Trwa ładowanie...

Leki na nadciśnienie tętnicze krwi a ryzyko udaru mózgu

Avatar placeholder
03.08.2023 14:21
Leki na nadciśnienie tętnicze zmniejszają ryzyko wystąpienia udaru mózgu.
Leki na nadciśnienie tętnicze zmniejszają ryzyko wystąpienia udaru mózgu. (Adobe Stock)

Wpływ leku na nadciśnienie na ryzyko udaru mózgu jest częstym przedmiotem badań. Stan podwyższonego ciśnienia diagnozuje się, gdy wynik pomiaru wynosi pomiędzy 120/80 mm Hg, a 139/89 mm Hg, nadciśnienie to z kolei wartości równe lub przekraczające 140/90 mm Hg. Od czego można dostać udaru? Czy leki na obniżenie ciśnienia mogą zmniejszać ryzyko udaru? Czy przy udarze jest wysokie ciśnienie?

spis treści

1. Jakie leki są stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego?

Nadciśnienie tętnicze diagnozowane jest wówczas, gdy ciśnienie skurczowe wynosi 140 mm Hg lub więcej, a ciśnienie rozkurczowe jest wyższe bądź równe 90 mm Hg.

Przy jakim ciśnieniu można dostać wylewu? Wartości ciśnienia skurczowego 140-149 mm Hg wiążą się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia udaru mózgu (ciśnienie 220 na 120 i ciśnienie 220 na 180 wymaga pilnej pomocy medycznej).

Zobacz film: "Nadciśnienie - najczęstsze powikłania"

Oznacza to, że nawet nadciśnienie I stopnia powoduje wzrost częstotliwości pojawiania się udaru mózgu, z tego względu niezwykle ważne jest wprowadzenie leków obniżających ciśnienie:

Inhibitory konwertazy angiotensyny to leki wprowadzone do obiegu w 1981 roku, są przeznaczone do leczenia nadciśnienia tętniczego, niewydolności serca, zaburzeń rytmu serca czy chorób nerek. Preparaty te dzielą się na kilka grup:

  • grupa sulfhydrylowa w składzie - kaptopryl, rentiapryl, zofenopryl,
  • grupa karboksylowa w składzie - benazepryl, chinapryl, enalapryl,
  • reszta kwasu fosfinowego w składzie - fosinopryl.

Leki moczopędne potocznie określane mianem diuretyków odprowadzają sód z organizmu za sprawą zwiększenia częstotliwości oddawania moczu. Niestety powodują również usuwanie potasu, w związku z czym konieczne jest wdrożenie suplementacji tego pierwiastka. Leki stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego to diuretyki tiazydowe, pętlowe i antagoniści aldosteronu.

Antagoniści wapnia to blokery kanału wapniowego, które hamują napływ jonów wapnia do komórek. Poza obniżaniem ciśnienia są stosowane w leczeniu wielu chorób układu sercowo-naczyniowego: zaburzeń rytmu, choroby niedokrwiennej czy zespołu Raynauda. Leki na udar mózgu to między innymi werapamil, diltiazem, nifedypina, felodypina, nisoldypina, nitrendypina i lacydypina.

Beta-blokery to jedne z najczęściej stosowanych leków w kardiologii, które redukują zdarzenia sercowo-naczyniowe na skutek nadciśnienia tętniczego. Powodują zwolnienie akcji serca, obniżenie pojemności minutowej narządu oraz spadek ciśnienia tętniczego. Beta-adrenolityki stosowane w przypadku zbyt wysokiego ciśnienia to na przykład acebutolol, atenolol, betaksolol, bisoprolol, celiprolol, karwedilol i lek nebilenin.

Alfa-adrenolityki działają zwiotczająco na mięśnie gładkie naczyń krwionośnych, co wpływa na obniżenie ciśnienia rozkurczowego i skurczowego. Do leków tego rodzaju przeciw udarowi mózgu zalicza się fentolaminę, prazosynę, pochodne chinazoliny, doksazosynę, terazosynę, indoramin oraz urapidyl.

2. Czy leki na nadciśnienie mogą zmniejszyć ryzyko udaru?

Z czego bierze się udar i jak zapobiec udarowi mózgu? Ten zagrażający życiu stan jest jednym z największych problemów współczesnej medycyny. Nadciśnienie tętnicze uważane jest za jeden z głównych czynników zwiększających ryzyko wystąpienia udaru, na który mamy wpływ.

Przyjmuje się, że im wyższe ciśnienie, tym większe zagrożenie udarem. W związku z tym niezwykle ważne jest regularnie zażywanie leków redukujących nadciśnienie oraz regularne kontrolowanie aktualnych wartości ciśnienia.

3. Badania nad ryzykiem udaru

Naukowcy przeanalizowali wyniki 16 badań. Porównali dane dotyczące przyjmowania leków na nadciśnienie lub placebo u 70 664 pacjentów z podwyższonym ciśnieniem. Okazało się, że osoby przyjmujące leki obniżające ciśnienie były o 22 proc. mniej narażone na udar w porównaniu do pacjentów stosujących placebo.

Ten rezultat miał miejsce w przypadku wszystkich rodzajów leków na nadciśnienie. Mimo iż nie zaobserwowano wyraźnego spadku ryzyka zawału serca, przyjmowanie preparatów zmniejszało ryzyko śmierci na skutek chorób układu sercowo-naczyniowego.

