Helicobacter pylori – objawy, przyczyny, diagnostyka, leczenie, powikłania, profilaktyka

Helicobacter pylori to jeden z najczęściej występujących patogenów. Statystyki mówią, że w krajach rozwijających się zakażenie występuje u około 70 proc. ludzi, a w krajach rozwiniętych u 30 proc. społeczeństwa. Obecność Helicobacter w organizmie zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania na choroby żołądka, takie jak wrzody czy zapalenie. Leczenie zakażeń Helicobacter pylori polega na stosowaniu antybiotekoterapii, która ma na celu eradykację tego drobnoustroju z przewodu pokarmowego. Jakie są objawy zakażenia Helicobacter pylori? Co oznacza dodatni wynik Helicobacter pylori? Jak wyleczyć Helicobacter pylori?

1. Co to jest Helicobacter pylori?

Helicobacter pylori to Gram-ujemna bakteria o spiralnym kształcie, która zwykle zasiedla żołądek, ale może pojawić się również na płytce nazębnej lub w kale. Bakteria Helicobacter jest w stanie przetrwać w naprawdę trudnych warunkach, w żołądku doprowadza do zobojętnienia kwaśnego pH.

Dodatkowo bakteria w żołądku wytwarza toksyny, które negatywnie wpływają na kondycję błony śluzowej, doprowadzając do jej stopniowego zaniku. Szacuje się, że zakażenie Helicobacter pylori w Polsce dotyczy nawet 80 proc. dorosłych i 30 proc. dzieci.

2. Helicobacter pylori - objawy zakażenia

Zobacz film: "Rak prostaty. Historia Stanisława"

Bakteria pylori jest przyczyną zmian zapalnych w błonie śluzowej żołądka, co prowokuje odpowiedź immunologiczną organizmu. Niestety układ odpornościowy nie potrafi pozbyć się H. pylori, co wywołuje przewlekły stan zapalny. W efekcie pojawia się szereg objawów Helicobacter pylori obejmujących układ pokarmowy, ale również skórę.

Najczęstsze objawy Helicobacter pylori (objawy H. pylori) to:

• ból brzucha,
• ból w nadbrzuszu,
• nudności i wymioty,
• zgaga,
• odbijanie,
• wzdęcia i zaparcia (objawy jelitowe Helicobacter pylori),
• brak apetytu.

Bakteria Helicobacter pylori wraz z upływem czasu może doprowadzić do wystąpienia choroby wrzodowej, czyli ubytku błony śluzowej z naciekiem zapalnym. Objawy bakterii Helicobacter pylori w tym przypadku to ból lub dyskomfort w nadbrzuszu, występujące 1-3 godziny po posiłku i ustępujące po zażyciu leków zobojętniających.

Bakterie spiralne w żołądku mogą doprowadzić do powstania nadkwasoty, co objawia się pustym odbijaniem, cofaniem się treści pokarmowej do przełyku i zgagą. Zdarza się również, że infekcja Helicobacter pylori odpowiada za przewlekłe zanikowe zapalenie błony śluzowej żołądka.

Objawy bakterii w żołądku w tej sytuacji to wrażenie przepełnienia, ból w nadbrzuszu, wzdęcia, mdłości, biegunka lub zaparcia. Infekcja H. pylori może być też przyczyną nieprzyjemnego zapachu z ust, nawracających aft, próchnicy zębów, zapalenia języku lub jamy ustnej.

Zdarza się również, że objawy bakterii pylori lokalizują się w obrębie skóry, występuje wówczas wysypka, pokrzywka lub zmiany grudkowo-krostkowe z rumieniowatym podłożem. Podejrzewa się również związek zakażenia z powstaniem trądziku różowatego, atopowego zapalenia skóry i łysienia plackowatego.

Objawy psychiczne Helicobacter pylori to natomiast zaburzenia koncentracji i zapamiętywania, stany lękowe oraz wahania nastroju. Czy H. pylori może wywoływać następujące dolegliwości?

• Helicobacter pylori a bóle stawów - nie ma bezpośredniego związku między infekcją Helicobacter pylori a bólami stawów,
• Helicobacter a puste odbijanie - zakażenie może powodować puste odbijanie, ale nie jest to charakterystyczny objaw infekcji H. pylori,
• Helicobacter pylori a osłabienie organizmu - infekcja może wpływać na organizm w różnoraki sposób, a jednym z potencjalnych objawów jest osłabienie organizmu,
• Helicobacter a śluz w kale - obecność śluzu w kale może być związana z różnymi czynnikami, w tym infekcją Helicobacter pylori, ale nie jest to jednoznaczny objaw.

3. Helicobacter pylori - przyczyny zakażenia

Skąd się bierze Helicobacter? Jako że do zakażenia dochodzi zazwyczaj drogą pokarmową najczęstsze przyczyny Helicobacter pylori to:

• używanie tych samych naczyń i sztućców,
• picie z jednej butelki,
• pocałunki,
• spożywanie zanieczyszczonych pokarmów,
• skażona woda.

Wśród czynników ryzyka wymienia się brak higieny, złe warunki sanitarne, socjalne i ekonomiczne oraz uwarunkowania genetyczne.

4. Jakie są sposoby transmisji Helicobacter pylori?

Helicobacter pylori przenosi się głównie drogą doustną poprzez spożywanie skażonej żywności lub picia zanieczyszczonej wody, transmisja H. pylori może nastąpić także poprzez bezpośredni kontakt z osobą zakażoną (całowanie, picie z jednej butelki, używanie tych samych sztućców).

Zarażenie możliwe jest również na skutek styczności z kałem osoby chorej lub podczas porodu, choć jest to stosunkowo rzadka droga infekcji. Należy pamiętać, że większość zakażonych osób nie odczuwa żadnych objawów dodatniego Helicobacter pylori.

W terapii Helicobacter pylori wykorzystuje się m.in. inhibitory pompy protonowej (IPP). Na KtoMaLek.pl dowiesz się, co to są za leki, na czym polega mechanizm ich działania i jak je stosować, aby sobie nie zaszkodzić.

5. Zakażenie Helicobacter pylori - diagnostyka

Helicobacter pylori to jedna z najczęstszych infekcji bakteryjnych występujących u ludzi. Diagnostyka H. pylori opiera się na kilku różnych metodach:

Testy oddechowe to nieinwazyjny sposób na wykrycie obecności bakterii na podstawie analizy powietrza wydychanego przez pacjenta po uprzednim wypiciu środka diagnostycznego.

Badanie kału to nieinwazyjna metoda diagnostyczna, polegająca na poddaniu analizie próbki kału w celu wykrycia H. pylori. Bakterie obecne w żołądku mogą wydalać swoje antygeny w kale, co umożliwia potwierdzenie ich obecności w trakcie badania w laboratorium.

Testy serologiczne to testy krwi, które pozwalają na oznaczenie przeciwciał skierowanych przeciwko H. pylori, wytwarzanych przez organizm w odpowiedzi na zakażenie. Niestety badania te nie pozwalają na odróżnienie aktywnej infekcji od tej występującej w przeszłości, ponieważ przeciwciała mogą pozostawać w organizmie przez dłuższy czas po wyeliminowaniu bakterii.

Endoskopia z biopsją to bardziej inwazyjna metoda diagnostyczna, która wymaga wprowadzenia cienkiego, elastycznego wziernika (endoskopu) do przewodu pokarmowego pacjenta. Podczas tego badania lekarz może pobrać próbki tkanki błony śluzowej żołądka, a następnie wysłać je do badania histopatologicznego w celu wykrycia obecności H. pylori.

Diagnostyka H. pylori jest ważna nie tylko dla potwierdzenia infekcji, ale także dla oceny ryzyka powiązanych z nią problemów zdrowotnych, takich jak wrzody, zapalenie żołądka czy ryzyko rozwoju raka żołądka.

6. Zakażenie helicobacter pylori - powikłania

Helicobacter - leczyć czy nie? Mimo że większość osób zakażonych H. pylori nie odczuwa żadnych dolegliwości związanych z infekcją, obecność bakterii w żołądku może doprowadzić do rozwoju groźnych powikłań.

Helicobacter pylori jest jednym z głównych czynników odpowiedzialnych za powstawanie wrzodów żołądka i dwunastnicy za sprawą zakłócania naturalnego odczynu żołądka i uszkadzania błony śluzowej narządu. Choroba wrzodowa objawia się silnym bólem brzucha, zgagą, nudnościami i wymiotami.

W wyniku uszkodzenia błony śluzowej żołądka lub dwunastnicy przez H. pylori, może dojść do krwawienia z przewodu pokarmowego, co stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia.

H. pylori może być też odpowiedzialne za przewlekłe zapalenie żołądka, spowodowane długotrwałym podrażnianiem śluzówki, co wywołuje ból brzucha, uczucie pełności po jedzeniu, zgagę oraz mdłości.

Zakażenie jest również uznawane za istotny czynnik ryzyka rozwoju raka żołądka, ze względu na wywoływanie przewlekłego stanu zapalnego. Natomiast pobudzanie układu odpornościowego przyczynia się do zwiększenia prawdopodobieństwa rozwoju chłoniaka limfatycznego MALT, czyli nowotworu tkanki limfatycznej błony śluzowej.

Wśród powikłań zakażenia wymienia się również niedokrwistość z niedoboru żelaza, nieswoiste zapalenie jelit, a nawet schorzenia metaboliczne.

