Niemcy popierają szczepienia krzyżowe. W Polsce nadal są niedozwolone

Rząd federalny i kraje związkowe poparli zalecenia Stałej Komisji ds. Szczepień (STIKO), aby "mieszać" szczepionki przeciw COVID-19. Oznacza to, że jeśli podczas podania pierwszej dawki został użyty preparat firmy AstraZeneca, to druga dawka może zostać wykonana przy użyciu szczepionek mRNA firmy Pfizer/BioNTech lub Moderna. Wcześniej badania wykazały, że taki schemat szczepień znacznie zwiększa odporność. W Polsce szczepienia krzyżowe wciąż nie są dopuszczone.

1. Niemcy wprowadzają szczepienia krzyżowe

Po konsultacjach z ministrami zdrowia krajów związkowych federalny minister zdrowia Jens Spahn poparł w piątek 2 lipca tzw. szczepienia krzyżowe.

Zgodnie z wynikami badań naukowych taka kombinacja szczepionek jest "szczególnie skuteczna". "Oferuje bardzo, bardzo wysoką ochronę" - powiedział Spahn podczas konferencji prasowej.

Zobacz film: "Wielka Brytania od września planuje podawać 3 dawkę szczepionki. Dr Skirmuntt wyjaśnia, kto dostanie ją jako pierwszy"

Minister zaznaczył, że obecnie jest dostępna wystarczająca ilość szczepionek, aby wdrożyć to zalecenie. Szczepienia krzyżowe więc mogą rozpocząć się w Niemczech natychmiast.

2. Możliwość mieszania szczepionek będzie dotyczyć tylko osoby powyżej 60 roku życia

Dzień wcześniej STIKO skorygowała swoje zalecenia dotyczące podania drugiej dawki po zaszczepieniu się pierwszą dawką preparatem AstraZeneca. Jak wytłumaczyła komisja, powodem zmiany zaleceń są wyniki badań naukowych, które wskazują, że szczepienie krzyżowe skuteczniej chroni przed zakażeniem koronawirusa niż dwie dawki szczepionki AstraZeneca.

Według STIKO można również skrócić odstęp czasowy pomiędzy podaniem dawek. Jeśli w przypadku podania szczepionki AstraZeneca należy zachować przerwę od 9 do 12 tygodni. Jeśli natomiast podczas podania drugiej dawka będzie zastosowana szczepionka mRNA, przerwa wynosi min. 4 tygodnie.

Obecnie w związku z przypadkami zakrzepicy po podaniu szczepionki AstraZeneca u młodszych kobiet, w Niemczech ten preparat jest podawany osobom poniżej 60 roku życia. Możliwość mieszania szczepionek również będzie dotyczyć tylko osoby powyżej 60 roku życia.

Minister Jens Spahn wezwał Niemców, aby nie rezygnowali z drugiej dawki szczepienia, ponieważ jest ono szczególnie ważne dla ochrony przed szczególnie zakaźnym wariantem Delta koronawirusa. "Im więcej szczepień w lecie, tym lepiej będzie jesienią" - powiedział minister.

3. 10 razy więcej przeciwciał po mieszanym szczepieniu

Osoby, które przyjęły dwie dawki szczepionek przeciw COVID-19 różnych producentów, wykazują silniejszą odpowiedź immunologiczną niż pacjenci szczepieni tym samym preparatem. Do takich wniosków doszli niemieccy naukowcy, którzy właśnie opublikowali wstępne wyniki badań na temat mieszania szczepionek.

Badanie zostało przeprowadzone w Szpitalu Uniwersyteckim Kraju Saary w Hamburgu i wzięło w nim udział 250 osób. Ochotników podzielono na trzy grupy. Pierwsza i druga grupa otrzymała dwie dawki tej samej szczepionki (jednej podano preparat firmy AstraZeneca, drugiej - Pfizer\BioNTech). Trzecia grupa uczestników otrzymała "mieszane" szczepionki. Najpierw podano im dawkę AstraZeneki, a następnie – Pfizer\BioNTech.

Po upływie dwóch tygodni od podania drugiej dawki naukowcy przeanalizowali odpowiedź immunologiczną uczestników. Sprawdzano nie tylko liczbę przeciwciał anty-SARS-CoV-2, ale i siłę działania tzw. przeciwciał neutralizujących, które powstrzymują wirusa przed wnikaniem do komórek.

Badanie wykazało, że zarówno podwójna dawka szczepionki Pfizer\BioNTech, jak i jej kombinacja z preparatem AstraZeneka były znacznie bardziej skuteczne niż podwójna dawka szczepionki firmy AstraZeneca. Ochotnicy szczepieni Pfizer\BioNTech albo w schemacie mieszanym wytworzyli ok. 10 razy więcej przeciwciał niż ci, którzy otrzymali dwie dawki AstraZeneki.

- W przypadku przeciwciał neutralizujących, strategia szczepienia skojarzonego wykazała nawet nieco lepsze wyniki niż dwie dawki szczepionki Pfizera – podkreśla prof. Martina Sester, specjalistka transplantologii i immunologii zakażeń na Uniwersytecie Kraju Saary.

4. "To musi być przemyślane"

W Polsce wciąż nie ma możliwości mieszania dawek od różnych producentów. - Obecnie nie ma wytycznych na temat podawania pacjentom drugiej dawki szczepionki innej firmy niż w pierwszej dawce. Również Europejska Agencja Leków (EMA) rekomenduje podawanie drugiej dawki tej samej szczepionki - podkreśla Justyna Maletka z biura komunikacji Ministerstwa Zdrowia.

Niezależni eksperci także przychylają się do zdania, że należy poczekać, aż skuteczność mieszania szczepionek zostanie jednoznacznie potwierdzona.

- Badania publikowane przez jeden czy drugi ośrodek są ważnym sygnałem, ale nie upoważniają do zmiany zasad szczepienia. Dla każdej szczepionki mamy tzw. charakterystyki produktów leczniczych. Proszę zwrócić uwagę, że opieramy się na badaniach klinicznych, które uwzględniały podawanie dwóch dawek tej samej szczepionki w odkreślonym odstępie czasu i teraz każde nowe połączenie szczepionek stawia znak zapytania, jaka będzie wtedy odporność i jak długo będzie się utrzymywać. To musi być przemyślane, żebyśmy jakiejś części pacjentów nie skierowali na fałszywą drogą - wyjaśnia prof. Jacek Wysocki z Polskiego Towarzystwa Wakcynologii.

- Badanie jest bardzo obiecujące i wskazuje na to, że ten miks szczepionek może prowadzić do zwiększenia odpowiedzi odpornościowej humoralnej, natomiast nie mówi nam nic o tym, jaka jest odpowiedź odpornościowa komórkowa. Pamiętajmy, że przeciwciała to jest tylko pierwsza linia obrony przed ewentualną inwazją patogenu - zwraca z kolei uwagę lek. Bartosz Fiałek, przewodniczący Regionu Kujawsko-Pomorskiego Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy, propagator wiedzy o koronawirusie.

Zobacz także: Czym są nietypowe zakrzepy krwi? EMA potwierdza, że takie powikłania mogą mieć związek ze szczepionką Johnson&Johnson

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.