Chłoniak grudkowy – objawy, diagnostyka i leczenie
Chłoniak grudkowy jest dobrze zróżnicowanym nowotworem należącym do grupy chłoniaków nieziarniczych. Zmianę cechuje niski stopień złośliwości, zazwyczaj powolny wzrost i dobre rokowania. Główny symptom choroby to powiększone węzły chłonne. Co warto wiedzieć?
1. Co to jest chłoniak grudkowy?
Chłoniak grudkowy (ang. follicular lymphoma, FL) należy do grupy chłoniaków nieziarniczych o niskim stopniu złośliwości, nazywanych niehodgkinowskimi (ang. Non-Hodgkin Lymphoma). Czynniki ryzyka zachorowania na chłoniaka grudkowego nie zostały ustalone. Wiadomo, że nie można się nim zarazić. Ta choroba rozrostowa układu limfatycznego w Polsce występuje dość rzadko. FL niemal zawsze dotyczy dorosłych, najczęściej osób w średnim i starszym wieku. Nieznacznie częściej pojawia się u kobiet niż u mężczyzn. Chłoniak grudkowy wywodzi się z limfocytów B, które są częścią składową układu chłonnego. Stanowi jedną trzecią wszystkich chłoniaków. Warto pamiętać, że chłoniaki to nie raki. Chłoniaki i raki są nowotworami złośliwymi, jednak wywodzą się z innych komórek - chłoniaki z limfocytów, a raki z nabłonka.
2. Objawy chłoniaka grudkowego
Główny symptom chłoniaka grudkowego to powiększone węzły chłonne. Są dość duże (mierzą więcej niż 2 cm) i niebolesne. Wykazują tendencję do zrastania się w pakiety. Skóra nad nimi nie jest zaczerwieniona. Obserwuje się jedynie niebolesny obrzęk szyi, pach lub pachwin.
Choroba najczęściej zaczyna się w jednym węźle chłonnym, który się stopniowo powiększa. Z czasem pojawiają się przerzuty do innych węzłów chłonnych, na późniejszym etapie również do szpiku. Choroba może objąć śledzionę, powodując jej powiększenie oraz migdałki. Czasami zdarza się, że chłoniak zajmuje inne narządy.
Chłoniak grudkowy wywołuje niedokrwistość, a zmniejszoną ilość krwinek czerwonych lub płytek krwi oraz zmniejszoną lub znacznie zwiększoną ilość białych krwinek, widać w badaniach laboratoryjnych. Chłoniak grudkowy należy do tak zwanych chłoniaków indolentnych, czyli powoli postępujących. Oznacza to, że proces rozwoju choroby jest bardzo powolny, a i wywołuje niewiele dolegliwości.
W przypadku chłoniaka grudkowego rzadko pojawiają się objawy ogólne, niemniej obserwuje się nocne poty, spadek masy ciała (więcej niż 10 % w ciągu 6 miesięcy) czy gorączka, która nie jest związana z infekcją (powyżej 38 stopni Celsjusza, utrzymująca się ponad 2 tygodnie).
Typowo chłoniak grudkowy transformuje, czyli przechodzi w chłoniaka DLBCL. Oznacza to, że może wystąpić zmiana jego charakteru na bardziej agresywny. Wówczas dochodzi do szybszego powiększania węzłów chłonnych, częściej także obserwuje się objawy ogólne.
Zobacz także:
3. Stopnie zaawansowania choroby
Wyróżnia się 4 stopnie zaawansowania choroby:
- I stopień – gdy zajęta jest jedynie pojedyncza grupa węzłów chłonnych (zalicza się do nich także śledzionę i migdałki),
- II stopień – kiedy zajęte są dwie lub więcej grup węzłów chłonnych po tej samej stronie przepony,
- III stopień – gdy zajęte są węzły chłonne po obu stronach przepony,
- IV stopień – kiedy zajęte są węzły chłonne oraz narząd pozawęzłowy, najczęściej szpik kostny. To najbardziej zaawansowany stopień chłoniaka grudkowego.
4. Diagnostyka i leczenie
Chłoniak jest zawsze rozpoznawany na podstawie badania histopatologicznego pobranej tkanki, na przykład powiększonego węzła chłonnego. Gdy lekarz podejrzewa u pacjenta chłoniaka, skieruje go do chirurga, w celu pobrania węzła chłonnego.
Jeśli badanie histopatologiczne potwierdzi rozpoznanie chłoniaka, określa się stopień zaawansowania choroby. W tym celu wykonuje się badanie PET i trepanobiopsję, ewentualnie inne badania, jeśli są do nich wskazania.
Chorobę można pokonać, jeśli chłoniak grudkowy jest rozpoznany w I lub II stadium. Chłoniak w III lub IV stadium to choroba zaawansowana. Jest nieuleczalny. Niestety ze względu na to, że zmiana rozwija się powoli i zwykle przez długi czas nie daje żadnych objawów, nowotwór jest rozpoznawany w stadiach zaawansowanych.
Bardzo ważne jednak jest, by wiedzieć, że choroba najczęściej ma nie tylko powolny, ale i łagodny przebieg, a średnia długość życia pacjentów wynosi kilkanaście lat. Rokowanie u chorych na chłoniaka grudkowego zależy od stopnia zaawansowania klinicznego i czynników rokowniczych. Typowy przebieg tego schorzenia to okresy progresji choroby (chory otrzymuje chemioterapię), występujące na przemian z okresem remisji (wówczas chory może prowadzić normalne życie). Chłoniaki są bardziej niż raki wrażliwe na chemioterapię, dlatego jest ona podstawą ich leczenia. Nie dąży się w ich przypadku do zabiegu operacyjnego.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.