Lucerna siewna – właściwości, stosowanie i przeciwwskazania
Lucerna siewna to roślina należąca do rodziny bobowatych. Przez lata postrzegana była wyłącznie jako roślina pastewna. Obecnie docenia się jej właściwości lecznicze, stąd jej obecność w kuchni i medycynie naturalnej. Jakie zawiera składniki odżywcze? Jak ją stosować?
1. Co to jest lucerna siewna?
Lucerna siewna (Medicago sativa L.) to gatunek rośliny z rodziny bobowatych. Pochodzi z Afryki, porasta tereny Azji i Europy, Australii i na Nowej Zelandii, Ameryki Północnej i Południowe. Spotykana jest jako roślina uprawna oraz w postaci dziczejącej.
Jak wygląda lucerna siewna? Roślina osiąga wysokość 90 cm, choć może być niższa. Jej łodyga jest prosta, wzniesiona i znacznie rozgałęziona. Liście są złożone, podłużne, owalne, na szczycie ząbkowane i zaostrzone, a kwiaty fioletowe do purpurowych, zebrane w główkowaty kwiatostan. Owocem lucerny jest strąk. Swoim wyglądem roślina przypomina koniczynę.
2. Zastosowanie lucerny siewnej
Lucerna siewna jest rośliną pastewną uprawianą od wieków. Cieszy się uznaniem z uwagi na wysoką zawartość białka. Przeznacza się ją na siano, kiszonkę, zielonkę i mieszanki traw pastewnych. Od niedawna lucerna jest używana także do celów spożywczych i leczniczych. Jej podkiełkowane nasiona (kiełki) dodaje się do sałatek i na kanapki.
W celach leczniczych można zbierać ją samodzielnie z naturalnych stanowisk i spożywać lub suszyć. Z suszonych kwiatów oraz liści można przygotowywać napary, nalewki czy sok. W aptekach oraz sklepach zielarskich dostępna jest także lucerna w tabletkach oraz susz.
3. Działanie i właściwości lucerny siewnej
Lucerna jest postrzegana jako roślina lecznicza, co ma związek z jej składem. Roślina zawiera nie tylko wspomniane białko, ale i:
- beta-karoten, witaminy B, C, D, E i K (może być traktowana jako naturalna multiwitamina),
- sole mineralne, takie jak żelazo, fluor, wapń, potas, magnez, mangan, krzem i fosfor.
Jak działa lucerna? Jakie są wskazania do jej jedzenia? Na co pomaga? Okazuje się, że:
- wspiera przy zaburzeniach układu pokarmowego, wzdęciach, braku apetytu, pomaga regenerować śluzówkę przewodu pokarmowego, sprzyja rozwojowi przyjaznych bakterii jelitowych i stanowi skuteczny środek przeciwgrzybiczny, pomaga leczyć wrzody trawienne (z uwagi na obecność węglanu magnezu posiadającego właściwości alkalizujące),
- wspomaga wchłanianie i przyswajanie węglowodanów, białka, minerałów,
- obniża poziom „złego” cholesterolu, nie wpływa na poziom jego dobrej frakcji (HDL). Odpowiadają za to saponiny triterpenowe. Chroni przed arteriosklerozą i miażdżycą,
- poprawia parametry krwi (zasługa żelaza),
- wpływa na stan zębów, chroni przed próchnicą, zapobiega paradontozie (odpowiada za to fluor),
- odtruwa organizm, redukuje zakwaszenie organizmu, pomaga pozbyć się toksyn (dzięki wysokiej zawartości chlorofilu),
- pomaga leczyć dnę moczanową, ponieważ działa moczopędnie, wpływa na wydalanie soli kwasu moczowego,
- wspiera terapię ostrego i przewlekłego zapalenia pęcherza moczowego i prostaty (z uwagi na działanie moczopędne),
- wzmacnia system immunologiczny,
- spowalnia procesy starzenia się, pomaga wymiatać wolne rodniki stanowiące czynnik ryzyka wielu chorób i przyspieszające procesy starzenia się komórek (dzięki właściwościom przeciwutleniającym). Tym samym lucerna wykazuje także korzystne działanie w chorobach nowotworowych. Sprawdza się na przykład w profilaktyce raka piersi,
- dodaje sił witalnych, zwiększa wydolność fizyczną,
- poprawia sen.
Lucerna jest szczególnie polecana osobom w podeszłym wieku oraz rekonwalescentom i ludziom zagrożonym chorobami układu sercowo-naczyniowego. Poleca się ją także kobietom w okresie menopauzy i zmagających się z długimi, bolesnymi miesiączkami. Warto pamiętać, że u karmiących piersią lucerna zwiększa laktację. Ma to związek z tym, że zawiera fitoestrogeny (wykazuje aktywność podobną do estrogenów).
4. Lucerna - przeciwwskazania, środki ostrożności i skutki uboczne
Stosując lucernę trzeba stosować środki ostrożności. Co jest ważne? Należy pamiętać, że:
- dozwolona i zalecana dawka lucerny wynosi około 500 mg dziennie,
- kuracja nie może trwać dłużej niż kwartał. Lucerna jest źródłem związków o charakterze antyodżywczym. Posiada na przykład fityniany utrudniające wchłanianie pierwiastków. Potencjalnie toksyczny jest także antymetabolit L-argininy, czyli L-kanawanina,
- nie powinny jej stosować osoby zażywające tak zwane antykoagulanty (leki zmniejszające krzepliwość krwi), z uwagi na zawartość witaminy,
- przeciwwskazanie do stosowania lucerny stanowi ciąża (nie ma przeciwwskazań, by spożywać ją w postaci naturalnej po obróbce termicznej) oraz alergia na lucernę i inne rośliny z jej rodziny.
Jeśli chodzi skutki uboczne lucerny jako suplementu, te zwykle nie występują.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.