Badania po poronieniach – kiedy i jakie warto wykonać?

Badania po poronieniach są bardzo różne. O ich wyborze decyduje lekarz, biorąc pod uwagę wiele różnych czynników. Ma to związek z tym, że za poronienie może odpowiadać wiele przyczyn. Innej diagnostyki wymaga także pojedyncza utrata ciąży, a innej poronienia nawykowe. Co trzeba wiedzieć?

1. Badania po poronieniach – kiedy warto wykonać?

Badania po poronieniach są ważne, ponieważ pozwalają wskazać przyczynę poronienia. To z kolei pozwala podjąć odpowiednie leczenie, zapobiec kolejnemu poronieniu i zadbać o to, by kolejna ciąża była zdrowa i donoszona.

Mimo iż pojedyncze poronienia samoistne zdarzają się stosunkowo często, diagnostykę warto rozpocząć już po pierwszym poronieniu (choć wielu lekarzy w takiej sytuacji nie zaleca żadnych badań). Diagnostyka jest szczególnie ważna i konieczna w przypadku poronień nawracających (trzecie i kolejne, tzw. poronienie nawykowe)

2. Jaki pakiet badań po poronieniach?

Diagnostyka poronień jest dość skomplikowana, istnieje też wiele badań, które można wykonać. O ich wyborze decyduje lekarz. Ma to związek z mnogością czynników, które mogą powodować utratę ciąży.

Zobacz film: "Poronienie"

Poronienie, czyli utrata ciąży przed 22. tygodniem, ma wiele przyczyn. To przede wszystkim:

• wady genetyczne zarodka uniemożliwiające prawidłowy rozwój, najczęstszą przyczyną poronień są aberracje chromosomowe, czyli mutacje zmieniające ilość lub strukturę kodu genetycznego,
• problemy z budową anatomiczną narządów rodnych kobiety, to np. przegroda macicy oraz przeszkody w jamie macicy utrudniające implantację zarodka tj. mięśniaki śródjamowe czy polipy endometrialne,
• choroby endokrynologiczne matki, cukrzyca, zespół policystycznych jajników (PCOS), choroby tarczycy (zwłaszcza niedoczynność tarczycy),
• czynniki infekcyjne, tzw. bacterial vaginosis (nieprawidłowa biocenoza pochwy), zakażenie różyczką lub toksoplazmozą
• czynniki immunologiczne, na przykład zespół antyfosfolipidowy czy konflikt serologiczny, gdy krew dziecka ma czynnik Rh+, a matki Rh-,
• urazy brzucha (np. w wyniku wypadku komunikacyjnego lub uderzenia),
• niehigieniczny tryb życia, w tym palenie papierosów, ekspozycja na toksyny i substancje szkodliwe (także na promieniowanie RTG), spożywanie alkoholu, przewlekły bądź silny stres, nadmierny wysiłek fizyczny,
• niedobory kwasu foliowego, niedożywienie, zły stan zdrowia, nieleczone choroby przewlekłe,
• wiek powyżej 40. roku życia (większe ryzyko wystąpienia wad genetycznych płodu),

3. Jakie badania po poronieniach?

Po poronieniach można wykonać badania laboratoryjne, ginekologiczne, histopatologiczne, genetyczne, immunologiczne, hormonalne oraz badanie nasienia w przypadku mężczyzn. Warto pamiętać, że diagnostykę po poronieniu należy przeprowadzić u obojga partnerów.

Ginekologiczne badania po poronieniu

Gdy doszło do poronienia, należy udać się do ginekologa, który sprawdzi, czy ich przyczyną nie jest wada anatomiczna w budowie narządu rodnego. Umożliwia to badanie ginekologiczne, ale także USG, histeroskopia (HSC) lub histerosalpingografia (HSG).

Laboratoryjne badania po poronieniach z krwi

Laboratoryjne badania krwi po poronieniu obejmują badania hormonalne, infekcyjne, biochemiczne, oznaczenie krzepliwości i jej wskaźników oraz badanie morfologii krwi, czyli:

• stężenie hormonów płciowych, takich jak progesteronu, estrogen, hormon folikulotropowy (FSH), hormon luteinizujący (LH), prolaktyna (PRL),
• poziom hormonów tarczycy (TSH, fT3, fT4),
• badania infekcyjne w kierunku zakażeń z grupy TORCH – toksoplazmoza, różyczka, opryszczka, inne np. kiła, listerioza, HIV; zakażeń pierwotniakowych oraz grzybiczych (Candida),
• badania diagnozujące choroby metaboliczne np. cukrzycę,
• badania krzepliwości i morfologia po poronieniu obejmujące APTT, stężenie fibrynogenu, stężenie białka S i C oraz antytrombiny, czynniki krzepnięcia VII, IX lub XI – pomocniczo w wykrywaniu trombofilii wrodzonej.

Odpowiedni, indywidualny pakiet badań po poronieniach powinien ustalić i zlecić lekarz. Jeśli chodzi o immunologiczne badania po poronieniach, te najlepiej wykonać do 6 tygodni po poronieniu. Kluczowe są:

• testy w kierunku zespołu antyfosfolipidowego – obejmujące przeciwciała antykardiolipidowe (IgG, IgM),
• badanie antykoagulantu tocznia,
• test na obecność przeciwciał przeciwjądrowych ANA,
• analizę przeciwciał przeciwko antygenom łożyska,
• test na obecność przeciwciał przeciw peroksydazie tarczycowej (anty-TPO),
• analizę obecności przeciwciał przeciw tyreoglobulinie (anty-TG).
• analiza immunofenotypu.

Genetyczne badania po poronieniach

Badania genetyczne po poronieniach obejmują takie procedury jak analiza genetyczna materiału pochodzącego od poronionego płodu, które umożliwia stwierdzenie lub wykluczenie obecności nieprawidłowości chromosomalnych, takich jak zespół Downa, Edwardsa czy Patau.

Badanie genetyczne płodu można przeprowadzić bezpośrednio po utracie ciąży lub po wykonaniu analizy histopatologiczne. Możliwe są także badania genetyczne po poronieniu u rodziców, które obejmują takie procedury, jak:

• kariotyp (inaczej badanie cytogenetyczne, badanie kariotypu). Badanie polega na ocenie ilości oraz struktury chromosomów,
• test w kierunku trombofilii wrodzonej,
• analiza KIR i HLA-C,
• analiza celiakii.

Warto wiedzieć, że możliwe są badania po poronieniach na NFZ, jednak w wielu przypadkach koszty trzeba ponieść samodzielnie.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.