Trwa ładowanie...

Przeciwwskazania antykoncepcji

Avatar placeholder
23.11.2023 15:04
Przeciwwskazania antykoncepcji
Przeciwwskazania antykoncepcji (123RF)

Ostatnie stulecie przyniosło błyskawiczny rozwój wszystkich dziedzin medycyny. Wprowadzone zostały innowacyjne produkty i metody lecznicze. Współczesne środki antykoncepcji stoją na bardzo wysokim poziomie. Występuje wiele produktów antykoncepcyjnych, a ich negatywny wpływ na organizm ludzki został zniesiony lub ograniczony do minimum. Jednak nie są to metody dla wszystkich. Niektórzy rezygnują z nich z powodu światopoglądu, religii lub stanu zdrowotnego.

spis treści

1. Światopogląd a antykoncepcja

Sztuczne metody zapobiegania ciąży nie są tolerowane przez większość kultur i religii. Z tego powodu wiele kobiet rezygnuje z ich stosowania. Ich działanie jest uznawane za wczesnoporonne poprzez niedopuszczenie do zagnieżdżenia zapłodnionej już komórki jajowej. Przeciwnicy tych środków antykoncepcyjnych wspominają również o ich negatywnym wpływie na organizm kobiety (zaburzenie gospodarki hormonalnej, uczulenia) oraz jej późniejszą płodność. Niektóre kobiety nie potrafią znieść myśli, że przez swoje działanie „zabijają” potencjalne płody. Pary, które odrzuciły sztuczne środki antykoncepcyjne, mogą skorzystać z metod naturalnego planowania rodziny (NPR), które nie wpływają w sposób negatywny na organizm ludzki. Do metod tych należy: kalendarzyk małżeński, obserwacja śluzu, metoda termiczna oraz laktacyjna. Nie powinny ich jednak stosować kobiety, które nie będą skrupulatnie i codziennie obserwować swojego organizmu, notować wyników i na ich podstawie określać dni płodnych. Nie są to również odpowiednie sposoby antykoncepcji dla kobiet, które nie chcą zachowywać wstrzemięźliwości w określonych dniach cyklu.

2. Zdrowotne przeciwwskazania antykoncepcji

Wszystkie z obecnie dostępnych metod antykoncepcji osiągają swój maksymalny efekt działania, jednocześnie nie powodując działań ubocznych (lub minimalne). Organizm każdego człowieka jest inny, dlatego działanie określonego środka antykoncepcyjnego może dać zupełnie odmienne efekty. Badania pozwoliły na stworzenie listy stanów zdrowia, chorób, stylów życia, które obniżają skuteczność metod antykoncepcyjnych. Przed doborem odpowiedniej metody antykoncepcyjnej należy wykluczyć wszystkie przeciwwskazania, by nie pogorszyć stanu zdrowia.

