Lebiodka majeranek – właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie

Lebiodka majeranek, znana jako majeranek ogrodowy (Origanum majorana L.) to gatunek roślin z rodziny jasnotowatych. Pochodzi z basenu Morza Śródziemnego, uprawia się ją w wielu rejonach świata. Używany jest jako przyprawa, roślina lecznicza i kosmetyczna.

Jak wygląda lebiodka majeranek?

Lebiodka majeranek osiąga wysokość do 50 cm. Posiada:

• wzniesione, silnie rozgałęzione, drewniejące u podstawy łodygi,
• drobne i łopatkowate listki,
• małe, białe do różowych kwiaty zebrane w czterokanciaste, kłosokształtne główki na szczytach pędów (kwitnie od lipca do pierwszych przymrozków),
• bardzo drobne, jasnobeżowe nasiona o charakterystycznym zapachu.

Cała roślina jest szaro omszona i pachnie. Jej aromat przypomina bazylię lub tymianek. Jeśli chodzi o uprawę, lebiodkę majeranek można sadzić w ogródku. Możliwa jest także uprawa w doniczce. Warto przy tym pamiętać, że majeranek wieloletni jest wyłącznie w naturze. W Polsce, z uwagi na warunki klimatyczne i niską odporność rośliny na mróz, to jako roślina jednoroczna.

Lebiodka majeranek, ze względu na swój aromat i właściwości zdrowotne, znalazła zastosowanie w kuchni, medycynie naturalnej i kosmetyce. Roślina nadaje się do bezpośredniego spożycia. Można ją wykorzystywać także w formie suszu (w postaci naparów) czy olejku.

Jest również dodatkiem do maści, żeli i kosmetyków przeznaczonych do miejscowego stosowania na skórę. Liście lebiodki majeranku idealnie nadają się do suszenia i późniejszego wykorzystania. Warto je mieć tak w kuchennej szafce, jak i apteczce.

Lebiodka majeranek to roślina lecznicza. Surowcem lekarskim jest ziele majeranku (Herba Majoranae), który zawiera olejek majerankowy (Oleum Majoranae). Jego najważniejsze składniki to terpinenol, terpineol, borneol i terpinen, ale także alkohole, seskwiterpeny i związki garbnikowe, witaminy (witaminę A, witaminy z grupy B oraz witaminę P) oraz minerały (wapń, magnez, potas, fosfor, żelazo i cynk).

Jak działa lebiodka majeranek? Dzięki swoim właściwościom roślina usprawnia pracę i reguluje trawienie, a i wspiera przy nieżycie żołądka oraz innych zaburzeniach i chorobach układu pokarmowego. Ma to związek z tym, że:

• działa żółciotwórczo i żółciopędnie,
• zmniejsza napięcie mięśni gładkich budujących jelita,
• łagodzi zgagę i wzdęcia.

Ponadto lebiodka majeranek działa moczopędnie, bakteriobójczo, przeciwwirusowo i przeciwgrzybiczo, a także wykrztuśnie. Herbatka z ziela majeranku ma właściwości uspokajające. Olejek majerankowy bywa używany do inhalacji przy nieżytach górnych dróg oddechowych. W medycynie ludowej majeranek uznawany jest za silny afrodyzjak.

Wskazaniem do stosowania lebiodki majeranku jest:

• niestrawność,
• refluks,
• choroba wątroby,
• stan zapalny górnych dróg oddechowych,
• infekcja wirusowa o łagodnym przebiegu.

Lebiotka majeranek na dolegliwości układu pokarmowego i objawy przeziębienia może być spożywana po wysuszeniu - w postaci naparu lub kapsułki. W przypadku obrzęków lub stanów zapalnych błon śluzowych można wykorzystywać również świeże listki majeranku. W kosmetyce lebiodka majeranek wykorzystuje się do produkcji kremów przeznaczonych do pielęgnacji cery trądzikowej.

Lebiodka majeranek to popularna roślina przyprawowa. Stosuje się rozdrobnione ziele majeranku, tak świeże, jak i suszone. Dodaje się je głównie do ciężkostrawnych dań (przyspiesza trawienie), wzdymających zup czy tłustych mięs oraz sosów. Stanowi nieodłączny element grochówki czy żurku.

W przemyśle spożywczym olejek z majeranku służy do produkcji likierów, a ziele do aromatyzowania octu i herbat czy produkcji kiełbas.

Ziele majeranku jest bezpieczne, jeśli jest spożywane w dozwolonych ilościach. W przeciwnym razie mogą pojawić się działania niepożądane. To na przykład reakcje alergiczne (zaczerwienienia skóry) czy zaburzenia żołądkowo-jelitowe.

Przeciwwskazaniem do wewnętrznego stosowania dużej ilości produktów, w których obecny jest majeranek jest okres ciąży i karmienia piersią oraz niskie ciśnienie tętnicze krwi. Nie można ich stosować u małych dzieci (poniżej 5 roku życia).