Psychiatra – kim jest i co leczy? Jak wygląda wizyta?
Psychiatra diagnozuje i leczy choroby oraz zaburzenia psychiczne. Nie tylko pomaga poradzić sobie z objawami, ale i ustala ich przyczynę. Specjalista może zastosować leczenie farmakologiczne. Co leczy psychiatra i czym się różni od psychologa? Jak wygląda wizyta u specjalisty?
1. Kim jest psychiatra?
Psychiatra zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem zaburzeń oraz chorób psychicznych. Obiektem jego zainteresowania są objawy zaburzeń w sferze psychiki, czyli te, które dotyczą emocji, myślenia, postrzegania świata czy kontaktów z otoczeniem.
Lekarz psychiatra to lekarz medycyny, który ukończył studia lekarskie oraz specjalizację z zakresu psychiatrii. Jest uprawniony do wystawienia recept na leki oraz zwolnień lekarskich, skierowań do szpitala czy na badania. Zajmuje się leczeniem farmakologicznym chorób i zaburzeń psychicznych oraz psychoedukacją.
2. Co leczy psychiatra?
Lekarz psychiatra leczy przede wszystkim zaburzenia i choroby psychiczne. Zalicza się do nich na przykład:
- depresję,
- chorobę afektywną dwubiegunową,
- nerwicę (zaburzenia lękowe),
- zaburzenia odżywiania (na przykład anoreksję czy bulimię),
- schizofrenię,
- uzależnienia,
- psychozę,
- fobie,
- zespół stresu pourazowego,
- manie,
- zaburzenia osobowości,
- syndrom DDA.
3. Psycholog a psychiatra
Wiele osób, które rozważają wizytę u specjalisty zastanawia się nad tym, czym się różni psycholog od psychiatry. Psychiatra diagnozuje i leczy choroby psychiczne.
Wskazuje na objawy zaburzeń psychicznych oraz stawia diagnozę psychiatryczną. Z kolei psycholog przepracowuje z pacjentami problemy, dotyczące pracy czy relacji z ludźmi. Ponadto podejmuje się diagnozy osobowości lub intelektu. Psychiatra, w przeciwieństwie do psychologa, może stosować w leczeniu różne formy farmakoterapii i kierować do szpitala.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Psychiatra ukończył studia medyczne na kierunku lekarskim oraz specjalizację z psychiatrii. Odbył nie tylko roczny staż, ale i minimum 5-letnią specjalizację w szpitalu psychiatrycznym lub innej placówce zajmującej się leczeniem zdrowia psychicznego. Psychiatrzy (w przeciwieństwie do psychologów) mają prawo do udzielania porad lekarskich oraz wydawania orzeczeń i opinii lekarskich.
Psycholog ukończył studia psychologiczne, co oznacza, że nie ma przygotowania medycznego. Do leczenia nie może wykorzystać farmakologii. Zajmuje się poradnictwem, przeprowadza testy psychologiczne, wydaje orzeczenia i zaświadczenia.
Choć psycholog i psychiatria różnią się zarówno wiedzą medyczną, jak i kompetencjami, tak naprawdę rozdzielenie profesji nie jest proste. Może się zdarzyć, że na pewnym etapie leczenia psychiatra zasugeruje włączenie psychoterapii jako dodatkowej formy leczenia, zaś psycholog przekieruje pacjenta do psychiatry.
4. Kiedy udać się do psychiatry?
Obecnie do psychiatry nie trzeba mieć skierowania. Na wizytę warto się umówić, gdy zmiana w samopoczuciu i codziennym funkcjonowaniu jest długotrwała i dokuczliwa. Co powinno niepokoić?
- długotrwały smutek, apatia, przygnębienie, brak energii, poczucie bezsensu i bezradności,
- permanentne poczucie samotności,
- bezsenność,
- rozkojarzenie,
- zmiany w relacjach rodzinnych i społecznych, takie jak izolacja, wycofywanie się,
- nieuzasadnione osłabienie lub wzmożenie aktywności,
- gwałtowne zmiany w życiu, takie jak na przykład śmierć bliskiej osoby i towarzyszące mu poczucie, że się samemu nie podoła,
- permanentny niepokój,
- permanentna nerwowość, nadwrażliwość,
- dostrzeganie rzeczy i głosów, których nie widzą inni,
- nieuzasadnione objawy choroby somatycznej (np. drżenie rąk, bóle).
5. Jak wygląda wizyta u psychiatry?
Wizyta u psychiatry jest dla większości osób dużym stresem, często wiąże się z poczuciem wstydu i zakłopotania. Zupełnie niepotrzebnie.
Podczas pierwszej wizyty lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem na temat samopoczucia czy niepokojących objawów, ale również wykształcenia, relacji rodzinnych, związku, zdrowia fizycznego, trybu i jakości życia.
Jak i co mówić u psychiatry? Należy wyczerpująco i swobodnie, bez spięcia odpowiadać na zadawane pytania. Warto mówić szczerze, na ile to tylko możliwe. To pomoże postawić diagnozę i zaplanować leczenie.
Na podstawie rozległego i wnikliwego wywiadu psychiatra może zlecić testy psychologiczne, badania laboratoryjne lub konsultację neurologiczną. Być może konieczne będzie leczenie farmakologiczne. Wszystko zależy od przyczyny dyskomfortu psychicznego, zaburzenia bądź choroby. Zdarza się, że w ramach leczenia wspomagającego zaleca psychoterapię. W niektórych przypadkach specjalista może zadecydować o konieczności leczenia w szpitalu psychiatrycznym.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.