Zobacz film: "Jak wybrać odpowiednią antykoncepcję?"
  • Metody naturalnego planowania rodziny - nie wpływają w negatywny sposób na organizm, dlatego nie mają przeciwwskazań zdrowotnych. Niektóre stany organizmu, np. infekcja, gorączka, poród, poronienie oraz stresujący tryb życia, bezsenność, praca na zmiany, nadmiernie spożywany alkohol obniżają znacznie ich skuteczność antykoncepcyjną.
  • Dwuskładnikowe pigułki antykoncepcyjne - przed zastosowaniem tej metody antykoncepcyjnej należy dokładnie zebrać wywiad i przeprowadzić badanie lekarskie, ponieważ występują liczne przeciwwskazania. Kobiety z chorobą zakrzepowo-zatorową, z krwawieniami z pochwy o nieznanym pochodzeniu, chorobą niedokrwienną serca, chorobami układu krążenia, zaburzeniem krzepliwości, chorobami wątroby (WZW, stłuszczenie), toczniem rumieniowatym, niekontrolowanym nadciśnieniem, bólami migrenowymi, cukrzycą nie powinny decydować się na przyjmowanie tych środków antykoncepcyjnych. Dodatkowo wzrost ryzyka zakrzepów powoduje palenie papierosów, gł. po 35. roku życia, długotrwałe unieruchomienie, wcześniejszy udar mózgu. Leki należy odstawić na 4 tygodnie przed planowanym zabiegiem chirurgicznym, a ich ponowne zażywanie rozpocząć nie wcześniej niż po dwóch tygodniach.
  • Jednoskładnikowe tabletki antykoncepcyjne (minipills) - pigułki te mają mniejszą listę przeciwwskazań niż tabletki zawierające dwa hormony. Są one alternatywą dla kobiet palących, po 35. roku życia, chorujących na cukrzycę lub nadciśnienie, karmiących oraz gdy dwuskładnikowe preparaty powodowały uciążliwe działania niepożądane. Jednak choroba zakrzepowo-zatorowa, choroby wątroby, układu krążenia, zaburzenia krążenia, wcześniejszy udar mózgu, długotrwałe unieruchomienie lub planowany zabieg chirurgiczny wykluczają tą metodę antykoncepcji.
  • Antykoncepcja postkoitalna (tzw. pigułka po) - tabletki te zawierają duże dawki hormonów, dlatego nie wolno ich stosować jako rutynowej metody antykoncepcyjnej.
  • Plastry antykoncepcyjne - środka tego nie można stosować na skórę podrażnioną, z ranami, bliznami oraz owłosioną. U kobiet o wadze powyżej 90 kilogramów łatwo ulegają odklejeniu, a ilość uwalnianego hormonu może być niewystarczająca.
  • Wkładki wewnątrzmaciczne - współczesne „spirale” mają mniejszą liczbę przeciwwskazań niż wcześniejsze modele. Tej metody antykoncepcji nie powinny stosować młode kobiety, które jeszcze nie rodziły. Podejrzenie ciąży uniemożliwia założenie wkładki, ponieważ spowoduje poronienie. Bezwzględne przeciwwskazanie stanowią: ciąża pozamaciczna w wywiadzie, zakażenie wirusem HIV lub pełnoobjawowy AIDS, leczenie immunosupresyjne lub inne stany z obniżoną odpornością, mięśniaki macicy, torbiele lub guzy jajników, nadżerki, wady anatomiczne macicy (w tym wypadku można stosować wkładki o budowie „nitki”), uczulenie na miedź, choroba Wilsona, wady anatomiczne zastawek serca lub sztuczna zastawka serca (ryzyko bakteryjnego zapalenia wsierdzia), obfite miesiączki lub krwawienia z pochwy o nieznanej etiologii, niedokrwistość, czynne zakażenie w obrębie narządu rodnego. Kobiety, które nie posiadają stałego partnera (lub posiadają kilku) oraz nie potrafią zrezygnować z tamponów w czasie miesiączki, nie powinny decydować się na wkładkę, ponieważ wzrasta u nich ryzyko rozwoju zakażenia.
  • Zastrzyk hormonalny - ze względu na dużą dawkę hormonów może powodować obfite krwawienia. Kobiety z anemią, obfitymi i nieregularnymi miesiączkami nie powinny go stosować. Przeciwwskazaniem jest również wystąpienie uciążliwych działań niepożądanych przy wcześniejszym jego użyciu.
  • Metody mechaniczne (prezerwatywa dla mężczyzn i kobiet, diafragma) - te metody antykoncepcyjne nie stanowią bezpośredniego wpływu na zdrowie. Jednak ich stosowanie staje się niemożliwe w przypadku uczulenia na gumę.
  • Metody chemiczne (kremy, pianki, globulki, żele) - są przeciwwskazane jedynie w przypadku uczulenia na któryś ze składników preparatu.
  • Metoda chirurgiczna - sterylizacja (obecnie niedopuszczalna przez prawo polskie) - kobiety, które planują w przyszłości zajść w ciążę, nie powinny decydować się na ten zabieg, ze względu na jej niską odwracalność. W związku z powyższym może ona powodować trwałą bezpłodność.

Zanim wybierzesz metodę antykoncepcji, sprawdź, czy możesz stosować ją bez obaw o zdrowie.

Antykoncepcja dla nastolatków
Antykoncepcja dla nastolatków

Antykoncepcja dla nastolatków powinna być przede wszystkim bezpieczna, skuteczna, odwracalna, prosta

przeczytaj artykuł

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze