rozpocząć leczenie i w niektórych przypadkach nie dochodzi do łysienia typu męskiego, które u kobiet przyjmuje charakter łysienia rozlanego, czyli takiego, w którym włosy wypadają w miarę równomiernie na całej głowie.

Łysienie androgenowe u kobiet zaczyna się zazwyczaj około 30. r.ż., a mniej więcej połowa kobiet po 50. r.ż. doświadczy mniej lub bardziej zaawansowanego wypadania i przerzedzania się włosów.

Tak jak wcześniej zaznaczyłam, utrata włosów u kobiet ma zazwyczaj charakter ogólny, nie zaś, jak u mężczyzn, miejscowy (łysienie np. na czubku głowy). Zdarza się jednak, że kobietom cofa się linia włosów, podobnie jak u mężczyzn, gdy cebulki włosów zamykają się wskutek działania hormonów.

  • Ciąża i poród

Po urodzeniu dziecka lub zaprzestaniu brania tabletek antykoncepcyjnych wiele kobiet doświadcza osłabienia włosa w różnym stopniu. Zazwyczaj jest to zjawisko tymczasowe.

Podczas ciąży zmiany hormonalne w organizmie kobiety powodują zwiększenie ilości cebulek włosa w fazie wzrostu. Od 2 do 3 miesięcy po porodzie włosy wracają do normalnego cyklu rozwojowego i wiele z nich wchodzi w fazę spoczynku, co skutkuje ich zwiększonym wypadaniem.

Jest to szczególnie widoczne podczas wykonywania codziennych, pielęgnacyjnych czynności, takich jak czesanie bądź mycie włosów. Zazwyczaj stan ten jest tymczasowy i wraz z powrotem poziomu hormonów do stanu przed ciążą dolegliwości same ustępują.

Jeśli jednak przerzedzenie włosów będzie trwać dłużej niż pół roku po rozwiązaniu, może być to objawem dziedzicznego wypadania włosów uaktywnionego przez ciążę i poród oraz związane z nimi zmiany hormonalne.

Pierwsze objawy łysienia plackowatego obserwuje się w różnym wieku, chociaż najczęściej pojawiają się u dzieci i młodych dorosłych, w postaciach ograniczonych, o różnej średnicy ognisk wyłysienia, zwykle na skórze owłosionej głowy.

W innych okolicach ciała, tj. brody czy brwi, także może toczyć się proces chorobowy. W miejscu wyłysienia skóra jest zazwyczaj niezmieniona, w związku z czym nie dochodzi tu do bliznowacenia, a co za tym idzie – do trwałej utraty włosów.

Zdarza się jednak, że powstają niewielkie zmiany rumieniowe w obrębie ognisk, z towarzyszącym świądem i tkliwością danej okolicy. Na ich obrzeżach często widoczne są ułamane włosy lub resztki łodyg włosowych będących oznaką trwającej aktywnej fazy choroby.

  • Cukrzyca

Łysienie u pacjentów chorych na cukrzycę ma charakter rozlany, o największym nasileniu zmian w okolicy szczytu głowy.

  • Choroby zakaźne

W chorobach zakaźnych podstawowym czynnikiem wywołującym łysienie jest wysoka i długotrwała gorączka. Najczęściej obserwuje się wzmożoną utratę włosów w 3. miesiącu jej trwania bądź gdy jest bardzo wysoka już po kilkunastu dniach.

Objawem mogącym wystąpić w tym schorzeniu jest objaw Pohla-Pinkusa, czyli odcinkowe ścieńczenie łodygi włosów. Łysienie w chorobach zakaźnych ma charakter rozlany, zwykle jest bardziej nasilone w okolicy czołowo-ciemieniowej, rzadko zdarza się całkowite wyłysienie.

2. Choroby dermatologiczne a łysienie

  • Choroby tkanki łącznej

W toczniu układowym łysienie ma charakter rozlany, jest najczęściej odwracalne, ale może nawracać w czasie zaostrzeń choroby. W łuszczycy, która często atakuje skórę głowy, może pojawić się twarda „czapa” sięgająca poza linię włosów.

  • Grzybica

Grzyby lubią umiejscawiać się w okolicach mieszków włosowych, dostając się tam przez włókno włosa. Osłabia to włosy, które stają się kruche i łamliwe. Niekiedy stan zapalny, wywołany przez wniknięcie grzybów do skóry, może powodować powstanie blizn, a co się z tym wiąże – nieodwracalną utratę włosów w tych rejonach.

  • Zapalenie mieszka włosowego

Schorzenie to charakteryzuje się owrzodzeniem w okolicach karku, które może stopniowo objąć całą skórę głowy. Krosty mogą przyczynić się do powstania blizn, początkowo niewielkich, które wraz z upływem czasu doprowadzą do nieodwracalnej utraty owłosienia.

  • Stres

Stres może doprowadzić do zbyt szybkiego przejścia włosów w stan spoczynku, co po 3 miesiącach może skutkować nadmiernym ich wypadaniem. Objaw ten jest tymczasowy.

Pacjenci cierpiący na trichotillomanię, czyli obsesję na punkcie włosów, w sposób niekontrolowany wyrywają je sobie, co skutkuje powstaniem łysych miejsc na głowie. Czasami wyrywanie włosów jest bardziej ogólne i przypomina łysienie rozlane.

Chociaż ta forma utraty włosów nie zostawia blizn i stanów zapalnych, to trwające latami wyrywanie włosów może doprowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia mieszków włosowych.

3. Leki i środki toksyczne a łysienie

Do wypadania włosów z przyczyn toksycznych dochodzi przede wszystkim w wyniku zatrucia, np. talem, arsenem, rtęcią. W przypadku zatrucia talem występują charakterystyczne zmiany w strukturze włosa, widoczne w badaniu mikroskopowym.

Łysienie pojawia się po niespełna 2 tygodniach po spożyciu trucizny, utrata włosów jest niemal całkowita, a odrost następuje po blisko 6–8 tygodniach.

U pacjentów przyjmujących cytostatyki może wystąpić różnie nasilone, rozlane przerzedzenie włosów, niekiedy nawet całkowite wyłysienie, szczególnie w okolicy wierzchołka głowy.

Włosy innych okolic ciała nie wypadają. Środki o działaniu cytostatycznym (przeciwnowotworowym), poza łysieniem, mogą powodować zmiany struktury łodygi, jak np. objawy Pohla-Pinkusa.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Następny artykuł: Badania diagnostyczne w rozpoznawaniu łysienia
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze