Przeciwciała antykardiolipinowe
Przeciwciała antykardiolipinowe, znane także jako przeciwciała antyfosfolipidowe lub przeciwciała przeciw kardiolipinie, bada się w celu stwierdzenia zespołu antyfosfolipidowego, który jest przyczyną zaburzeń krzepnięcia i poronień. Oznaczenie przeciwciał antykardiolipinowych wykonuje się po wystąpieniu zakrzepu oraz po poronieniu, zwłaszcza w drugim i trzecim trymestrze. Badanie na obecność przeciwciał przeprowadza się także, gdy występuje podejrzenie istnienia chorób o podłożu autoimmunizacyjnym, szczególnie SLE (toczeń rumieniowaty układowy).
1. Kiedy wykonuje się badanie przeciwciał antykardiolipinowych?
Fosfolipidy, w tym kardiolipina, są istotne w procesie krzepnięcia krwi, dlatego wystąpienie przeciwciał antyfosfolipidowych powoduje wzrost ryzyka zakrzepów i poronienia, a także przedwczesnego porodu i stanu rzucawkowego. Przeciwciała antykardiolipinowe możemy wyróżnić w klasach IgG, IgM i IgA. Wskazaniem do badania przeciwciał antyfosfolipidowych są objawy, które wskazują na epizod zakrzepowy, czyli obrzęk i ból kończyn, skrócony oddech, ból głowy oraz niedowład. Objawy związane z kończynami mogą wskazywać na zakrzepowe zapalenie żył kończyn dolnych, nieprawidłowy oddech zaś na zatorowość płucną, a bóle głowy i niedowład na udar mózgu. U niektórych osób przeprowadza się badanie w celu rozpoznania kiły. Badanie na ich obecność wykonuje się także u kobiet, u których występują częste poronienia, szczególnie po pierwszym trymestrze. Oprócz badania przeciwciał antyfosfolipidowych przeprowadza się także oznaczenie antykoagulantu tocznia i przeciwciał przeciw beta2-glikoproteinie I.
Przeciwciała antykardiolipinowe oznacza się także w celu zdiagnozowania przedłużonego aPTT (najczęściej łącznie z oznaczeniem antykoagulanta tocznia), szczególnie gdy występuje podejrzenie istnienia SLE (toczeń rumieniowaty układowy) lub innej choroby o podłożu autoimmunologicznym. Oznacza się wtedy głównie przeciwciała klasy IgG i IgM.
2. Badanie przeciwciał antykardiolipinowych
Do badania potrzebna jest próbka krwi z żyły łokciowej. Jeśli okaże się, że u badanego wystąpiły przeciwciała antykardiolipinowe, badanie wykonuje się ponownie po dwunastu tygodniach. Zespół antyfosfolipidowy (APS) rozpoznaje się tylko wtedy, gdy ma miejsce stały, średni lub wysoki poziom przeciwciał przeciw kardiolipinie. Zespół APS może mieć charakter pierwotny, gdy nie jest związany z żadną chorobą autoimmunologiczną lub też wtórny. W tym wypadku u jego podłoża leży występowanie choroby autoimmunizacyjnej. Natomiast u osób z zaburzeniem autoimmunologicznymi badanie należy powtórzyć, jeśli jego wynik jest ujemny, ponieważ przeciwciała antykardiolipinowe mogą wystąpić po upływie pewnego czasu.
Prawidłowy wynik badania jest ujemny, jednak niewielkie stężenie przeciwciał także nie stanowi problemu. Brak immunoglobulin oznacza, że w chwili badania u badanego nie występowały przeciwciała. Może się zdarzyć, że przeciwciała pojawiają się nagle, bez konkretnej przyczyny albo ich wystąpienie jest spowodowane infekcją lub przyjmowaniem leków.
Pojawienie się przeciwciał antykardiolipinowych to symptom niektórych chorób autoimmunologicznych, na przykład tocznia rumieniowatego. Przeciwciała mogą także wystąpić u osób cierpiących na ostre infekcje, u osób z HIV lub AIDS, u chorych na nowotwory lub leczonych niektórymi lekami, np. przeciwarytmicznymi. Niewielkie stężenie przeciwciał występuje czasem u starszych ludzi.
Obecność przeciwciał antykardiolipinowych w badanej próbce nie potwierdza tego, że stan zakrzepowy wystąpi na pewno. Przeciwciała te są jedynie czynnikiem ryzyka i sugerują, że może dojść do takiego stanu. Nie dają jednak odpowiedzi kiedy i z jaką częstotliwością pojawi się epizod zakrzepowy.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.