Trwa ładowanie...

Neutrofile - badanie, normy, cel badania

Neutrofile (granulocyty obojętnochłonne) chronią organizm przed drobnoustrojami.
Neutrofile (granulocyty obojętnochłonne) chronią organizm przed drobnoustrojami. (adobestock)

Neutrofile, określane również mianem neurocytów, NEU lub NEUT stanowią ważną część układu odpornościowego. Poziom neutrofilów stwierdza się na podstawie badania diagnostycznego, jakim jest morfologia krwi wykonywana na czczo. Zmieniony poziom granulocytów obojętnochłonnych, czyli neutrofilów może wskazywać na toczący się stan zapalny w organizmie, a także wskazuje na wiele chorób. Podwyższony lub obniżony poziom neutrofilów może być związany ze stosowaniem wielu leków. Jakie są normy dla neurocytów?

spis treści

1. Neutrofile – co to?

Neutrofile (neutrocyty, NEU, NEUT), określane również jako granulocyty obojętnochłonne, są niezwykle ważnym elementem ludzkiego układu immunologicznego.

Białe krwinki, stanowiące ok. 60-70 proc. wszystkich leukocytów, chronią organizm przed chorobotwórczymi patogenami np. wirusami czy bakteriami.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Dlaczego warto robić screening?"

Neutrocyty wywodzą się z komórek macierzystych szpiku. Swoim wyglądem przypominają nieduże kule o średnicy 12-15 mikrometrów. Granulocyty obojętnochłonne żyją od 2 do 4 dni. Kształt jądra komórkowego neutrofilów jest zależny od ich wieku.

We wnętrzu występuje jądro segmentowane, składające się z 2, maksymalnie 5 elementów (tzw. neutrofile segmentowane). Mówiąc o granulocytach obojętnochłonnych warto wspomnieć również o wewnątrzkomórkowej ziarnistości neutrofili, odpowiadającej za rozwój komórki.

Za wysokie neutrofile, czyli neutrocyty powyżej normy mogą świadczyć zarówno o zwykłym stanie zapalnym, jak poważniejszym problemie zdrowotnym np. dnie moczanowej. Niski poziom neutrofili (neutrocyty poniżej normy) to w wielu przypadkach objaw towarzyszący różnorakim schorzeniom hematologicznym

Neutrofile – norma

Za prawidłowe stężenie neutrofili, białych krwinek zwanych również neurocytami uznaje się wartość na poziomie 1800-8000/µl.

2. Neutrofile - jaką pełnią funkcję?

Zadaniem neutrofilów jest zwalczanie drobnoustrojów dostających się do organizmu człowieka. To właśnie granulocyty obojętnochłonne jako pierwsze pojawiają się w miejscu, w którym wystąpiła reakcja zapalna, pełniąc tym samym pierwszą linię obrony.

Neutrocyty zaliczane są do grupy białych krwinek skutecznie wychwytują i unicestwiają antygeny obcego pochodzenia. Neutrofile odgrywają niezwykle ważną funkcję w odpowiedzi odpornościowej organizmu.

3. Neutrofile - badanie

Poziom granulocytów obojętnochłonnych oznaczany jest najczęściej przy rutynowym badaniu krwi (morfologia krwi). Jest to zasadnicze badanie diagnostyczne. Polega na pobraniu krwi do pojemnika z antykoagulantem z żyły łokciowej, rzadziej z dłoni lub stopy, z tętnicy udowej lub u dzieci z palca.

Badanie poziomu neutrofilów stosowane jest do określenia, czy dany pacjent jest podatny na zakażenia. Określanie poziomu neutrofilów jest przydatne przy podejrzeniu wielu chorób. Nie można pobierać krwi z żyły w obszarze objętym zakażeniem lub w miejscu oparzenia, a także z naczynia kończyny górnej z wytworzoną przetoką do hemodializ.

