Włókna kolagenowe – jak wspierać ich odbudowę?
Włókna kolagenowe to większa cząstka zbudowana z kolagenu, który jest najbardziej powszechnym białkiem występującym w organizmie człowieka. Jego rola jest nie do przecenienia. Jest spoiwem łączącym ze sobą komórki, a także budulcem skóry, kości, zębów, ścięgien, chrząstek czy naczyń krwionośnych. Nazywany jest także białkiem młodości. Co wpływa na kondycję włókien kolagenowych? Jak je wspierać?
1. Co to są włókna kolagenowe?
Włókna kolagenowe to struktury zbudowane z kolagenu. Swoim kształtem przypominają nitki. Mają włóknistą strukturę, są bardzo elastyczne. Cechują się bardzo wysoką odpornością.
Gdzie znajdują się włókna kolagenowe? Są głównym budulcem ścięgien, kości i stawów, zębów, chrząstek oraz rogówki oka. W skórze stanowią liniowe struktury biochemiczne zbudowane są z aminokwasów.
2. Rola kolagenu
Kolagen to najbardziej powszechne białko występujące w organizmie człowieka. Tworzy zróżnicowane struktury wyższego rzędu, do których zalicza się wspomniane włókna kolagenowe czy układy sieciowe.
Białko to pełni funkcje strukturalne, jest bardzo ważnym budulcem skóry i głównym białkiem tkanki łącznej, który zapewnia odpowiednie napięcie, sprężystość oraz elastyczność skóry. Zapewnia ciągłość procesów odnowy komórkowej w skórze.
Podtrzymuje także organy, stanowi podstawowy budulec ruchomych i elastycznych części ciała. Chroni narządy wewnętrzne (nerki, żołądek, wątrobę), tworząc sprężyste rusztowanie wokół nich. Umożliwia lepsze wchłanianie składników mineralnych i zwiększa gęstość kości.
3. Rodzaje kolagenu
Kolagen jest zbudowany z aminokwasów, głównie glicyny oraz proliny, a także hydroksyproliny i hydroksylizyny. Jego struktura jest różnorodna w zależności od miejsca występowania i pełnionej funkcji.
Wyróżnia się kilka rodzajów kolagenu. Najlepiej poznane typy to:
- kolagen typ I obecny głównie w skórze, ścięgnach i kościach,
- kolagen typu II obecny głównie w chrząstce stawowej,
- typ III obecny w tkance tworzącej się z fibroblastów,
- typ IV znajdujący się w błonie podstawnej – mikrowłóknach międzytkankowych,
- typ p V śródmiąższowy – dopełnienie kolagenu typu I,
- typ VI odmiana typu V, spełnia tę samą funkcję,
- typ VII obecny w tkance nabłonkowej, w skórze i na powierzchni tętnic,
- typ VIII w śródbłonku znajdujący się w tkankach tworzących wnętrze żył i tętnic oraz błony śluzowej,
- typ IX, X, XI zlokalizowany jest wraz z typem II w chrząstkach,
- typ XII w wielu tkankach razem z typami I i III.
4. Odtwarzanie włókien kolagenowych
Kolagen nie bez powodu jest nazywany białkiem młodości. W młodym i zdrowym ustroju podlega regularnej wymianie i systematycznej odbudowie. Jednak z wiekiem organizm wytwarza go mniej, traci także zdolność odtwarzania włókien kolagenowych. Ma związek z naturalnie zachodzącymi procesami starzenia. Dowiedziono, że produkcja białka znacznie się obniża już po 20. roku życia, a u osób po 60. roku życia zanika.
Pogarszaniu się kondycji skóry sprzyjają także różne czynniki zewnętrzne, które wpływają na zwiększoną destrukcję włókien kolagenowych oraz zaburzeń w jego syntezie. To:
- promieniowanie słoneczne, nadmierna ekspozycja na słońce,
- zbyt wysokie i niskie temperatury,
- wolne rodniki,
- toksyny, niektóre związki zawarte w kosmetykach,
- obciążenia mechaniczne,
- zmiany hormonalne,
- wzmożona aktywność fizyczna, uprawianie sportów ekstremalnych.
5. Słabe włókna kolagenowe – objawy
Niedobór kolagenu przekłada się na jakość i ilość włókien kolagenowych. Gdy ilość białka jest niedostateczna, na skórze obserwuje się pogłębiające się zmarszczki, bruzdy, zmianę owalu twarzy, rozszerzone pory, utratę elastyczności i jędrności skóry.
Obniżająca się ilość kolagenu odbija się również na stanie włosów (te stają się łamliwe i przesuszone) i paznokci, a także mięśni czy kości.
Wzrasta również ryzyko rozwoju zwyrodnieniowych chorób stawów oraz chorób, takich jak zespół nieszczelnego jelita czy osteoporoza (zaburzenia syntezy i przekształcania włókien kolagenowych zwiększa kruchość kości i podatność na złamania. Jest to spowodowane odwapnieniem szkieletu kostnego).
Największe nasilenie tego procesu obserwuje się podczas menopauzy, co ma związek ze spadkiem poziomu estrogenów wpływających na syntezę kolagenu i zmianę jego właściwości.
6. Jak wspierać włókna kolagenowe?
Naturalnym źródłem kolagenu są głównie produkty pochodzenia zwierzęcego (to, co zawiera żelatynę). Aby uzupełnić jego niedobory, warto sięgać po preparaty z łatwo przyswajalnym kolagenem. Według specjalistów najlepszym wyborem są hydrolizaty kolagenowe.
Ważną rolę odgrywa również odpowiednio zbilansowana dieta bogata w miedź oraz witaminy A, C i E, które sprzyjają odpowiedniej syntezie kolagenu. Podczas stosowania preparatów zawierających kolagen (np. kolagen rybi) należy zadbać o wysokie stężenie witaminy C, która bezpośrednio uczestniczy w syntezie włókien kolagenowych.
Nie mniej ważne jest, by chronić skórę czynnikami zewnętrznymi niszczącymi włókna kolagenowe w skórze, takimi jak choćby promieniowanie ultrafioletowe.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.