Trwa ładowanie...

Badanie ginekologiczne – wskazania, przebieg

Badanie ginekologiczne - wskazania, przebieg
Badanie ginekologiczne - wskazania, przebieg

Badanie ginekologiczne jest jednym z podstawowych elementów niemal każdej wizyty u ginekologa. Pozwala ocenić stan narządów rodnych kobiety. Składa się z dwóch części – wywiadu lekarskiego oraz badania przedmiotowego wewnętrznego. Jak wygląda wizyta u ginekologa? Czy badanie ginekologiczne jest bolesne? Jak przebiega badanie ginekologiczne u dziewicy?

spis treści

1. Badanie ginekologiczne – czym jest?

Badanie ginekologiczne jest jednym z badań diagnostycznych naszego ciała. Jego głównym celem jest ocena aktualnego stanu zewnętrznych i wewnętrznych narządów płciowych kobiety. Podczas badania lekarz może ocenić także stan piersi.

Badanie ginekologiczne można podzielić na badanie podmiotowe (wywiad lekarski) oraz przedmiotowe (badanie na fotelu ginekologicznym). W czasie badania przedmiotowego lekarz dokonuje oględzin narządów rodnych kobiety. Jeśli to konieczne może pobrać także wymazy, czy wykonać biopsję.

Zobacz film: "Co może wykryć cytologia?"

Badania ginekologiczne są zwykle wykonywane w celu badań przesiewowych, czy podczas rutynowych kontroli. U pacjentek z dolegliwościami ginekologicznymi często są też wstępem do przeprowadzenia dalszej diagnostyki w okolicach dróg rodnych. Badanie ginekologiczne jest całkowicie bezpieczne. Nie wiąże się z powikłaniami.

2. Rodzaje badań ginekologicznych

Podczas rutynowej wizyty lekarz najczęściej przeprowadza dopochwowo standardowe badanie ginekologiczne. Jednak w zależności od przebiegu wizyty, ginekolog może zalecić pacjentce badania w kierunku konkretnych schorzeń. W diagnostyce ginekologicznej wykorzystuje się dwa rodzaje badań – obrazowe i laboratoryjne.

Dodatkowe badania ginekologiczne to m.in.:

Ponadto częste badania laboratoryjne, jakie zleca ginekolog to badania krwi, takie jak morfologia, badanie poziomu hormonów we krwi czy poziomu cukru we krwi.

Badanie o charakterze ginekologicznym
Badanie o charakterze ginekologicznym

1832 rok - badanie ginekologiczne, kobieta ukazana w pozycji stojącej.

zobacz galerię

3. Badanie ginekologiczne – wskazania

Na pierwszą wizytę u ginekologa najlepiej zgłosić się po pierwszej miesiączce. Potem profilaktyczne badania kontrolne powinny być wykonywane regularnie, średnio co 6-12 miesięcy.

Pozostałe wskazania do badania ginekologicznego to:

4. Jak przygotować się do badania ginekologicznego?

Wizyty u ginekologa kobieta nie powinna (z wyjątkiem stanów nagłych) planować w dniu spodziewanej miesiączki. Zaleca się, by 2-3 dni przed badaniem zrezygnować ze współżycia. W dniu badania nie jest wskazane aplikowanie preparatów dopochwowych (np. globulek), nie należy wykonywać także irygacji pochwy.

Przed badaniem ginekologicznym wystarczy umyć się jak zwykle, korzystając z delikatnych środków myjących. Nie jest wskazane używanie dezodorantów, czy silnych detergentów do higieny intymnej, które mogą wpływać na wydzielinę pochwową. Depilacja przed wizytą jest sprawą indywidualną.

Przed wejściem do gabinetu dobrze także skorzystać z toalety, by opróżnić pęcherz moczowy.

Jak się rozluźnić przed badaniem ginekologicznym?

Jak przełamać strach przed wizytą u ginekologa? To, co jest bardzo pomocne to przede wszystkim wybranie dobrego specjalisty, przy którym pacjentka może czuć się komfortowo. Osoby, dla których płeć specjalisty ma znaczenie, powinny wybrać tę, przy której czują się swobodniej.

Warto uświadomić sobie także, że tego rodzaju badania są tym, czym ginekolog zajmuje się na co dzień. Specjalista jest więc oswojony nawet z najbardziej wstydliwymi problemami, bo są one elementem jego codziennej pracy.

Ponadto dobrze jest także zadbać o wygodny, praktyczny ubiór. Dla wielu kobiet najlepszą opcją jest luźna sukienka lub spódnica, którą wystarczy unieść do badania. W niektórych gabinetach skorzystać można także ze specjalnych spódniczek ginekologicznych.

Jak wejść na fotel ginekologiczny?

Kobiety, które po raz pierwszy idą do ginekologa, często zastanawiają się jak usiąść na fotelu ginekologicznym. Otóż na fotelu pacjentka siada dopiero wówczas, gdy poprosi o to lekarz. Powinna zająć taką pozycję, by pośladki znajdowały się na jego krawędzi. Nogi natomiast powinna oprzeć na specjalnych podpórkach.