Poziom neutrofilów powinno oznaczać się na czczo, dlatego też zaleca się wykonać je rano. Obfity posiłek powoduje duży wzrost białych krwinek. Przed badaniem na poziom neutrofilów należy poinformować wykonującego badanie o przyjmowanych lekach, a także o przebytej żółtaczce.

4. Neutrofile - normy

Bezwzględna liczba neutrocytów (ANC) jest miarą liczby granulocytów w próbce krwi i obliczana jest na podstawie całkowitej ilości leukocytów i ilości granulocytów. Norma neutrofili (granulocytów obojętnochłonnych) wynosi 1500-8000 komórek/µl lub procentowo 60-70 proc. wszystkich białych krwinek.

4.1. Neutrofile powyżej normy

Poziom neutrofili powyżej normy może świadczyć zarówno o zwykłym stanie zapalnym, jak i ostrej infekcji. Podwyższone neutrofile niejednokrotnie wskazują na rozwijające się ostre zakażenie bakteryjne, grzybicze lub zatrucie pokarmowe salmonellą, gronkowcem lub innym groźnym patogenem.

Podwyższone neutrocyty sugerują również ogólną i miejscową martwicę tkanek. Neutrofile powyżej normy zdarzają się również w ostrym krwotoku, dnie moczanowej i mocznicy. Inną przyczyną podwyższonych neutrofili może być zatrucie lekami lub środkami chemicznym.

W niektórych chorobach wirusowych również morfologia może wykazać neutrofile powyżej normy. Do przyczyn neutrofili powyżej normy jest również ostra hemoliza, choroby mieloproliferacyjne oraz reumatoidalnym zapaleniu stawów (RZS).

Neutrofile powyżej normy (NEUT podwyższone) występują także w przebiegu leczenia kortykosteroidami przy nadczynności kory nadnerczy.

4.2. Neutrofile poniżej normy - neutropenia

Poziom neutrofili poniżej normy 500 komórek/µl wskazuje na neutropenię, która może być chorobą genetyczną lub nabytą.

Niski poziom neutrofili może być związany neutropenią w przebiegu grypy i leukopenią (agranulocytozą). Neutrofile poniżej normy mogą również wskazywać na zakaźne choroby wątroby.

Ostre infekcje bakteryjne są również przyczyną obniżonych neutrofili. Ponadto niski poziom neutrofili jest związany z hipertyreozą (nadczynnością tarczycy), akromegalią i malarią.

Często zdarza się, że przyczyną neutrofili poniżej normy są toksyny i leki. Obniżone neutrofile zaobserwować można również w przebiegu chorób pasożytniczych, czy wstrząsu anafilaktycznego.

Za niskie neutrofile odpowiadają również choroby krwi, np. ostra białaczka limfoblastyczna, niedokrwistość złośliwa i aplastyczna oraz agocytoza leukocytów.

4.3. Neutrofile – nowotwór

W czasie chorób nowotworowych neutrofile poniżej normy pojawiają się np. po chemioterapii, czy w wyniku działania promieniowania (radioterapia).

4.4. Neutrofile obniżone u dziecka

Neutrofile poniżej normy u dziecka mogą wzbudzać niepokój rodziców. Warto mieć na uwadze, że obniżone neutrocyty u dziecka zazwyczaj mówią o przebytej infekcji wirusowej. Niski poziom neutrofili u dzieci może być także związany z chorobą autoimmunologiczną bądź infekcją bakteryjną. Bardzo niski poziom neutrofili u dziecka może wskazywać także na niedokrwistość aplastyczną.

Czasami wyniki badań morfologii NEU wskazują podwyższoną, a nie obniżoną liczbę neutrocytów. Neutrofile podwyższone u dziecka mogą wynikać z początku rozwoju reakcji zapalnej. Jakie są inne przyczyny wysokiego poziomu neutrofili u najmłodszych pacjentów?