Nie oznacza to jednak, że specyfiki obniżające ciśnienie zastąpią profilaktykę udaru. Autorzy badania są zgodni, że od przyjmowania leków korzystniejsze są zmiany w trybie życia.

Dzięki zdrowej, zbilansowanej diecie, umiarkowanemu spożyciu alkoholu, utrzymywaniu właściwej wagi oraz prowadzeniu aktywnego trybu życia można obniżyć ciśnienie i uniknąć poważnych następstw nadciśnienia.

3.1. Jakie są mechanizmy działania leków na nadciśnienie w zapobieganiu udarowi?

Od czego dostaje się udaru? Jednym z najważniejszych czynników ryzyka jest nadciśnienie tętnicze, które można kontrolować za pomocą leków różniących się mechanizmem działania:

  • inhibitory konwertazy angiotensyny - hamują działanie konwertazy angiotensyny, dzięki czemu dochodzi do zatrzymania wzrostu ciśnienia,
  • leki moczopędne - powodują obniżenie ciśnienia na skutek zwiększenia usuwania sodu z organizmu oraz osłabienia reakcji mięśniówki gładkiej naczyń na bodźce skurczowe,
  • antagoniści wapnia - hamują napływ wapnia przez kanały błony komórkowej, w związku z czym następuje rozszerzenie naczyń krwionośnych i zmniejszenie oporu obwodowego,
  • beta-blokery (beta-adrenolityki) - hamują receptory beta i wydzielanie reniny, a także rozszerzają naczynia krwionośne,
  • alfa-adrenolityki (alfa-blokery) - działają zwiotczająco na mięśnie gładkie naczyń krwionośnych.

3.2. Jakie są dowody naukowe na skuteczność leków na nadciśnienie w redukcji ryzyka udaru?

Jak zapobiegać udarowi mózgu? Badania wykazały, że skuteczna terapia nadciśnienia przeciwdziała wystąpieniu udaru mózgu oraz zmniejsza ryzyko zgonu z przyczyn naczyniowych.

Badania prospektywne dotyczące terapii hipotensyjnej udowodniły, że uzyskanie różnicy ciśnienia rozkurczowego o około 6 mm Hg między grupą leczoną, a nieleczoną wiąże się z redukcją częstotliwości występowania udaru aż o 40 procent, a śmiertelności związanej z tym stanem o 42 procent.

Pozostałe analizy mają podobne wyniki - spadek ciśnienia skurczowego o 10-12 mm Hg, a rozkurczowego o 5-6 mm Hg sprawia, że liczba udarów zmniejsza się aż o 38 proc.

Leczenie, które pozwala na uzyskanie ciśnienia rozkurczowego na poziomie około 80 mm Hg wpływa na to, że częstotliwość występowania stanu zagrażającego życia maleje o 43 proc. w porównaniu do ciśnienia w okolicach 90 mm Hg.

3.3. Czy wybór konkretnego leku na nadciśnienie ma znaczenie dla redukcji ryzyka udaru?

Nintrendypina czy Captopril? Wyniki wielu badań sprawdzających działanie różnych leków stosowanych do leczenia nadciśnienia nie udowodniły znaczącej przewagi żadnej z grup preparatów przeciwnadciśnieniowych.

Natomiast badanie Losartan Intervention For Endpoint Reduction wykazało, że losartan skuteczniej od atenololu zmniejsza liczbę udarów. Wyniki analizy Antihypertensive and Lipid-Lowering Treatment to Prevent Heart Attack Trial wskazały, że leczenie chlortalidonem było bardziej efektywne w profilaktyce udaru mózgu niż terapia lisinoprilem.

Dodatkowo badanie Study on Cognition and Prognosis in the Elderly wskazało na wyższość leczenia kandesartanem w porównaniu do hydrochlorotiazydu w przypadku obniżenia ryzyka udaru niezakończonego zgonem.

3.4. Czy osoby z nadciśnieniem tętniczym powinny przyjmować leki na udar profilaktycznie?

Zapobieganie udarowi mózgu u osób chorych na nadciśnienie tętnicze krwi jest bardzo ważne, jednak wprowadzenie nowych leków na udar mózgu lub leków na krążenie mózgowe jest zależne od decyzji lekarza prowadzącego.

3.5. Jak długo trzeba stosować leki na nadciśnienie, aby zmniejszyć ryzyko udaru?

Nadciśnienie tętnicze znacząco zwiększa ryzyko wystąpienia udaru mózgu, w związku z czym zażywanie leków i kontrolowanie wartości ciśnienia jest niezwykle istotne. W przypadku rozpoznanego nadciśnienia leki wdrażane są na określony czas lub na stałe, w tej kwestii należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarza.

3.6. Jak ważna jest regularność przyjmowania leków na nadciśnienie w zapobieganiu udarowi?

Leki na nadciśnienie należy stosować zgodnie z zaleconym dawkowaniem i regularnie sprawdzać czy wartości ciśnienia są prawidłowe. Utrzymywanie ciśnienia w normie jest kluczowe w zapobieganiu udaru mózgu.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Zioła na nadciśnienie
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze