Trwa ładowanie...

Szczepionki przeciwgrypowe

Szczepionki przeciwgrypowe
Szczepionki przeciwgrypowe (Zdjęcie kobiety / Shutterstock)

Najlepszym i sprawdzonym sposobem na ustrzeżenie się przed grypą jest szczepienie. Chroni nas ono przed zachorowaniem przez cały rok, lecz najlepsze zabezpieczenie uzyskują osoby szczepiące się regularnie w każdym sezonie. Niestety, istnieją również przeciwwskazania do jego wykonania.

spis treści

1. Właściwości szczepionek

Szczepionka przeciwko grypie stanowi najkorzystniejszą formę zapobiegania chorobie. U osób, które ją przyjęły, zwiększa się odporność organizmu, co znacznie obniża ryzyko zachorowań. Skuteczność tego zabiegu waha się w granicach 70-90 proc. Ze względu jednak na częste mutacje wirusa grypy, a także możliwość występowania u zwierząt, nieustannie prowadzona jest jego kontrola na skalę globalną. Na podstawie licznych analiz corocznie zmienia się skład szczepionki, która dostosowywana jest do aktualnej formy wirusa.

Najkorzystniejszym okresem do jej zastosowania jest wrzesień, październik, a najpóźniej początek listopada – czyli początek kolejnego sezonu epidemicznego. Trzeba pamiętać o tym, że szczepionka działa w pełni skutecznie dopiero po 10-15 dniach. Dlatego wykonana w czasie trwania epidemii w większości nie przyniesie pożądanego skutku. Ponadto trzeba wiedzieć, że może być wykonana tylko wówczas, jeśli osoba jest zdrowa i nie miała kontaktu z chorym na grypę.

2. Szczepionki w Polsce

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czym jest ból?"

Obecnie najczęściej stosowane są szczepionki przeciw grypie typu split lub subunit. Są to wysoko oczyszczone i zawierające inaktywowane szczepy wirusów najczęściej występujących ostatnio typów. Od czasu grypy Hong Kong są one zawsze trójskładnikowe, ustalane na podstawie przewidywań, jaki typ wirusa może w danym sezonie wystąpić.

3. Komu szczepionki przeciwgrypowe

Szczepionki ochronne może przyjąć każda osoba chcąca zabezpieczyć się przed zachorowaniem. Dzieciom można je podawać od 6. miesiąca życia. Są jednak grupy ludzi, dla których szczepienie jest polecane w sposób szczególny. Są to:

Ponadto szczególnie zaleca się szczepienie osobom zawodowo narażonym na kontakt z wirusem grypy. Zaliczamy do nich:

  • pracujących w służbie zdrowia: lekarzy, pielęgniarki, aptekarzy,
  • pracowników służb publicznych: kierowców, nauczycieli, przedszkolanki, kasjerów, ekspedientów, urzędników, dziennikarzy, rzemieślników świadczących usługi,
  • osoby narażone na duże zmiany temperatury ze względu na wykonywany zawód (np. pracownicy budowlani, służby miejskie, wojsko, policja)
.

Przebieg szczepień ochronnych:

  • dzieci w wieku od 6. miesiąca do ukończenia 3. roku życia otrzymują specjalną szczepionkę dla dzieci zawierającą zmniejszoną dawkę antygenu (0,25 ml),
  • zaleca się powtórne podanie szczepionki po 4-6 tygodniach, jeżeli dziecko w poprzednich sezonach jej nie otrzymywało,
  • dzieci w wieku 4-6 lat otrzymują taką samą dawkę (0,5 ml), jak dorośli; w tym przedziale wiekowym również zaleca się powtórne podanie szczepionki, jeżeli dziecko nigdy wcześniej nie było szczepione przeciwko grypie,
  • dorośli oraz dzieci powyżej 6. roku życia zawsze otrzymują tylko jedną dawkę szczepionki (0,5 ml).

4. Przeciwwskazania do szczepień

Choć zdarzają się niezwykle rzadko, zdecydowanie warto o nich pamiętać. Wśród najważniejszych przeciwwskazań znajdują się:

  • uczulenie na białko jaja kurzego,
  • nadwrażliwość na tiomersal,
  • reakcje uczuleniowe po wcześniejszym szczepieniu,
  • szczepionka może zawierać resztkowe ilości gentamycyny, polimyksyny i neomycyny; również nadwrażliwość na te antybiotyki jest przeciwwskazaniem do jej stosowania,
  • ostra choroba zakaźna przebiegająca z wysoką gorączką,
  • przebyty zespół Guillain-Barré,
  • nadwrażliwość na formaldehyd,
  • wiek poniżej 6 miesięcy,
  • zaostrzenie choroby przewlekłej.

4.1. Szczepienia zagrożeniem dla zdrowia?

Mitem są ogromne ilości działań niepożądanych szczepionek. Według badań 96 osób na 100 dobrze je toleruje, choć u niektórych pacjentów rzeczywiście mogą wystąpić odczyny poszczepienne. Najpopularniejsze to obrzęk i zaczerwienienie w miejscu wstrzyknięcia lub szybko przemijające objawy grypopodobne. Do zdecydowanie rzadszych należą: wysypka, nerwobóle, parestezje, drgawki czy przejściowe trombocytopenie.

5. Szczepienia przeciw grypie a ciąża

Do dnia dzisiejszego nie ma doniesień o szkodliwym wpływie szczepionek przeciwgrypowych na płód. Prawdą jednak jest również fakt, że badań takich nie prowadzono. Według stanowiska Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego szczepionkę należy podać wtedy, gdy istnieją do tego wskazania. Zawsze powinno się to jednak odbyć po konsultacji z lekarzem prowadzącym ciążę.

Czy szczepienia się opłacają? 
Badania przeprowadzone w wielu krajach wskazują, że bezpośrednie koszty grypy i straty spowodowane epidemią przewyższają dwu-, a nawet czterokrotnie koszty szczepień ochronnych prowadzonych na szeroką skalę. W USA straty spowodowane absencją w zakładach pracy sięgają każdego roku około 3-5 miliardów dolarów.

 

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Zasady działania szczepionki
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze