Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Dr n. med. Aneta Kościołek

Dzika róża - ziołolecznictwo, zawartość witaminy C, wpływ na organizm, wykorzystanie w kosmetyce

Dzika róża zawiera duże ilości witaminy C.
Dzika róża zawiera duże ilości witaminy C. (123rf)

Dzika róża jest bogatym źródłem substancji czynnych, które mają wartości lecznicze i kosmetyczno-pielęgnacyjne. Zawiera mnóstwo witaminy C, która zwiększa odporność organizmu oraz kwasów owocowych, mających zbawienny wpływ na wygląd i stan skóry. Wytwarzany z niej olejek różany z kolei wykazuje działanie uspokajające, antydepresyjne i łagodzące bóle głowy. Jeśli chcesz wyglądać młodo i cieszyć się zdrowiem - skosztuj smacznych owoców dzikiej róży.

spis treści

1. Charakterystyka dzikiej róży

Dzika róża to kolczasty krzew z rodziny różowatych, jej ludowe nazwy to psia róża oraz szypszyna. Ma złożone liście i szupinkowe, czerwone owoce.

W Polsce istnieje dwadzieścia gatunków róży, a najbardziej rozpowszechnioną jest róża pomarszczona. Wszystkie odmiany są wykorzystywane w kosmetologii, farmaceutyce i ziołolecznictwie.

Zobacz film: "Właściwości herbaty z dzikiej róży"

Ekstrakt z rośliny można spotkać w kosmetykach do ciała, lekach i suplementach diety. Najpospolitszy rodzaj to róża dzika, zwana też psią (rosa canina).

W starożytnym Rzymie służyła do leczenia ugryzień przez psy chore na wściekliznę. W Wielkiej Brytanii szczególnie w czasie II wojny światowej była głównym źródłem witaminy C.

Z kolei w Skandynawii stała się składnikiem zupy, a w Czechach i Słowacji - elementem sosu do mięsa. Obecnie dzika róża porasta całą Europę i Azję Mniejszą na miedzach, kamienistych wzgórzach i skrajach lasów.

Coraz częściej jest też traktowana jako krzew ozdobny w parkach i ogrodach. Owoce dzikiej róży mogą być kuliste lub podłużne.

W zależności gatunku różnią się także rozmiarem, mogą być okazałe lub niewielkie i trudne do przetworzenia w kuchni. Zawsze jednak mają delikatny smak, który świetnie komponuje się z innymi produktami, zarówno w wersji wytrawnej, jak i słodkiej.

Owoce zbiera się jesienią, w pełni dojrzałe. Zbiór najlepiej rozpocząć w pogodne dni, kiedy wyschnie rosa. Twarde okazy warto włożyć do zamrażalnika, ponieważ niska temperatura je zmiękczy.

Do użycia nie nadają się natomiast te zbrązowiałe i pomarszczone. Owoce należy dokładnie oczyścić z nasion i włosów, niestety nie jest to łatwe zadanie.

W tym celu warto odciąć końcówki z obu stron i kroić okazy wzdłuż na pół lub na plasterki. Jednocześnie końcówką noża należy usuwać ziarenka i włoski. Na rękach bezwzględnie powinny być rękawiczki.

Drugą metodą jest ugotowanie owoców w całości i przetarcie ich przez praskę, a następnie przez gęste sito. Oczyszczone owoce można ususzyć w 40 stopniach przez 12-24 godziny, aż staną się twarde i kruche.

Można to również zrobić na zewnątrz, układając plasterki na sicie i ustawiając je w przewiewnym, ocienionym miejscu na 2-3 dni. Warto pamiętać, że już 1-3 owoce mogą pokryć dzienne zapotrzebowanie dorosłego człowieka witaminę C.

Zawartość kwasu askorbinowego zależy jednak od czasu zbioru i sposobów suszenia. Długotrwałe suszenie w temperaturze 40 stopni powoduje utratę nawet 75% substancji. Długi czas przechowywania również nie wpływa pozytywnie na zawartość witaminy C, ponieważ ulega ona utlenianiu.

Poznaj niezwykłe właściwości owoców dzikiej róży
Poznaj niezwykłe właściwości owoców dzikiej róży [5 zdjęć]

Niemal pozbawione liści krzewy dzikiej róży porastające łąki, brzegi lasów i nieużytki to nieodłączny

zobacz galerię

2. Właściwości dzikiej róży

Dzika róża jest ważnym składnikiem wielu produktów leczniczych. Przede wszystkim znajduje się w nasercowych mieszkankach ziołowych, preparatach witaminowych, wzmacniających, wykrztuśnych oraz napotnych.

