Wiązówka błotna – właściwości i zastosowanie, skutki uboczne
Wiązówka błotna jest rośliną o wielu cennych właściwościach leczniczych. To gatunek eurosyberyjski, który w Polsce jest pospolity. Ponieważ nadaje się do uprawy, szczególnie nad sztucznymi zbiornikami wodnymi, można ją znaleźć w wielu ogródkach. Co warto o niej wiedzieć?
1. Co to jest wiązówka błotna ?
Wiązówka błotna (Filipendula ulmaria) to pospolita roślina wykazująca wiele właściwości leczniczych. To gatunek byliny należący do rodziny różowatych (Rosaceae). Nazywa się ją również tawułą błotną, tawułą łąkową, kropidłem błotnym, królową łąk albo kozią brodą. Można ją znaleźć na terenach bagnistych, nad brzegami wód i w rowach melioracyjnych oraz na żyznych, podmokłych łąkach. To gatunek eurosyberyjski, występujący w Azji i w północnej oraz środkowej Europie.
Wysokość wiązówki błotnej dochodzi do 2 metrów. Roślina ma grube i rozgałęzione kłącza oraz silnie ulistnioną łodygę, a także pierzasto złożone liście, które z wierzchu są nagie i ciemnozielone liście. Jej kwiaty są białe lub żółtawe i pachnące. Kwitnąca od czerwca do sierpnia wiązówka tworzy okazałe baldachokształtne kwiatostany.
Rośliny te uprawia się często w ogrodach. Ponieważ są typowo błotne, najlepszym dla niej miejscem jest brzeg oczka wodnego, stawu lub strumienia, opcjonalnie podmokła, stale wilgotna łąka. Można ją kupić jako mały krzew w doniczce lub wysiać nasiona do skrzynki z ziemią. Jej zaletą jest to, że jest bardzo odporna na niskie temperatury panujące w okresie zimowym.
2. Właściwości lecznicze koziej brody
Surowiec zielarski wiązówki błotnej stanowi kwiat (Ulmariae Flos), ziele (Herba), liść i kłącze wraz z korzeniami (Folium et Rhizoma Ulmariae).
Właściwości lecznicze roślina zawdzięcza kwasowi salicylowemu, solom mineralnym, glikozydom fenolowym, kwasom organicznym, wanilinie, olejkom eterycznym, pochodnym kwasu salicylowego, związkom fenolowym (to na przykład kwas kumarynowy, pochodne kwercetyny), rutynie. Inne cenne składniki to flawonoidy, glikozydy fenolowe, garbniki, olejki eteryczne. Pyłek kwiatowy wiązówki zawiera witaminy: B1, B2, C oraz E.
Główny surowcem leczniczym wiązówki są kwiaty, z których można robić napary, wyciągi, wywary i herbatki ziołowe, a także lecznicze nalewki. Zbiera się je od czerwca do połowy sierpnia (liście i ziele od maja do lipca, zaś kłącza wiosną, późnym latem lub jesienią). Zebrane kwiatostany suszy w cieniu, w temperaturze nie wyższej niż 30 stopni Celsjusza. Wiązówkę można również kupić w aptekach i sklepach zielarskich pod postacią ziela, mieszanek herbacianych, kapsułek i tabletek.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
3. Zastosowanie lecznicze królowej łąk
Kwiaty wiązówki, po wysuszeniu, mają właściwości:
- przeciwzapalne,
- napotne,
- przeciwbólowe,
- żółciopędnie i moczopędnie,
- odtruwające,
- przeciwgorączkowe,
- przeciwbakteryjne (wodne wyciągi z wiązówki hamują rozwój bakterii gronkowca złocistego).
Własności lecznicze wiązówki błotnej znano i ceniono już w średniowieczu. W medycynie ludowej używano jej do usuwania pasożytów przewodu pokarmowego, a także jako ziele przeciwbiegunkowe i przeciwkrwotoczne.
Dziś wiązówkę stosuje się jako środek wspomagający leczenie:
- przeziębienia i grypy,
- choroby reumatycznej (na przykład przewlekłego postępującego reumatoidalnego zapalenia stawów), w bólach stawowo-mięśniowych o różnym podłożu,
- choroby układu pokarmowego,
- choroby skóry, takiej jak trądzik, owrzodzenia czy trudno gojące się rany.
- biegunki, kłopotów z trawieniem i wchłanianiem pokarmu, zgagę, nadkwasotę, nudności, przy zapaleniu i wrzodach żołądka.
4. Przeciwwskazania i skutki uboczne
Wiązówki błotnej nie powinny stosować określone grupy osób. To:
- dzieci do 12. roku życia (ze względu na zawartość salicylanów),
- pacjenci uczuleni na salicylany,
- ciężarne i karmiące piersią kobiety,
- stosujące leki przeciwzakrzepowe.
Możliwe są też skutki uboczne. To najczęściej reakcje alergiczne w postaci wysypki, objawów astmy lub zaburzeń ze strony układu pokarmowego. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów niepożądanych należy poinformować lekarza.
5. Wiązówka błotna w kosmetyce
Ziele wiązówki znalazło zastosowanie w medycynie naturalnej, ale i w przemyśle kosmetycznym. Można ją znaleźć w odżywkach i szamponach do włosów przetłuszczających się, ze skłonnością do wypadania.
Ponieważ tawuła błotna przeciwdziała powstawaniu przebarwień, a i ma działanie przeciwzapalne oraz antyseptyczne, ściągające i łagodzące, wzbogaca kosmetyki do stosowania na twarz u osób z cerą problematyczną, trądzikową, tłustą mieszaną. Wiązówkę błotną wykorzystuje się również w aromaterapii.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.