Manometria przełyku – przebieg badania, wskazania i przeciwwskazania
Manometria przełyku to specjalistyczne badanie obrazujące pracę przełyku. Polega ono na wprowadzeniu przez nos do żołądka wielokanałowego cewnika. Umożliwia to pomiar ciśnienia na wysokości górnego i dolnego zwieracza przełyku oraz w obrębie mięśniówki przełyku. Wykorzystuje się je w gastroenterologii. Co warto wiedzieć?
1. Co to jest manometria przełyku?
Manometria przełyku to bezbolesne, wysokospecjalistyczne badanie diagnostyczne stosowane w gastroenterologii, to jest dziedziny medycyny zajmującej się schorzeniami i czynnościami układu pokarmowego.
Badanie umożliwia pomiar ciśnienia w obrębie górnego i dolnego zwieracza przełyku, a także w obrębie mięśniówki przełyku. Ponieważ dzięki niemu można zdiagnozować przyczyny zaburzeń połykania, wykorzystuje się je w diagnostyce dysfagii, zaburzeń motoryki przełyku oraz pozasercowego bólu w klatce piersiowej.
Manometrię można wykonać w ramach badań NFZ lub prywatnie. Wówczas jej koszt wynosi od około 450 zł (manometria tradycyjna, niskiej rozdzielczości) do około 750 zł (manometria przełyku wysokiej rozdzielczości). Manometria wysokiej rozdzielczości (high-resolution manometry, HRM) cechuje się tym, że zastosowana w niej sonda ma zwiększoną liczbę czujników. Te umożliwiają bardziej dokładny pomiar. Oznacza to, że wyniki badania są bardziej precyzyjne niż wyniki badania standardowego.
2. Na czym polega manometria przełyku?
Badanie polega na wprowadzeniu przez nos do żołądka wielokanałowego cewnika. Ten umożliwia pomiar i ocenę takich cech jak:
- czynność trzonu przełyku,
- parametry górnego zwieracza przełyku,
- ciśnienie (napięcie) spoczynkowe dolnego zwieracza przełyku,
- relaksacja (rozluźnienie mięśniówki) po akcie połykania,
- długość całkowita lub długość odcinka brzusznego przełyku.
Manometrię przełyku wykonuje się najczęściej po przeprowadzeniu wstępnej diagnostyki, kiedy endoskopia czy badanie radiologiczne nie umożliwiły ustalenia przyczyny zaburzeń czynności przełyku.
Przygotowanie do manometrii przełyku polega na powstrzymaniu się od jedzenia i picia minimum 6 godziny przed planowanym badaniem. Jeśli badanie zaplanowano na godziny poranne, należy być na czczo. Gdy na godziny popołudniowe, można zjeść lekkostrawne śniadanie, a następnie pić tylko płyny. Ostatni napój można przyjąć nie później niż 6 godzin przed zaplanowanym terminem badania.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Badanie rozpoczyna się od znieczulenia błony śluzowej nosa lignokainą. Pacjent przyjmuje pozycję siedzącą. Przez nos do żołądka wprowadza się elastyczną sondę (cienki wielokanałowy cewnik z bocznymi otworami). Następnie osoba badana powinna położyć się na plecach.
Ciśnienie związane ze zwieraczami mierzone jest w czasie wyciągania cewnika z żołądka, a ciśnienie przełyku - podczas połykania przez pacjenta niewielkich ilości wody. Badanie trwa około 20 minut.
3. Wskazania do manometrii przełyku
Za pomocą manometrii przełyku określa się ciśnienie (napięcie) spoczynkowe dolnego zwieracza przełyku, ale również relaksację (rozluźnienie mięśniówki) po akcie połykania, długość całkowitą lub długość odcinka brzusznego przełyku, parametry górnego zwieracza przełyku, mogące mieć wpływ na powstanie zaburzeń połykania czy czynność trzonu przełyku.
To dlatego wskazaniem do manometrii przełyku są:
- zaburzenia połykania (dysfagia),
- ból podczas przełykania,
- ból w klatce piersiowej pochodzenia pozasercowego, diagnostyka bólów zamostkowych (NCCP – Non Cardiac Chest Pain),
- zaburzenia motoryki przełyku: bolesny skurcz przełyku, achalazja, rozlany kurcz przełyku,
- choroba refluksowej przełyku,
- wtórne zaburzenia motoryki przełyku, np. twardzina układowa,
- choroby ogólnoustrojowe obejmujące przewód pokarmowy, takie jak cukrzyca, niedoczynność tarczycy, choroby tkanki łącznej.
Ponadto wynik manometrii przełyku decyduje o wyborze techniki zabiegu operacyjnego.
4. Przeciwwskazania i powikłania
Główne przeciwwskazania do manometrii przełyku to:
- krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego,
- podejrzenie niedrożności przełyku lub jamy nosowej,
- brak współpracy z pacjentem,
- niestabilna choroba wieńcowa.
Sonda, której używa się do badania jest niewielkich rozmiarów, a więc nie powoduje dolegliwości bólowych ani nie utrudnia oddychania. Choć manometria przełyku jest badaniem bezbolesnym, może mu towarzyszyć pewien dyskomfort w nosie i gardle. Często pojawia się łzawienie oczu czy odruchy wymiotne. Powikłania po badaniu pojawiają się bardzo rzadko. Może to być niewielkie krwawienie z nosa, ból gardła, nadmierne wydzielanie śliny, perforacja przełyku.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.