Hemikolektomia – przebieg, wskazania, przygotowanie, powikłania
Hemikolektomia jest zabiegiem, który polega na usunięciu jednego z odcinków jelita grubego. Wskazaniem do jej przeprowadzenia są poważne i powikłane choroby jelit, które nie reagują na leczenie zachowawcze. Jak się przygotować do operacji? Czy zdarzają się powikłania?
1. Co to jest hemikolektomia?
Hemikolektomia pokarmowego to zabieg operacyjny i radykalny sposób leczenia chorób dolnego odcinka układu pokarmowego. Polega na wycięciu połowy okrężnicy: prawej lub lewej części jelita grubego.
Jak przebiega? Jego istotą jest wypreparowanie części jelita, która jest zajęta procesem chorobowym oraz usunięcie wypreparowanego fragmentu. Następnie zostaje wykonane zespolenie jelitowe pomiędzy dwoma pętlami jelita grubego. Jeśli są ku temu wskazania onkologiczne, hemikolektomia jest uzupełniana chemioterapią pooperacyjną.
Operację wykonuje się w znieczuleniu ogólnym, tradycyjnie z dostępu klasycznego poprzez otwarcie powłok brzusznych w linii pośrodkowej ciała (laparotomia). W niektórych sytuacjach narzędzia do jamy brzusznej są wprowadzane przez niewielkie otwory w skórze (technika laparoskopowa).
Rodzaje hemikolektomii
Zakres operacji jest różny. W medycynie istotne są dwa główne rodzaje zabiegu. To:
- hemikolektomia lewostronna,
- hemikolektomia prawostronna.
I tak hemikolektomia lewostronna obejmuje lewą część okrężnicy poprzecznej, okrężnicę zstępującą i esicę, natomiast hemikolektomia prawostronna kątnicę, wyrostek robaczkowy, okrężnicę wstępującą i część okrężnicy poprzecznej.
Czasem wykonuje się hemikolektomię poszerzoną. Wówczas oprócz okrężnicy wstępującej lub zstępującej usuwa się także część poprzeczną jelita. Możliwe są także inne scenariusze: usunięcie jelita grubego (kolektomia totalna) czy wycięcie esicy, czyli końcowego odcinka jelita grubego (sigmoidektomia).
Po usunięciu części jelita chirurg odtwarza ciągłość przewodu pokarmowego. Choć usunięcie jelita grubego bez stomii jest możliwe, w niektórych przypadkach sztuczny odbyt musi być wytworzony. Jest to rozwiązanie zarówno czasowe, jak i na stałe.
2. Wskazania do wykonania hemikolektomii
Wskazaniem do przeprowadzenia hemikolektomii są różne poważne i powikłane, zwykle niereagujące na leczenie zachowawcze choroby jelit, takie jak:
- choroba uchyłkowa jelita, zwłaszcza zapalenie uchyłków,
- niedrożność mechaniczną jelita (np. w wyniku zrostów),
- nieswoiste zapalenia jelit, na przykład wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy choroba Leśniowskiego-Crohna,
- nowotwory układu pokarmowego, w tym rak jelita grubego.
3. Przygotowania do hemikolektomii
Jak się przygotować do zabiegu hemikolektomii? Przede wszystkim na kilka tygodni przed operacją należy stosować dietę lekkostrawną i ubogoresztkową (z niską zawartością błonnika). Bardzo ważne jest również oczyszczenie jelita poprzez zastosowanie specjalnych preparatów i przejście na dietę płynną (na 2 dni przed zabiegiem).
Przed operacją podawane są dodatkowo podane doustne środki przeczyszczające i wlew doodbytniczy (w celu dokładnego oczyszczenia jelit) oraz antybiotyki o szerokim spektrum działania (by zminimalizować ryzyko powikłań pooperacyjnych).
Ma to związek z tym, że jelito grube jest zasiedlone przez specyficzną florę bakteryjną, której przeniknięcie się do innych miejsc w organizmie zarówno podczas operacji, jak i po operacji, może prowadzić do rozwoju poważnych powikłań.
4. Powikłania i stan po hemikolektomii
Po zabiegu pobyt w szpitalu po hemikolektomii wynosi zazwyczaj od 5 do 7 dni. Hospitalizacja może się jednak przedłużyć, co ma związek z tym, że jest to operacja, która jak każda interwencja chirurgiczna jest obarczona ryzykiem wystąpienia powikłań. To na przykład:
- zaburzenia perystaltyki jelit,
- stan zapalny na obszarze objętym zabiegiem,
- krwawienie wewnątrzbrzuszne,
- niedrożność jelit,
- nieszczelność zespolenia,
- powikłania zakrzepowo-zatorowe,
- uraz śródoperacyjny,
- nieprawidłowe gojenie się rany pooperacyjnej.
Bezpośrednio po operacji może pojawiać się ból związany z zabiegiem. W pierwszej dobie podawane są wyłącznie płyny dożylnie (nie jest możliwe przyjmowanie płynów czy też pokarmów droga doustną). Mogą być również pozostawione dreny, które usuwane są zwykle po upływie doby.
Jak długo dochodzi się do siebie po operacji jelita? Do normalnej aktywności można wrócić po mniej więcej miesiącu. Zła wiadomość jest taka, że w niektórych przypadkach hemikolektomia nie gwarantuje pełnego wyleczenia.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.