5. Badanie ginekologiczne – przebieg

Jak wygląda badanie ginekologiczne? Po przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego pacjentka kładzie się na specjalnie przygotowanym fotelu. Najczęściej badanie przeprowadza się przy użyciu jednego z narzędzi ginekologicznych – wziernika. Jak zakładany jest wziernik ginekologiczny? Lekarz ginekolog rozchyla wargi sromowe i stopniowo wprowadza do pochwy wziernik.

Badanie ginekologiczne wykonywane za pomocą tego narzędzia ułatwia lekarzowi oględziny. Podczas badania ginekolog widzi ściany pochwy oraz szyjkę macicy. Lekarz może pobrać też rozmaz z pochwy i macicy, który jest podstawą do wykonania badania umożliwiającego wczesne diagnozowanie chorób (np. rak szyjki macicy), czyli badania cytologicznego.

Wzierniki są sterylne i służą do jednorazowych badań. Przyrządy ginekologiczne tego rodzaju mają różne rozmiary, więc lekarz z łatwością dobiera ich wielkość do wieku kobiety i jej indywidualnych warunków anatomicznych.

Po wyjęciu wziernika lekarz przystępuje do badania wewnętrznego, zwanego też badaniem dwuręcznym lub zestawionym. Polega ono na wprowadzeniu do pochwy kobiety dwóch palców jednej ręki (nazywanej „ręką wewnętrzną”). Dlaczego ginekolog wkłada palce do pochwy? Dzięki nim lekarz może zbadać sklepienie pochwy, szyjkę macicy oraz jej ujście zewnętrzne.

Następnie ginekolog uciska podbrzusze kobiety drugą ręką („ręką zewnętrzną”), badając położenie macicy, jej topografię w stosunku do ścian miednicy, wielkość, konsystencję. To badanie ginekologiczne pozwala na dokładne sprawdzenie stanu jajników i jajowodów, szczególnie ich wielkości, konsystencji, bolesności.

Czy badanie ginekologiczne boli?

Kobieta może odczuwać dyskomfort i lekki ból głównie w trakcie umieszczania wziernika dopochwowego. Badanie palpacyjne natomiast u zdrowej kobiety najczęściej nie jest bolesne.

Ból natomiast może mieć związek z nieprawidłowościami anatomicznymi lub stanem zapalnym. Dla wielu pacjentek nieprzyjemne jest także badanie ginekologiczne przez odbyt.

6. Badanie ginekologiczne dziewicy

Procedura badania ginekologicznego w przypadku dziewic wygląda nieco inaczej. Do badania wykorzystywany jest przede wszystkim inny wziernik, który ma nieco mniejszy rozmiar. Czasem u takich pacjentek lekarz w ogóle rezygnuje z wziernikowania pochwy.

Samo badanie wewnętrzne (badanie ginekologiczne dwuręczne) także wygląda nieco inaczej niż w przypadku kobiet, które rozpoczęły już współżycie. U pacjentek z nieuszkodzoną błoną dziewiczą lekarz zamiast dwóch palców wprowadza do pochwy tylko jeden palec. Zdarza się też, że takie badanie przeprowadzane jest przez odbyt.

7. Badanie ginekologiczne przez odbyt

Istnieje pewna grupa kobiet, w przypadku których niemożliwe jest wprowadzenie do pochwy dwóch palców – uniemożliwia to przedsionek pochwy. Są to głównie dziewczynki, czasem dziewice, starsze kobiety, pacjentki z urazami w okolicy narządów płciowych. Wtedy konieczne jest przeprowadzenie badania przez odbyt.

Co robi ginekolog podczas badania przez odbyt (per rectum)? Badanie pozwala lekarzowi zbadać części intymne kobiety poprzez wsunięcie palca jednej ręki do odbytu. Wcześniej ginekolog pokrywa rękawicę specjalnym żelem. Żel zmniejsza tarcie, przez co badanie jest mniej bolesne. W przypadku wykrycia nieprawidłowości można dodatkowo wykonać badanie USG przez odbyt.

Ginekolog w czasie badania per rectum może zbadać nie tylko narządy rodne, ale także ściany odbytnicy, czy napięcia zwieracza odbytu.

8. Badanie ginekologiczne w ciąży

Badanie ginekologiczne jest szczególnie ważne w okresie ciąży. Dzięki niemu można na wczesnym etapie wykryć wiele niebezpiecznych patologii jak, chociażby przedwczesne skracanie szyjki macicy, infekcje, czy ryzyko porodu przedwczesnego. Dlatego też najczęściej jest wykonywane na każdej wizycie kontrolnej.

Badanie u ginekologa wykonywane może być manualnie lub przy pomocy wziernika. Jest ono uważane za bezpieczne, nie wpływa na przebieg ciąży.

Oprócz podstawowego badania ginekologicznego w ciąży konieczne jest wykonywanie także innych, pogłębionych badań, m.in. badanie czystości pochwy (biocenoza pochwy), badanie cytologiczne, czy USG dróg rodnych. Wszystkie obowiązkowe badania, jakie powinna wykonać kobieta w trakcie ciąży, powinny znaleźć się w specjalnym kalendarzu badań.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Usuwanie torbieli
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze