Rodzaje niepełnosprawności – co warto wiedzieć?

Rodzaje niepełnosprawności układają się w długą listę. Znajdują się na niej:

1. Choroby neurologiczne, w tym neurodegeneracyjne:

• stwardnienie rozsiane (SM),
• mózgowe porażenie dziecięce,
• udar mózgu,
• epilepsja,
• choroba Alzheimera i demencje,
• choroba Parkinsona.
• autyzm oraz mieszczący się w jego spektrum zespół Aspergera

1. Niepełnosprawność ruchowa:
   • paraplegia i tetraplegia,
   • amputacje,
   • choroby reumatyczne.

1. Niepełnosprawność intelektualna
   • zespół Bräha-Kauffmanna,
   • zespół Downa.

1. Choroby układu oddechowego i krążenia:
   • choroby serca,
   • astma.

1. Niepełnosprawność narządu wzroku i głuchoślepota
2. Niepełnosprawność słuchu i/lub mowy
3. Schorzenia metaboliczne:

• cukrzyca,
• choroba Leśniowskiego-Crohna.

1. choroby układu moczowo-płciowego
2. choroby rzadkie/genetyczne
3. choroby psychiczne
4. nowotwory
5. otyłość.

Osoby niepełnosprawne można dzielić według różnych kryteriów: według rodzaju niesprawności, okresu życia, w którym ona wystąpiła czy stopnia niesprawności.

Warto wiedzieć, że funkcjonuje jeszcze inne spojrzenie na rodzaje niepełnosprawności. Klasyfikacja powstała w kontekście wykonywania pracy zawodowej. Przy określaniu zdolności osób niepełnosprawnych do pracy.

Rodzaje niepełnosprawności w kontekście pracy zawodowej to: 1. Osoby z niepełnosprawnością sensoryczną: osoby niewidome i słabowidzące, osoby niesłyszące i słabosłyszące, osoby głuchoniewidome. 2. Osoby z niepełnosprawnością fizyczną: osoby z uszkodzonym narządem ruchu, osoby z przewlekłymi schorzeniami narządów wewnętrznych. 3. Osoby z niepełnosprawnością psychiczną: osoby umysłowo upośledzone z niesprawnością intelektualną, * osoby psychicznie chore z zaburzeniami osobowości i zachowania. 4. Osoby z niepełnosprawnością złożoną, dotknięte więcej niż jedną niepełnosprawnością. To na przykład osoba z uszkodzonym narządem ruchu z zaburzeniami psychicznymi czy osoba niewidoma z umysłowym upośledzeniem.

Aby w pełni zrozumieć kwestię niepełnosprawności, jej podziału i rodzajów niepełnosprawności, warto wiedzieć, czy ona jest. Ogólnie rzecz ujmując niepełnosprawność to brak możliwości samodzielnego prowadzenia życia wskutek wrodzonego lub nabytego upośledzenia sprawności zarówno fizycznej, jaki psychicznej.

W kontekście medycznym niepełnosprawność to długotrwały stan występowania różnych ograniczeń organizmu, które powstają wskutek obniżenia sprawności funkcji fizycznych, psychicznych bądź umysłowych. To również uszkodzenie, czyli utrata lub wada psychiczna, fizjologiczna, anatomiczna struktury organizmu. Utrata może być częściowa lub całkowita, trwała lub okresowa, wrodzona lub nabyta, ustabilizowana bądź progresywna.

Z kolei w polskim prawie osoby niepełnosprawne są osobami, których stan fizyczny, psychiczny lub umysłowy trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza bądź uniemożliwia wypełnienie ról społecznych, a w szczególności zdolności do podjęcia i utrzymania pracy zawodowej. Osoba niepełnosprawna to taka, która uzyskała **orzeczenie o niepełnosprawności”.

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) osoba niepełnosprawna to taka, która nie może samodzielnie, częściowo lub całkowicie zapewnić sobie możliwości normalnego życia indywidualnego i społecznego na skutek wrodzonego lub nabytego upośledzenia sprawności fizycznej lub psychicznej.

Osoby niepełnosprawne posiadają administracyjne uznanie niepełnosprawności. Stosowne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydaje Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności.

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zawiera informacje o:

• przyczynie niepełnosprawności posiadacza,
• stopniu niepełnosprawności (znaczny, umiarkowany lub lekki),
• wskazaniach dotyczących rehabilitacji, leczenia i wyposażenia w sprzęt ortopedyczny,
• wskazaniach dotyczących szczególnych uprawnień, takich jak na przykład prawa do korzystania z ułatwień dla osób niepełnosprawnych zawartych w prawie o ruchu drogowym.

Stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki, przyznawane są indywidualnie, w zależności od ograniczenia samodzielności, funkcjonowania indywidualnego i społecznego osoby niepełnosprawnej. Dokument ten jest ważny, ponieważ ludzi ze stwierdzoną dysfunkcją, niezależnie od rodzaju niepełnosprawności, uprawnia do korzystania z wielu rodzajów pomocy.