Można znaleźć ją także w lekach wspierających pracę wątroby i układ krążenia. Dzika róża ma dobroczynny wpływ na stan zdrowia i samopoczucie:

  • uzupełnia dzienne zapotrzebowanie na witaminę C,
  • wzmacnia układ odpornościowy,
  • leczy przeziębienie i grypę,
  • zmniejsza ból gardła,
  • chroni układ krwionośny,
  • wzmacnia naczynia krwionośne,
  • obniża ciśnienie tętnicze krwi,
  • ma właściwości przeciwzapalne,
  • zmniejsza ryzyko wystąpienia szkorbutu,
  • niweluje objawy reumatyzmu,
  • wspiera walkę z chorobami drób oddechowych,
  • delikatnie uspokaja,
  • ułatwia zasypianie,
  • łagodzi nieżyt przewodu pokarmowego,
  • leczy problemy żołądkowe,
  • redukuje biegunki,
  • redukuje niestrawność,
  • walczy z chorobami układu moczowego,
  • przyspiesza powrót do zdrowia,
  • redukuje ogólne osłabienie,
  • redukuje nadmierne zmęczenie,
  • wspiera kobiety w okresie ciąży i karmienia piersią.

3. Zastosowanie dzikiej róży w kosmetyce

Dzika róża poza właściwościami leczniczymi jest często wykorzystywana do produkcji kosmetyków oraz domowych kuracji. Wykazuje wiele cennych właściwości pielęgnacyjnych:

  • odżywia skórę,
  • niweluje przebarwienia,
  • łagodzi podrażnienia,
  • rozjaśnia cerę,
  • działa ściągająco,
  • wzmacnia elastyczność skóry,
  • redukuje zmarszczki,
  • zapobiega powstawaniu zmarszczek,
  • delikatnie złuszcza naskórek,
  • hamuje rozwój zaskórników,
  • redukuje trądzik,
  • nawilża przesuszoną skórę,
  • pielęgnuje skórę wrażliwą,
  • łagodzi oparzenia skóry,
  • wspiera gojenie się ran,
  • leczy stany zapalne skóry,
  • wspomaga leczenie blizn,
  • zmniejsza produkcję łojotoku,
  • wygładza skórę,
  • wspiera regenerację naskórka.

Przemysł kosmetyczny przetwarza głównie kwiaty dzikiej róży. Pozyskiwany olejek świetnie sprawdza się jako składnik perfum, mydeł i kremów. Natomiast woda różana po procesie destylacji stanowi tonik, poprawiający wygląd i kondycję skóry.

Zobacz także:

4. Przepisy na przetwory z dzikiej róży

Dzika róża słynie z właściwości leczniczych i warto wprowadzać ją jak najczęściej do swojej diety. W tym celu warto przygotować przetwory, które sprawdzą się w czasie długich jesiennych i zimowych miesięcy.

4.1. Nalewka z owoców dzikiej róży

Składniki:

  • pół kilograma owoców dzikiej róży,
  • szklanka cukru,
  • 3/4 litra wódki.

Przygotowanie:

Do słoika przesypujemy owoce dzikiej róży, zasypujemy je cukrem i zalewamy alkoholem. Odstawiamy naczynie w ciepłe miejsce i wstrząsy nim energicznie raz dziennie. Po tygodniu przesączamy płyn przez gazę i przelewamy do ciemnej butelki, najlepiej przechowywać ją w lodówce.

4.2. Nalewka z płatków dzikiej róży

Składniki:

  • litr płatków dzikiej róży bez białych końcówek,
  • pół szklanki cukru,
  • pół litra czystej wódki.

Przygotowanie:

Do dużego słoja wsypujemy płatki róży i warstwowo zasypujemy cukrem. Naczynie stawiamy w słonecznym miejscu na kilka dni. Gdy płatki puszczą soki wlewamy alkohol i przestawiamy słoik w ciemne miejsce na około sześć tygodni. Następnie filtrujemy płyn przez gazę i przelewamy do butelki.

4.3. Wino z dzikiej róży

Składniki:

  • 10 kg owoców dzikiej róży,
  • 25 l wody źródlanej,
  • 10,5 kg cukru,
  • 60 g kwasku cytrynowego,
  • świeże drożdże,
  • 250 ml wody źródlanej,
  • pożywka dla drożdży winiarskich.

Przygotowanie:

Porcję drożdży wkładamy do czystej butelki o pojemności 250 ml. 250 ml wody źródlanej doprowadzamy do wrzenia, a następnie studzimy.

