Spiramycyna – działanie, wskazania i przeciwwskazania
Spiramycyna to antybiotyk z grupy makrolidów, który działa bakteriostatycznie lub bakteriobójczo. Wykorzystuje go dermatologia i wenerologia, otolaryngologia, pediatria, pulmonologia, stomatologia, urologia oraz medycyna rodzinna. Jakie są wskazania i przeciwwskazania do stosowania leku?
1. Co to jest spiramycyna?
Spiramycyna to antybiotyk makrolidowy. Ma działanie bakteriostatyczne i przeciwbakteryjne. Hamuje wzrost i namnażanie patogenu, ale nie niszczy dojrzałych bakterii. Substancję odkryto w 1954 roku jako produkt metabolizmu bakterii Streptomyces ambofaciens.
Mechanizm działania spiramycyny polega na hamowaniu syntezy białek bakteryjnych (przyłącza się do podjednostki 50S rybosomu, blokując ją). Substancja ulega szybkiemu wchłanianiu w przewodzie pokarmowym. Skutecznie działa na bakterie umiejscowione wewnątrzkomórkowo, dobrze przenika do tkanki kostnej, mięśniowej i śliny. Większość przyjętej dawki jest wydalana z żółcią i kałem, mniejsza ilość wraz z moczem.
Preparaty na rynku polskim zawierające spiramycynę to tabletki powlekane Rovamycine 3.000.000 j.m. oraz Rovamycine 1.500.000 j.m. Obecne w nich substancje pomocnicze to skrobia kukurydziana żelowana, hydroksypropyloceluloza, kroskarmeloza sodowa, stearynian magnez, krzemionka koloidalna bezwodna, celuloza mikrokrystaliczna. Otoczka tabletki zawiera takie substancje jak hypromeloza, makrogol 6000 i dwutlenek tytanu.
2. Wskazania do stosowania spiramycyny
Tabletki, które zawierają spiramycynę, działają na skórę i błony śluzowe, układ moczowy, układ oddechowy oraz żeński układ płciowy. Z tego powodu wykorzystuje się ją w leczeniu schorzeń płuc, chorób zakaźnych i pasożytniczych. Sięga po nią dermatologia i wenerologia, otolaryngologia, pediatria, pulmonologia, stomatologia, urologia oraz medycyna rodzinna.
Antybiotyk spiramycyna jest wskazany do leczenia zakażeń, takich jak:
- zakażenia związane z gronkowcem złocistym (Staphylococcus aureus) i Streptococcus pyogenes,
- zapalenie ucha środkowego wywoływane przez bakterie Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia trachomatis,
- ostre zapalenia płuc i oskrzeli spowodowane przez Streptococcus pyogenes, Streptococcus pneumoniae, Staphylococcus aureus,
- zapalenie gardła i migdałków wywoływane przez paciorkowce Streptococcus pyogenes (tzw. paciorkowce z grupy A),
- zapalenie zatok przynosowych spowodowane przez Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis oraz Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty),
- atypowe zapalenia płuc spowodowane przez bakterie Legionella pneumophila, Mycoplasma pneumoniae oraz Chlamydia psittaci,
- ostre stany w stomatologii, to jest ropnie, zapalenie jamy ustnej, ostre zapalenie dziąseł, wrzodziejące, martwicze zapalenie dziąseł,
- zapalenie cewki moczowej spowodowane przez Chlamydia trachomatis,
- zakażenia wywołane przez Cryptosporidium muris; w toksoplazmozie ciężarnych.
Ponadto spiramycynę stosuje się w profilaktyce:
- nawrotów gorączki reumatycznej u osób nadwrażliwych na penicylinę,
- toksoplazmozy wrodzonej,
- meningokokowego zapalenia opon mózgowych, gdy pacjent jest nosicielem Neisseria meningitidis w nosogardzieli.
3. Dawkowanie spiramycyny
Jeśli chodzi o dawkowanie spiramycyny, zależy ono od wieku. I tak dawka lecznicza:
- u dzieci wynosi 150.000 j.m. na kilogram masy ciała na dobę w 2-3 dawkach podzielonych. Dawka maksymalna wynosi do 300 000 j.m. na kilogram masy ciała na dobę w 2-3 dawkach podzielonych,
- u dorosłych – 6.000.000 j.m. na dobę w 2 dawkach podzielonych. Dawka maksymalna wynosi do 9 mln j.m. na dobę w 3 dawkach podzielonych. Nie wyznaczono toksycznej dawki spiramycyny.
Leczenie zakażeń paciorkowcami z grupy A w obrębie gardła i migdałków powinno trwać 10 dni. Lek może być przyjmowany niezależnie od posiłku (także w jego trakcie).
4. Przeciwwskazania do stosowania spiramycyny
Przeciwwskazaniem do stosowania spiramycyny jest nadwrażliwość na nią. Spiramycyna w ciąży może być wykorzystywana tylko według zaleceń lekarza, jeśli zachodzi taka konieczność. Lek przenika przez barierę łożyskową, jednak nie wydaje się, by miał działanie teratogenne na płód. Jeśli chodzi o okres laktacji, spiramycyna może być stosowana u kobiet karmiących, jednak ponieważ lek przenika do mleka, nie należy karmić piersią podczas terapii.
Ze stosowaniem tabletek ze spiramycyną wiąże się ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Najczęściej obserwowane skutki uboczne to: wysypka, zaburzenia smaku, parestezje, a także dolegliwości ze strony układu pokarmowego, to jest biegunka, bóle brzucha, nudności, wymioty, rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego.
Po przyjęciu dużych dawek spiramycyny mogą pojawić się objawy przedawkowania: nudności, wymioty lub biegunka. Jeśli w czasie terapii wystąpią objawy reakcji alergicznych, należy przerwać przyjmowanie leku.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.