7. Jak leczy się zakażenie Helicobacter pylori?

Jak leczyć Helicobacter pylori? Główne metody leczenia Helicobacter pylori obejmują:

Terapia potrójna to najczęściej stosowana metoda leczenia, która polega na zażywaniu trzech leków jednocześnie. Zwykle dwóch antybiotyków (na przykład klarytromycyny i amoksycyliny) oraz inhibitora pompy protonowej (IPP) lub blokera receptora H2 (leków zmniejszających wydzielanie kwasu solnego w żołądku).

Terapia trwa zazwyczaj 7-14 dni. W sytuacji, gdy występuje oporność na klarytromycynę, antybiotyk zastępuje się innym, na przykład metronidazolem lub lewofloksacyną.

Terapia czterokrotna - w niektórych przypadkach, gdy oporność na antybiotyki jest wysoka, zaleca się terapię czterokrotną, która składa się z dwóch antybiotyków oraz IPP i soli bizmutu. Jest to bardziej agresywna forma leczenia, ale może być bardziej skuteczna w eliminacji bakterii.

Terapia podwójna to mniej skuteczna metoda, ale jest wykorzystywana u pacjentów z niskim ryzykiem powikłań H. pylori, obejmuje IPP i antybiotyk.

Niektóre badania sugerują, że leczenie bakterii Helicobacter jest możliwe za pomocą naturalnych środków, takich jak ekstrakt z żurawiny, czosnek, miód manuka czy probiotyki. Jednak metody te nie nie zastępują tradycyjnej terapii farmakologicznej.

Należy pamiętać, że leczenie zakażenia jest procesem skomplikowanym, a samodzielne podjęcie terapii bez nadzoru lekarza może być niebezpieczne. Z tego względu niezwykle istotna jest konsutlacja z gastroenterologiem lub lekarzem rodzinnym, który oceni stan zdrowia, ryzyko rozwoju powikłań i zaleci odpowiednie leczenie.

Dieta przy Helicobacter pylori powinna być bogata w błonnik, warzywa, owoce i pełnoziarniste produkty zbożowe, które mogą pomóc w utrzymaniu zdrowej równowagi bakteryjnej w jelitach. Należy unikać potencjalnie drażniących produktów, takich jak kawa, alkohol, gazowane napoje i produkty bogate w kwasy (np. cytrusy).

8. Czy zakażenie Helicobacter pylori jest wyleczalne?

Zakażenie Helicobacter pylori jest wyleczalne, ale leczenie może potrwać nawet kilka miesięcy. U niektórych pacjentów wyzdrowienie następuje po pierwszej ukończonej terapii, natomiast u innych konieczne jest wdrożenie leczenia II i III rzutu.

Warto pamiętać również, że odbudowanie błony śluzowej żołądka zajmuje znacznie więcej czasu, w związku z czym objawy Helicobacter pylori u dorosłych mogą pojawiać się mimo stosowanych leków.

9. Czy zakażenie Helicobacter pylori może prowadzić do raka żołądka?

Zakażenie bakterią Helicobacter pylori jest jednym z głównych czynników ryzyka rozwoju raka żołądka. Niemniej jednak u większości chorych nie dochodzi do rozwoju nowotworu, ryzyko jest zależne od wielu innych czynników, takich jak genetyka, dieta, styl życia czy obecność innych chorób.

Mechanizm, przez który H. pylori może przyczynić się do powstania raka żołądka, nie jest w pełni zrozumiany, ale istnieje kilka teorii. Jedna sugeruje, że bakteria wywołuje przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka i uszkodzenie tkanek, co może zwiększać ryzyko powstania nowotworu. Ponadto, bakteria ta może wpływać na procesy wywołujące zmiany w komórkach narządu, co może przyczyniać się do nowotworzenia.

10. Jakie są zalecenia dotyczące zapobiegania zakażeniu Helicobacter pylori?

Zapobieganie zakażeniu bakterią Helicobacter pylori jest ważne, zwłaszcza w kontekście zmniejszenia ryzyka poważnych chorób żołądka, takich jak wrzody czy zapalenie błony śluzowej. Profilaktyka zakażenia H. pylori obejmuje:

• mycie rąk przed jedzeniem i po skorzystaniu z toalety,
• unikanie jedzenia nieświeżego i niedogotowanego jedzenia,
• unikanie picia wody z nieznanych źródeł,
• ograniczenie picia alkoholu,
• zrezygnowanie z palenia papierosów,
• zrezygnowanie z częstego stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ),
• regularne wykonywanie badań profilaktycznych.

Treść artykułu jest całkowicie niezależna. Znajdują się w nim linki naszych partnerów. Wybierając je, wspierasz nasz rozwój.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.