Zalewamy nią drożdże, a butelkę dokładnie zatykamy watą. Po upływie 24 godzin wsypujemy do mieszaniny łyżeczkę cukru, wtykamy watę i odstawiamy naczynie w ciepłe, ale zacienione miejsce na 3 dni.

Owoce umieszczamy w dużej butli i zalewamy gorącym syropem cukrowym (gorąca woda + 7,5 kg cukru). Dodajemy mieszaninę z drożdży, kwasek cytrynowy oraz pożywkę dla drożdży.

Butelką mocno wstrząsamy, odstawiamy ją na miesiąc do pomieszczenia o temperaturze 20 stopni Celsjusza. Po tym czasie zmniejszamy temperaturę do 15 stopni i trzymamy w nim butelkę przez dwa miesiące.

Następnie zlewamy płyn w taki sposób by osad na dnie pozostał nienaruszony w słoju. Przelewamy nalewkę do butelek, wkładamy korki i przechowujemy w ciemnym miejscu.

4.4. Sok

Składniki:

  • 250 g oczyszczonych płatków dzikiej róży,
  • 1/2 l wody,
  • 1/2 cytryny,
  • szczypta kwasku cytrynowego,
  • słód.

Przygotowanie:

Cytrynę dokładnie myjemy, parzymy wrzątkiem i kroimy w grube plastry. Do słoja wkładamy płatki róży i cytrynę, wlewamy przegotowaną wodę.

Naczynie przykrywamy gazą i odstawiamy na 24 godziny. Następnie zlewamy płyn do garnka i dokładnie wyciskamy płatki. Dodajemy słód i kwasek cytrynowy, doprowadzamy mieszaninę do wrzenia.

Pozostawiamy naczynie na ogniu przez kolejne 15 minut. Po tym czasie sok przelewamy do butelek i szczelnie zamykamy. Pasteryzujemy przez kwadrans w 90 stopniach Celsjusza.

4.5. Konfitura różana

Składniki:

  • 1,3 kg dojrzałych owoców dzikiej róży,
  • 600 g cukru,
  • cytryna,
  • 300 ml wody.

Przygotowanie:

Owoce myjemy i odcinamy od nich ogonki. Przekładamy je do rondla i zalewamy 300 ml wody. Ustawiamy na niski ogień i gotujemy przez około 30 minut, aż owoce staną się miękkie.

Następnie mieszaninę przecieramy przez sito o gęstych oczkach, powtarzając cały proces dwa razy. Masę ponownie przekładamy do garnka, wsypujemy cukier i sok z cytryny.

Opcjonalnie można wzbogacić smak za pomocą skórki z pomarańczy, laski wanilii lub łyżeczki kardamonu. Gotujemy całość przez 15 minut, często mieszając.

Konfitura powinna uzyskać dosyć ciemny kolor i kremową konsystencję. Przekładamy ją do wyparzonych słoików, zakręcamy, odstawiamy do górny dnem i studzimy.

4.6. Tarte płatki różane

Składniki:

  • trzy garści płatków,
  • 3 łyżki cukru,
  • sok z cytryny.

Przygotowanie:

Suche płatki ucieramy z cukrem za pomocą drewnianej łyżki. Na koniec dodajemy sok z cytryny do smaku. Mieszaninę przechowujemy w lodówce i spożywamy po łyżeczce trzy razy dziennie.

Tarte płatki zmniejszają nadwrażliwość żołądka i uspokajają. Można wykorzystać je również jako nadzienie do pączków lub naleśników.

4.7. Tonik do twarzy

Składniki:

  • garść różanych płatków,
  • szklanka wody.

Przygotowanie:

Płatki dokładnie myjemy i wkładamy do woreczka z gazy. Umieszczamy całość w garnku, zalewamy wrzątkiem, przykrywamy i odstawiamy na kilka godzin.

Następnie odcedzamy płyn i przemywamy nim oczyszczoną twarz dwa razy dziennie. Tonik można wykorzystać również jako płukankę po umyciu włosów.

5. Ile kalorii ma dzika róża

Kalorie i wartości odżywcze Zawartość
w 100 g
Zawartość
w 127 g (1 szklanka)
Wartość energetyczna 162 kcal 206 kcal
Białko 1,60 g 2,03 g
Węglowodany 38,2 g 48,5 g
Cukier 2,58 g 3,28 g
Błonnik 24,1 g 30,6 g
Tłuszcz 0,34 g 0,43 g
Tłuszcze nasycone 0 g 0 g
Tłuszcze jednonienasycone 0 g 0 g
Tłuszcze wielonienasycone 0 g 0 g
Cholesterol 0 mg 0 mg
Witamina C 426 mg 541 mg
Produkty o podobnej zawartości kalorii w 100 g
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze