Parakeratoza – przyczyny, objawy i leczenie

Parakeratoza to zjawisko obejmujące niewłaściwy proces keratynizacji, czyli rogowacenia nabłonka, które polega na obecności jąder komórkowych w keratynocytach warstwy rogowej naskórka. Jakie są jej najczęstsze postaci i objawy? Co ją wywołuje? Na czym polega leczenie? Co warto wiedzieć o parakeratozie?

1. Co to jest parakeratoza?

Parakeratoza, czyli patologiczny rozrost komórek nabłonka i jego nadmierne rogowacenie, nie jest chorobą, a jedynie objawem. Jej przyczyną jest niewłaściwa produkcja prekursora keratyny. To z kolei skutkuje brakiem warstwy ziarnistej w nabłonku, pręcikowatych jąder w komórkach warstwy rogowej oraz jej zagęszczeniem. Patologia jest typowa dla chorób skóry przebiegających z nadmierną proliferacją naskórka, w tym na przykład łuszczycy, choć nieprawidłowe rogowacenie może dotyczyć również szyjki macicy.

2. Parakeratoza szyjki macicy

Zobacz film: "Choroby serca najczęstszą przyczyną zgonów Polaków"

Przyczyny występowania parakeratozy w obrębie nabłonka szyjki macicy obejmują: stosowanie wkładek wewnątrzmacicznych, irygacje, nawracające zapalenia, infekcje przenoszone drogą płciową, przezszyjkowe interwencje chirurgiczne, obniżenie odporności, * zaburzenia hormonalne.

Jakie są objawy zaburzenia?

Ponieważ tkanka ma zmniejszoną sprężystość, szyjka macicy objęta parakeratozą jest pomarszczona, nieelastyczna i podatna na uszkodzenia. Przypadłość nie jest jednak dokuczliwa, choć może pojawić się świąd czy ból. Jeśli zmiany są rozległe i zaawansowane, obserwuje się obfite i nieprzyjemnie pachnące upławy, dyskomfort podczas stosunku płciowego i plamienia po nim. Najczęściej jednak, ponieważ z patologią wiąże się wiele zaburzeń i okoliczności medycznych, jej symptomy mogą nie być oczywiste. Bywają zamaskowane. To dlatego najczęściej parakeratoza jest stwierdzana przypadkiem, podczas badania ginekologicznego.

3. Rozpoznanie i leczenie

Podczas badania ginekologicznego u kobiety, która zmaga się z parakeratozą szyjki macicy, specjalista stwierdza: nadmiernie rogowaciejącą błonę śluzową macicy, obecność zrogowaciałych blaszek, * zmiany w strukturze nabłonka.

Aby potwierdzić diagnozę, wykonuje się badanie cytologiczne, badanie histopatologiczne, a także kolposkopię, która pozwala na zlokalizowanie zmiany i określenie jej zakresu.

W przypadku stwierdzenia parakeratozy szyjki macicy bardzo ważne jest, by ustalić i usunąć przyczynę zaburzenia oraz pozbyć się ognisk patologicznych. Wybór metody leczenia parakeratozy zależy od przyczyny zmian, choć pod uwagę bierze się ich stopień zawansowania i rozległość. W przypadku infekcji bakteryjnych zaleca się antybiotykoterapię. Inne sposoby to krioterapia, koagulacja, waporyzacja. Jeżeli zmiana nie jest duża, nie stwierdza się obecności ognisk zmian nowotworowych, zalecana jest wyłącznie obserwacja.

4. Parakeratoza a łuszczyca

Łuszczyca to choroba przewlekła i zapalna, która charakteryzuje się specyficznymi zmianami chorobowymi na skórze. Dotyczy 2% populacji. Jej podstawowym objawem jest przyspieszone, nieprawidłowe i nadmierne rogowacenie skóry, czyli właśnie parakeratoza. To schorzenie uwarunkowane genetycznie o dziedziczeniu wielogenowym. Drugą ze wskazywanych przyczyn jest podłoże immunologiczne.

Objawy łuszczycy, jakie obserwowane są w obrębie skóry w fazie aktywności choroby są charakterystyczne. Choroba cechuje się obecnością na skórze czerwonych grudek, które są pokryte srebrzystą łuską. Zwykle są zlokalizowane na: owłosionej skórze głowy, w okolicy krzyżowej, * na wyprostnej powierzchni łokci i kolan.

Łuszczyca może objąć również paznokcie i objawiać się pod postacią punkcikowatych zagłębień na powierzchni płytki. Wykwity o średnicy większej niż 1 cm określane są mianem blaszek łuszczycowych, które łatwo daje się zdrapać. Innym objawem dermatozy jest tzw. objaw Auspitza. Potarcie wrażliwej skóry prowadzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych. Pojawia się kropelkowate krwawienie w miejscu, w którym zdrapano łuski.

5. Rozpoznanie i leczenie łuszczycy

Choroba charakteryzuje się nawrotowym i przewlekłym przebiegiem, podczas którego odnotowuje się okresy zaostrzania się zmian oraz ich remisji. Łuszczyca diagnozowana jest w oparciu o badanie chorego, które ujawnia wszystkie typowe objawy choroby.

Sposób leczenia łuszczycy zależy od rodzaju choroby, a także tego, jaka powierzchnia skóry jest objęta procesem chorobowym. Gdy zmiany są lekkie, a uszkodzony naskórek obejmuje nie więcej niż 25% ogólnej powierzchni ciała, stosuje się leczenie miejscowe. Gdy stopień uszkodzenia naskórka jest większy, wykorzystuje się leczenie ogólnoustrojowe miejscowe (metody leczenia skojarzonego).

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.