Lukrecja gładka – wygląd, właściwości, zastosowanie i szkodliwość
Lukrecja gładka jest byliną z rodziny bobowatych. Rośnie dziko w Europie Południowej i Azji Południowo-Zachodniej. Jest też uprawiana w wielu regionach świata. Z uwagi na to, że korzeń lukrecji wykazuje dużą aktywność biologiczną, jest wykorzystywany w medycynie i kosmetyce. Jakie ma właściwości? Jak działa?
1. Co to jest lukrecja gładka?
Lukrecja gładka (Glycyrrhiza glabra L.) to bylina z rodziny bobowatych. Występuje w środkowej i zachodniej Azji. Jej nazwa pochodzi z greki. Człon „glykos” tłumaczy się jako słodki, a „rhiza” - korzeń, co doskonale ilustruje jej cechy charakterystyczne. Lukrecja jest szczególnie popularna w krajach skandynawskich czy Niemczech. Stanowi składnik słodyczy.
Jak wygląda lukrecja?
Lukrecja to wysoka roślina zielna. Ma długie, zdrewniałe kłącze, z którego wyrasta prawie 2-metrowa łodyga oraz skórzaste, ciemnozielone, drobne i jajowate liście składające się z pojedynczych, mniejszych listków.
Roślinę zdobią motylkowe kwiaty koloru jasnoliliowego lub fioletowego. Te są zebrane na końcu łodygi w groniaste, wyprostowane. Kwitnie od czerwca do lipca. Jej owocem są strąki.
2. Lukrecja gładka - właściwości lecznicze i substancje aktywne
Lukrecja należy do najstarszych roślin leczniczych. Jest znana od wieków. Stosowano ją w Egipcie już ponad 2500 lat temu. Surowcem leczniczym jest korzeń lukrecji (Radix Glycyrrhizae) wraz z rozłogami. W przemyśle farmaceutycznym wykorzystuje się dwa rodzaje lukrecji: standardową (najczęściej w postaci sproszkowanej) i deglicyryzowaną (DGL).
Najważniejsze substancje czynne obecne w surowcu to saponiny triterpenowe (np. kwas glicyryzynowy oraz jego sole potasowe i wapniowe zwane glicyryzyną), substancje gorzkie, żywice, fitosterole, asparagina, flawonoidy (antyoksydanty), kumaryna, lipidy oraz śladowe ilości olejku eterycznego, betainy, choliny, związków lipidowych, kwasów organicznych, aminokwasów i soli mineralnych.
Lukrecja jest składnikiem leków, można ją stosować także samodzielnie, tak wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Ma działanie przeciwwrzodowe, przeciwzapalne, przeciwwirusowe i bakteriobójcze, antyoksydacyjne, przeciwrakowe. Zapobiega wzdęciom oraz kolce jelitowej.
Ponadto korzeń lukrecji działa rozkurczowo, wykrztuśnie, przeczyszczająco i moczopędnie. Zwiększa wydzielanie soku żołądkowego. Pobudza przemianę materii, wpływa korzystnie na gospodarkę hormonalną.
3. Działanie lukrecji i wskazania
Jak działa lukrecja gładka? Roślina, dzięki swoim właściwościom i składowi chemicznemu:
- wpływa korzystnie na błonę śluzową żołądka i jelit, ma właściwości przeciwzapalne, wpływa na odbudowę śluzówki układu pokarmowego, łagodzi owrzodzenia przewodu pokarmowego, łagodzi zgagę,
- hamuje rozwój bakterii, ma działanie przeciwwirusowe,
- hamuje uwalnianie histaminy z uszkodzonych tkanek. Jest środkiem przeciwalergicznym,
- wpływa na regulowanie wydzielania trzustkowego,
- łagodzi skutki osteoporozy,
- działa wykrztuśnie w obrębie gardła, krtani i oskrzeli, przez co pobudza czynności wydzielnicze górnych dróg oddechowych. Przywraca ruchy nabłonka rzęskowego,
- działa przeciwartretycznie,
- zmniejsza obrzęki i cellulit,
- ma działanie cytostatyczne (przeciwnowotworowe, głównie w obrębie żołądka),
- reguluje metabolizm estrogenów, pomaga łagodzić objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS).
Lukrecja gładka może być stosowana w leczeniu takich dolegliwości jak: niestrawność i choroba wrzodowa, le i infekcje wirusowe i bakteryjne w obrębie górnych dróg oddechowych, także zapalenie skóry czy alergia.
4. Lukrecja gładka w kosmetyce
Lukrecja gładka odnajduje się nie tylko w przemyśle spożywczym i medycynie naturalnej, także w kosmetyce. Wpływa na łagodzenie rumienia wywołanego przez poparzenie słoneczne, rozświetla i wybiela skórę, tonizuje ją i odświeża. Chroni także i pielęgnuje jamę ustną.
Korę lukrecji gładkiej można znaleźć w:
- kosmetykach do opalania,
- kosmetykach ochronnych do pielęgnacji skóry twarzy, zarówno cery problematycznej czy dojrzałej, jak i podrażnionej i suchej,
- produktach do masażu,
- kosmetyków kąpieli i pod prysznic,
- pomadkach do ust,
- preparatach do pielęgnacji stóp,
- dezodorantach,
- preparatach do higieny jamy ustnej i pasty do zębów,
5. Korzeń lukrecji - skutki uboczne i przeciwwskazania
Czy lukrecja jest szkodliwa? Okazuje się, że tak. Stosowana przez dłuższy czas może prowadzić do nadmiernego uwodnienia się tkanek, zatrzymania wody w organizmie i powstawanie obrzęków.
Istnieją także przeciwwskazania do jej stosowania. To okres ciąży i karmienia piersią, także nadciśnienie tętnicze, niewydolność nerek, niski poziom potasu we krwi i stosowanie leków moczopędnych.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.