Polacy odczują objawy w weekend. "Więcej przyjęć na ostry dyżur"
Skoki ciśnienia, problemy z koncentracją, a nawet zawały i udary. Zmiana czasu to poważny sprawdzian dla organizmu, a ten może się zbuntować. - Cofając zegarek, przestawiamy nasz zegar biologiczny. To może się skończyć w szpitalu - ostrzega kardiolog dr hab. n. med. Michał Hawranek.
1. Na zmianie czasu cierpi serce
Zmiana czasu może być dla organizmu prawdziwym szokiem. Tym bardziej że ta letnia jest jeszcze bardziej dotkliwa niż zimowa, bo po przestawieniu zegarka będziemy spać o godzinę krócej.
Reakcja na wcześniejsze wstawanie może być gwałtowna, obciążając między innymi serce i układ krążenia. Najbardziej narażone są osoby, które już zmagają się z problemami kardiologicznymi.
- Fakt, że tak naprawdę tracimy godzinę snu, wywołuje stres. Organizm reaguje na niedobór snu zwiększoną produkcją kortyzolu, nazywanego hormonem stresu. To może prowadzić do zaostrzenia objawów u osób z chorobą wieńcową i migotaniem przedsionków czy skoków ciśnienia u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, a także nagłych incydentów takich jak zawał serca - tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie dr hab. n. med. Michał Hawranek ze Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu.
- Choć nie jest to reguła i nie każdy pacjent tak zareaguje, warto mieć świadomość ryzyka. Zwłaszcza że w ciągu kilku dni po zmianie czasu widać wzrost przyjęć na ostry dyżur osób, które mają problemy kardiologiczne. Pamiętajmy, że cofając zegarek, przestawiamy także nasz zegar biologiczny, który reguluje praktycznie wszystkie procesy zachodzące w organizmie - zaznacza lekarz.
Kardiolog zaznacza, że z ryzykiem muszą się liczyć nie tylko pacjenci kardiologiczni. Może to dotknąć także osoby, które nie mają problemów zdrowotnych, ale np. regularnie zaniedbują sen. Mimo że jest to już powszechny problem Polaków, nie wszyscy zdają sobie sprawę, z jakimi konsekwencjami wiąże się zbyt krótki sen, czyli poniżej siedmiu godzin w ciągu doby.
- Taki niedobór nie pozostaje obojętny dla organizmu i zwiększa ryzyko m.in. problemów kardiologicznych. Jeśli do tego dołożymy zmianę czasu, może się skończyć w szpitalu - ostrzega dr Hawranek.
2. Szok dla mózgu
Sytuację pogarsza fakt, że przestawianie czasu nie jest zmianą jednorazową, bo zegarki przestawiamy dwukrotnie w odstępie kilku miesięcy i robimy to co roku.
- Biorąc pod uwagę, jak negatywny ma to wpływ na zdrowie, możemy mówić nie tylko o skutkach krótkoterminowych np. w postaci problemów z zasypianiem i budzeniem się czy pogorszenia nastroju, ale o zwiększeniu ryzyka wielu chorób - ostrzegała też w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Marta Jackowska, psycholog zdrowia z Wydziału Psychologii w Sopocie Uniwersytetu SWPS.
Zmiana czasu nie zagraża więc tylko sercowcom. Jej fatalny wpływ może odczuć także mózg.
- W kontekście zmiany czasu wskazuje się na wzrost przypadków zawałów serca, ale też śmiertelnych wypadków samochodowych, co potwierdza, jak negatywnie wpływa to również na funkcjonowanie mózgu - dodaje ekspertka.
Co więcej, wiek nie ma tu znaczenia, bo problem dotyczy także młodych, aktywnych zawodowo osób, a konsekwencje mogą być bardzo poważne, z udarem mózgu włącznie.
- U młodych osób ryzyko jest bardzo istotne, bo to ich w dużej mierze dotyczy zaniedbywanie higieny snu, która prowadzi do zaburzeń snu, a w dłuższej perspektywie do bezsenności. Tymczasem coraz więcej badań wskazuje na jej powiązanie z chorobami neurozwyrodnieniowymi (w ich przebiegu dochodzi do postępującego uszkodzenia mózgu - red.). Może być ona zarówno objawem, jak i skutkiem - wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Konrad Rejdak, prezes Polskiego Towarzystwa Neurologicznego.
- Choroby neurozwyrodnieniowe są bezpośrednio związane z zaburzeniem dobowego rytmu, więc każda zmiana czasu może ten problem nasilać lub zwiększać ryzyko jego wystąpienia - dodaje lekarz.
Prof. Rejdak przyznaje, że w ciągu pierwszych dni po zmianie czasu, w poradniach neurologicznych jest więcej osób, które skarżą się na nasilenie problemów neurologicznych, takich jak zaburzenia koncentracji czy nagłe bóle głowy.
- Problem jest też widoczny w szpitalu, bo konsekwencją skoków ciśnienia wywołanych stresem związanym ze zmianą czasu może być w skrajnych sytuacjach nawet udar. Dlatego wielokrotnie padały argumenty za tym, by zlikwidować zmiany czasu, ze względu na tak poważne konsekwencje dla zdrowia - przypomina neurolog.
3. Jak przygotować się do zmiany czasu?
Choć zmiany czasu na razie nie da się uniknąć, można się do niej przygotować, by zminimalizować potencjalny szok dla organizmu.
- Dobrze o tym pomyśleć już dzień czy dwa wcześniej i uwzględnić to w swoim dobowym rytmie. Warto położyć się wcześniej spać, a także starać się minimalizować poziom stresu w ciągu dnia, rezygnując, w miarę możliwości, z obciążających zadań - wskazuje kardiolog.
- Powinniśmy na to uważać szczególnie w pierwszych dniach po zmianie czasu, kiedy ryzyko jest największe. Organizm potrzebuje mniej więcej 3-7 dni, by móc się dostosować do zmian - dodaje lekarz.
- Musimy sami zadbać o to, by nie dać się zaskoczyć. Zadbajmy o jakość i odpowiednią długość snu, szczególnie w ciągu pierwszych kilku dni po zmianie czasu. Bezwzględnie zrezygnujmy wtedy z korzystania z urządzeń elektronicznych emitujących światło niebieskie tuż przed snem, bo one dodatkowo utrudniają zaśnięcie - podsumowuje prof. Rejdak.
Katarzyna Prus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.