Trwa ładowanie...

Leczenie systemowe grzybicy

Leczenie systemowe grzybicy
Leczenie systemowe grzybicy

Znajomość licznych preparatów przeciwgrzybiczych, ich mechanizmów i zakresu działania, a przede wszystkim wielu efektów ubocznych i interakcji z innymi lekami jest bardzo ważna przy rozpoczynaniu terapii. Należy także pamiętać, że grzybicę skóry gładkiej powinno rozpoczynać się od leczenia miejscowego, a leczenie ogólne powinno być stosowane jedynie w wybranych przypadkach.

spis treści

1. Grupy ryzyka grzybicy

Należy pamiętać o grupach ryzyka. Stanowią je pacjenci o zwiększonej zapadalności na grzybice skóry oraz osoby, u których leczenie miejscowe w większości przypadków nie przynosi oczekiwanych efektów. Są to osoby:

2. Leczenie ogólne grzybicy

Zobacz film: "Szczepienie przeciwko HPV"

Zarówno leczenie grzybic skóry gładkiej, jak i fałdów skórnych powinno zostać rozpoczęte leczeniem miejscowym ognisk grzybiczych oraz edukacją pacjenta. Strategia taka przynosi w 80% przypadków zadowalające wyniki, czyli wyleczenie pacjenta. Leczenie ogólne powinno zostać zastosowane tak naprawdę w niewielu przypadkach, takich jak:

  • brak rezultatów terapii miejscowej,
  • niedostateczne wyniki leczenia miejscowego,
  • nawrotowość grzybicy,
  • przewlekła grzybica skóry gładkiej,
  • przewlekłe grzybice powodowane przez Trichophyton rubrum na obszarze goleni i rozsianych na inne okolice.

3. Leczenie grzybicy skóry gładkiej

W razie niepowodzenia terapii miejscowej zaleca się leczenie ogólne. Stosowane są w kuracji następujace składniki aktywne:

3.1. Chlorowodorek terbinafiny

Jest to przeciwgrzybiczy składnik aktywny z grupy naftyfiny o działaniu grzybobójczym wobec większości dermatofitów oraz grzybostatycznym wobec drożdżaków Candida. Całkowite ustąpienie objawów zakażeń grzybiczych może nastąpić dopiero po kilku tygodniach po zakończeniu leczenia i wyleczeniu zakażenia. Możliwe skutki uboczne to zaburzenia żołądkowo-jelitowe takie jak:

  • uczucie pełności,
  • utrata apetytu,
  • nudności,
  • ból brzucha o niewielkim nasileniu,
  • biegunka,
  • zaburzenia smaku.

Ponadto mogą wystąpić reakcje skórne, takie jak wysypka, bardzo rzadko rumień wielopostaciowy czy zespół Stevens-Johnsona, żółtaczka, zapalenie wątroby, ból i zawroty głowy, znużenie, zmiany obrazu krwi.

3.2. Itrakonazol

Jest to pochodna triazolu o szerokim spektrum przeciwgrzybiczym do podawania doustnego. Wśród działań niepożądanych należy wyróżnić:

  • zaburzenia żołądkowo – jelitowe,
  • przejściowy wzrost poziomu transaminaz i fosfatazy alkalicznej - konieczne jest zatem ścisłe monitorowanie, a w przypadku działania hepatotoksycznego konieczne jest przerwanie leczenia.

3.3. Flukonazol

Jest to składnik przeciwgrzybiczny - pochodna triazolu. Flukonazol hamuje syntezę ergosterolu, niezbędnego do syntezy błony komórkowej grzyba. Nie wywiera działania przeciwandrogenowego. Dobrze się wchłania po podaniu doustnym. Lek jest zazwyczaj dobrze tolerowany. Obserwowan:

  • łagodne zaburzenia żołądkowo-jelitowe (bóle brzucha, biegunka, wzdęcia, nudności, wymioty),
  • hepatotoksyczność (zwiększenie aktywności aminotransferaz, fosfatazy alkalicznej i stężenia bilirubiny we krwi),
  • ból i zawroty głowy,
  • zmiany skórne,
  • zaburzenia hematologiczne (leukopenia, neutropenia, agranulocytoza, małopłytkowość),
  • zaburzenia lipidowe,
  • hipokaliemię.

3.4. Ketokonazol ****

Jest to składnik przeciwgrzybiczy z grupy azoli, o szerokim spektrum działania obejmującym dermatofity, drożdżaki i grzyby polimorficzne. Mechanizm działania polega na blokowaniu biosyntezy ergosterolu błony komórkowej. Następstwem są zmiany przepuszczalności ściany komórkowej co prowadzi do obumarcia komórki grzyba. Ketokonazolu nie wolno stosować w chorobach wątroby, centralnego układu nerwowego oraz jednocześnie z lekiem przeciwuczuleniowym - terfenadyną. W trakcie leczenia należy przeprowadzać regularne kontrole pracy wątroby. Pacjenci cierpiący na cukrzycę powinni powiadomić o tym lekarza przed rozpoczęciem kuracji. Ketokonazol hamuje syntezę kortyzolu i testosteronu. Nie należy spożywać alkoholu w trakcie leczenia, ponieważ alkohol wzmaga działanie preparatu.

Możliwe działanie uboczne:

  • mogą się pojawić zaburzenia żołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha, brak łaknienia czy zaparcia,
  • bardzo rzadko ujawniają się objawy uszkodzenia wątroby, żółtaczka, utrata łaknienia, uczucie zmęczenia czy osłabienie,
  • mogą wystąpić także reakcje nadwrażliwości powodując wystąpienie objawów takich jak gorączka, dreszcze, świąd, pokrzywka czy też obrzęk naczynioruchowy,
  • rzadko występują bóle i zawroty głowy, parestezje (zaburzenia czucia), senność, światłowstręt, małopłytkowość czy też zmniejszenie liczby krwinek białych, niedokrwistość hemolityczna.

4. Leczenie ogólne grzybicy fałdów skórnych

Leczenie miejscoweto głównie preparaty azolowe. Leczenie ogólne należy zastosować przy zmianach rozległych, opornych na leczenie zewnętrzne:

  • flukonazol - 50-100 mg do 4 tygodni,
  • itrakonazol - 100 mg/ dobę przez 2-3 tygodnie.

5. Profilaktyka grzybicy

Znana od wieków zasada, że lepiej jest zapobiegać niż leczyć, sprawdza się również w zakażeniach grzybiczych skóry. Konieczna jest edukacja pacjenta, co do podstawowych zasad profilaktyki grzybicy. Odnoszą się one zarówno do niedopuszczenia do pierwotnego zakażenia, jak i do ochrony przed ponownym zakażeniem po wyleczeniu. Grzyby dobrze rozwijają się w środowisku ciepłym i wilgotnym. Należy przestrzegać pacjentów, by unikali takich miejsc w środowisku otaczającym oraz nie stwarzali zarodnikom grzybów sprzyjających warunków do rozwoju na swojej skórze.

Zakażenia grzybicze są przyczyną przykrych i uciążliwych dolegliwości. Pamiętajmy jednak, aby nie podejmować kuracji na własną rękę. Grzybica jest poważnym schorzeniem i o sposobie leczenia może decydować tylko lekarz. Z uwagi na fakt, że podobne objawy mogą wywoływać różne grzyby, pierwszym etapem powinno być zawsze specjalistyczne badanie mikologiczne.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Następny artykuł: Leki przeciwgrzybicze
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze