Odleżyny - przyczyny, leczenie
Odleżyny to zmiany skórne, które mogą być spowodowane przez tarcie, wilgotność, temperaturę, leki i problemy z krążeniem. Mogą dotyczyć każdej części ciała - zarówno kostnej, jak i chrzęstnej - w obszarach takich, jak: łokcie, kolana i kostki.
1. Odleżyny - przyczyny
Jeżeli odleżyny zostaną wcześnie wykryte, są uleczalne. Trzeba jednak zaznaczyć, że odleżyny mogą być śmiertelne, ze względu na wystąpienie martwicy tkanek. Odleżyny to przewlekłe owrzodzenia, które pojawiają się u ludzi osłabionych, unieruchomionych (pozostających w łóżku) z powodu defektu układu krążenia.
Ostre owrzodzenia to ciężka postać odleżyn pochodzenia neurotroficznego, występująca w hemiplegii lub przy porażeniu. Porażenie to paraliż jednej strony ciała. Paraplegia to paraliż dolnej części ciała, w tym kończyn.
Odleżyny mogą się rozwijać, gdy skóra uległa jakiemuś uszkodzeniu. W ciężkich przypadkach odleżyny występują również w mięśniach i kościach i są znacznie bardziej powszechne wśród pacjentów, którzy nie są w stanie normalnie funkcjonować z uwagi na paraliż, choroby lub starość.
Utrzymująca się presja może odciąć obieg krwi we wrażliwych częściach ciała, zwłaszcza w skórze pośladków, bioder i pięt. Zmieniona tkanka ulega martwicy, jeśli nie otrzyma odpowiedniego przepływu krwi.
Eksperci twierdzą, że nawet z doskonałą opieką medyczną i pielęgniarską odleżyny mogą być trudne do uniknięcia, zwłaszcza wśród podatnych na nie pacjentów. Każdy, nie tylko ten żyjący z porażeniem, może cierpieć z powodu odleżyn. Każda osoba, która nie może samodzielnie zmienić miejsca, jest nimi zagrożona. Odleżyny mogą się rozwijać i postępować bardzo szybko, są również często trudne do wyleczenia.
Prawdopodobieństwo wystąpienia odleżyn zwiększa obecność niektórych chorób, np. otyłości i cukrzycy typu drugiego. Występowanie odleżyn jest częstsze wśród:
- pacjentów, którzy są unieruchomieni z powodu urazu, choroby lub sedacji;
- osób z urazami kręgosłupa i rdzenia kręgowego;
- pacjentów, którzy nie mogą się samodzielnie poruszać;
- ludzi w podeszłym wieku, osób starszych, gdyż mają cieńszą skórę, która jest bardziej podatna na uszkodzenia (eksperci twierdzą, że nawet jeśli pacjent w podeszłym wieku jest w dobrej kondycji zdrowotnej, gojenie się ran jest u niego znacznie słabsze w porównaniu z osobami młodszymi);
- ludzi w śpiączce.
Hospitalizowani pacjenci, którzy są w śpiączce, są szczególnie narażeni na odleżyny. Powody są oczywiste, nie mogą poruszać się samodzielnie i nie reagują na ból jak inni ludzie.
2. Odleżyny - leczenie
Leczenie odleżyn to odpowiednia pielęgnacja chorego, a w przypadku chorych, którzy pozostają unieruchomieni, należy umiejętnie (poprzez zmiany pozycji ciała) zapobiegać odleżynom, gdyż są naprawdę trudne do wyleczenia. Odleżynom skutecznie zapobiega stosowanie odpowiednich zabiegów pielęgnacyjnych – używanie delikatnych mydeł, dokładne osuszanie ciała po kąpieli, a następnie natłuszczenie go oliwką.
Miejsca podatne na odleżyny warto smarować maścią nagietkową bądź lanoliną. Warto także kupić specjalistyczne materace (tzw. materace zmiennociśnieniowe) oraz krążki przeciwodleżynowe.
Zobacz także:
Pielęgniarze stosują również specjalne opatrunki, które muszą być codziennie zmieniane. W leczeniu odleżyn niekiedy stosuje się antybiotyki, czasami chirurg musi oczyścić ranę z komórek martwiczych.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.