Sposoby na ból podczas porodu

Ból porodowy świadczy o postępowaniu akcji porodowej. Jest jednym z najsilniejszych, jakiego doświadcza kobieta w ciągu całego swojego życia.Odczuwanie bólu zależy zarówno od zaawansowania (najtrudniej jest dotrwać do rozwarcia około 8 cm), jak i predyspozycji genetycznych. Bywają kobiety, które ból porodowy znoszą bez potrzeby wsparcia farmakologicznego, dla innych ból porodowy jest tak silny, że wymaga interwencji.

1. Fizjologia bólu porodowego

Ból jest naturalnym zjawiskiem, które informuje organizm o uszkodzeniu tkanek lub o zagrożeniu uszkodzeniem.

Ból w pierwszym okresie porodu związany jest ze skurczami macicy (im silniejszy skurcz, tym ból jest większy), z naciskiem główki płodu na szyjkę macicy oraz rozwieraniem się kanału szyjki. W drugim okresie porodu ból wynika z rozciągania mięśni powięzi miednicy oraz skóry krocza. Ból pleców w czasie porodu związany jest z uciskiem na nerwy. Ból porodowy o dużym nasileniu wpływa niekorzystnie na przebieg porodu, ponieważ potęguje stres, prowadzi do wyczerpania rodzącej, a ponadto może wpływać niekorzystnie na układ krążenia i układ oddechowy.

2. Jak minimalizować bóle porodowe w sposób naturalny?

Zobacz film: "Prawidłowy przyrost masy ciała w ciąży"

Metody naturalne nie zniosą bólu całkowicie, ale mogą go złagodzić. Poniżej przedstawiono kilka metod zmniejszenia bólu.

• Wygodna pozycja porodowa – kobieta w czasie I okresu porodu może swobodnie się poruszać, spacerować, zmieniać pozycję. Przyjęcie wygodnego ułożenia pomaga wytrzymać ból w czasie skurczu. Ruch natomiast dodatkowo poprawia krążenie i przyśpiesza rozwieranie szyjki.
• Ciepły prysznic – ciepły strumień wody rozluźnia mięśnie, pomaga się zrelaksować, dzięki temu sprawia, że skurcze są mniej bolesne, jednak nadal efektywne.
• Prawidłowe oddychanie – spokojny i dość głęboki oddech w czasie skurczu zapewnia odpowiednią ilość tlenu zarówno dla mamy, jak i dziecka.
• Masaż – masaż, podobnie jak prysznic, pomaga się zrelaksować i rozluźnić. Kontakt z osobą bliską dodatkowo zapewnia poczucie bezpieczeństwa i zmniejsza stres.

3. Walka z bólem porodowym w szpitalu

Jest dostępnych kilka metod łagodzenia bólu porodowego, jednak ostatnio najbardziej popularne jestznieczulenie zewnątrzoponowe (ZZO). Ten typ znieczulenia ma niewątpliwie wiele zalet, jednak nie jest pozbawiony w pełni powikłań i niedogodności.

Wśród zalet znieczulenia w czasie porodu najważniejsze są następujące:

• Kobieta ma zachowaną przytomność i może w pełni świadomie uczestniczyć w akcji porodowej.
• Znosi ból najmniejszą możliwą dawką leku, ponadto pozwala na modyfikację stopnia znieczulenia w zależności od potrzeb.
• Nie zmusza do pozostawania w łóżku w czasie pierwszego okresu porodu, jedynie bezpośrednio po założeniu cewnika do znieczulenia konieczne jest pozostanie w łóżku (około 20 minut).
• Kontrola bólu porodowego poprawia współpracę z kobietą rodzącą.
• Zapewnia znieczulenie po porodzie – dzięki temu nie ma potrzeby dodatkowego znieczulenia do szycia nacięcia lub pęknięć krocza.
• Kolejne dawki leku można podawać co 2–3 godziny, co zapewnia ciągłość znieczulenia.

4. Wady i powikłania znieczulenia w czasie porodu

• W wielu szpitalach jest to procedura odpłatna.
• Może osłabić czynność skurczową macicy, a co za tym idzie – wydłużyć zarówno pierwszy, jak i drugi okres porodu. Niekiedy wymaga to podania kroplówki oxytocyny w celu wsparcia czynności skurczowej.
• Znieczulenie może powodować spadki ciśnienia oraz bóle głowy.
• Jeśli decyzja o znieczuleniu do porodu będzie podjęta zbyt późno, wykonanie go może okazać się niemożliwe (nie znieczula się powyżej 7–8 cm rozwarcia).
• Krwiak zewnątrzoponowy z porażeniem kończyn – występuje tylko w 1 na 200 tys. przypadków, związany jest zwykle z zaburzeniami krzepnięcia krwi.

5. Przeciwwskazania do znieczulenia bólu porodowego

• Zaburzenia krzepnięcia krwi, szczególnie zbyt mała ilość krwinek płytkowych.
• Choroby skóry, szczególnie zmiany infekcyjne (ropne) w miejscu potencjalnego wkłucia.
• Ciężka infekcja.

Aby przystąpić do zabiegu, musi być w pełni rozwinięta czynność skurczowa, a rozwarcie powinno wynosić około 3–4 cm. Jako przygotowanie do zabiegu podaje się około 2 litrów płynów dożylnie w kroplówce, aby zabezpieczyć przed ewentualnymi spadkami ciśnienia tętniczego. W czasie zabiegu lekarz anestezjolog poleca ułożyć się na boku (rzadziej w pozycji siedzącej) z kolanami przyciągniętymi do brody, tak aby plecy tworzyły łuk. Okolicę lędźwiową pleców myje się płynem dezynfekcyjnym, a następnie znieczula miejsce wkłucia.

Po znieczuleniu skóry wprowadza się dość grubą igłę do przestrzeni zewnątrzoponowej (jest to przestrzeń wypełniona tkanką łączną, otaczająca opony rdzenia kręgowego – w czasie tego znieczulenia nie dochodzi się do kanału rdzenia kręgowego i nie przekłuwa się opon rdzenia kręgowego). Następnie przez środek igły wprowadza się cieniutki silikonowy cewnik (giętka rureczka). Igłę się wyjmuje, natomiast cewnik pozostawia się na miejscu i przymocowuje do skóry. Przez ten cewnik podaje się leki znieczulające. Kilka – kilkanaście godzin po porodzie cewnik zostaje usunięty.

6. Inne metody leczenia bólu porodowego

Leczenie ogólne – leki podawane są dożylnie lub domięśniowo. W tym typie leczenia podaje się zwykle petydynę lub inne pochodne morfiny (silnego leku przeciwbólowego). Podawanie preparatów morfinopochodnych wymaga jednak dużej uwagi, gdyż może hamować napęd oddechowy u noworodka. Jeśli wystąpi konieczność odwrócenia działania morfiny, stosuje się lek o nazwie nalokson.

Znieczulenie podpajęczynówkowe – dość rzadko stosowane. Leki znieczulające podawane są jednorazowo do kanału rdzenia kręgowego.

Inne metody stosowane są sporadycznie i tylko w szczególnych przypadkach.

Ból porodowy jest zjawiskiem fizjologicznym. Jednak dzięki odpowiednim działaniom można go zminimalizować tak, aby kobieta miała większy komfort rodzenia i mogła w pełni cieszyć się pięknem narodzin dziecka.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.