Czasem podwyższony poziom neutrocytów jest wynikiem długotrwałego stresu bądź wzmożonej aktywności fizycznej. Wysoki poziom neutrocytów w badaniu krwi może świadczyć również o zespole Cushinga.

Należy pamiętać, że wartości referencyjne (norma) liczby neutrofili nie są stałe. Zależą między innymi od płci, wieku pacjenta, metody oznaczenia. Interpretacja wyników należy zawsze do lekarza.

4.5. Ciąża – NEU obniżone, NEU podwyższone

Wynik neutrofili może wystraszyć kobietę w ciąży. Należy jednak pamiętać, że poziom neutrofili w ciąży często znacznie odbiega od normy. Jeśli mamy wątpliwości, najlepiej od razu skonsultować wynik badania z ginekologiem.

Za niskie neurocyty w okresie ciąży mogą świadczyć o niedoborze kwasu foliowego lub kobalaminy. Gdy w organizmie ciężarnej jest za mało neutrofili, istnieje prawdopodobieństwo, że pacjentka zmaga się ze stanem zapalnym stawów lub niedokrwistością.

A o czym mogą świadczyć wysokie neutrofile? Podwyższone neutrocyty w ciąży niekoniecznie musi być ona symptomem poważnego schorzenia.

Neutrofilia fizjologiczna to częste zjawisko u pacjentek, które spodziewają się dziecka, są w okresie połogu. Wysoki poziom neutrofili u ciężarnych może być również spowodowany przejedzeniem lub przegrzaniem organizmu.

4.6. Niskie neutrofile, wysokie limfocyty

Jaka jest przyczyna niskich neutrofii i wysokich limfocytów? Gdy u pacjenta występują podwyższone limfocyty, obniżone neutrofile, przyczyną może być ostra infekcja wirusowa np. mononukleoza zakaźna.

Niewielka neutropenia nie ma żadnego znaczenia klinicznego, ale duże odchylenia od normy wymagają wykonania dodatkowych badań laboratoryjnych.

5. Neutrofile - cel badania

Znaczenie neutrofilów wynika z faktu bardzo szybkiego reagowania na pojawiające się w organizmie substancje obce. Możliwe jest to dzięki obecności odpowiednich receptorów na powierzchni komórek neutrofilów oraz możliwości wytwarzania wolnych rodników i całej gamy białek o właściwościach bakteriobójczych i bakteriostatycznych.

Jednym z procesów umożliwiających eliminację patogenów przez neutrofile jest fagocytoza. Proces ten polega na pochłonięciu patogenów lub fragmentów powstających w wyniku ich rozpadu, a następnie całkowitemu ich strawieniu we wnętrzu komórki. Takie działania neutrofilów są bardzo ważne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Przy obniżonej liczbie neutrofilów układ odpornościowy nie jest w stanie prawidłowo bronić się przed patogenami. Przy niskiej liczbie neutrofilów organizm jest bardziej podatny na infekcje i w wyniku zarażenia drobnoustrojami czas trwania infekcji przedłuża się i może doprowadzić do bardzo niekorzystnych zmian w organizmie człowieka.

Nieleczona neutropenia może powodować posocznicę neutropeniczną, która jest bezpośrednim stanem zagrożenia życia. Jej objawy to nawracająca gorączka oraz typowe objawy zakażenia.

6. Morfologia NEUT - jak podwyższyć neutrofile

Jak podwyższyć poziom neutrocytów we krwi? Otóż, najlepszym sposobem na zwiększenie poziomu białych krwinek jest dieta bogata w mikroelementy oraz makroskładniki. W przypadku, w którym badanie krwi NEUT wskazuje na obniżony poziom neutrofili, niezbędna jest zmiana dotychczasowych nawyków żywieniowych. W nowym jadłospisie należy uwzględnić między innymi:

Wszystkie wymienione wyżej produkty żywnościowe przyczyniają się do naturalnej produkcji białych krwinek.

Zobacz także:

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze