Jak rozpoznać alergię?

Objawy alergii często od razu są zauważalne w postaci pokrzywki na skórze, kataru siennego czy alergicznej astmy. Mogą pojawić się niemal natychmiast po zadziałaniu alergenu. Niekiedy zaś alergia objawia się z nieznacznym opóźnieniem, a jej sygnały wcale nie muszą jednoznacznie wskazywać, że osoba jest alergikiem na daną substancję czy czynnik. W jaki sposób zatem dowiedzieć się, że cierpimy na alergię? Istnieje kilka metod jej rozpoznawania.

1. Badanie lekarskie w diagnostyce alergii

Alergia, zwana inaczej uczuleniem, określana jest jako wrodzona nadwrażliwość organizmu na niektóre czynniki – alergeny – występujące w środowisku. Objawy alergii często trudno odróżnić od objawów, towarzyszących innym chorobom czy dolegliwościom. Zresztą objawy alergii pokarmowej różnią się od objawów alergii skórnej. Specyfika objawów uczulenia jest też często inna u dzieci, a inna – u dorosłych.

Kiedy zauważymy u siebie niepokojące objawy, powinniśmy udać się do lekarza. W wywiadzie z pacjentem lekarz powinien uzyskać informacje na temat: charakteru i czasu trwania dolegliwości, przyczyn lub sytuacji podejrzanych o wywołanie objawów, ewentualnego występowania w rodzinie chorób alergicznych, hodowania w domu zwierząt lub częstego z nimi kontaktu, wpływu stresu, temperatury i pokarmów na organizm, nietolerancji leków, zmienności dolegliwości w zależności od pory roku, chorób współistniejących z uczuleniem, wykonywanego przez pacjenta zawodu, palenia papierosów czynnego bądź biernego. Wywiadu nie należy lekceważyć. Często własne codzienne obserwacje są ważniejsze w rozpoznaniu alergii niż wyniki badań dodatkowych.

Zobacz film: "Polacy żyją aż 7 lat krócej niż Szwedzi"

Celem badania lekarskiego jest dokładne ustalenie objawów alergii i czynnika ją wywołującego. Lekarz powinien uważnie obejrzeć skórę, nos, oczy oraz zbadać układ oddechowy. Inne są bowiem objawy alergii pokarmowej, a inne objawy alergii skórnej. Ideałem byłaby wizyta u lekarza jeszcze wtedy, gdy dolegliwości uczuleniowe utrzymują się, np. zmiany na skórze, wydzielina z nosa i oczu, duszność czy kaszel.

Na skórze, zwłaszcza w przypadku objawów alergii u dzieci, sprawdzamy nieprawidłowe zmiany skórne, ślady po zadrapaniach, zmiany w zabarwieniu skóry i śluzówek, występowanie bruzd, rumieni i pokrzywek. W zakresie oczu oceniamy obrzęk powiek lub obrzęk okolicy oczodołów, zmiany zabarwienia skóry pod oczami, kolor spojówek, obecność wydzieliny w worku spojówkowym. W zakresie nosa sprawdzamy jego drożność, wygląd błony śluzowej, obecność wydzieliny. Badanie układu oddechowego ma ocenić ruchomość klatki piersiowej i wykluczyć obecność w oskrzelach wydzieliny lub skurcz dróg oddechowych.

2. Alergiczne testy skórne

Testy alergiczne należą już do badań dodatkowych, które mają stwierdzić alergię u konkretnego pacjenta. Testy alergiczne skórne to badanie niedrogie, bezpieczne, szybkie i relatywnie proste do wykonania. Służy do oceny reakcji skóry na poszczególne alergeny (zawodowe, pokarmowe, powietrznopochodne). Ponadto testy alergiczne pozwalają na identyfikację czynnika, który u danej osoby wywołuje objawy alergii.

Testy skórne u dzieci pozwalają już we wczesnym wieku podjąć terapię antyuczuleniową. Testy alergiczne są wiarygodne w przypadku alergii wziewnych (na roztocza kurzu domowego, pyłki roślin, zarodniki grzybów pleśniowych), objawiających się nieżytem nosa i alergicznym zapaleniem spojówek.

Testy alergiczne są mniej istotne przy alergiach pokarmowych. Dodatni ich wynik powinien być przesłanką do przeprowadzenia prowokacji konkretnym pokarmem. Najlepszą porą na wykonanie testów alergicznych skórnych jest późna jesień i wczesna zima. Obszar skóry, który najczęściej wybierany jest do testowania, to przedramiona. Czerwony naciek pojawiający się w miejscu alergenu wskazuje na uczulenie na dany czynnik lub substancję. Jeśli u chorego występują niepożądane dolegliwości po kontakcie z alergenem, warto rozważyć wdrożenie leczenia.

3. Badanie przeciwciał IgE całkowitych oraz swoistych **

**

Osoby, które mają przeciwwskazania (ciąża, choroby skóry, przyjmowane leki) do poddania się testom alergicznym skórnym lub nie chcą ich przeprowadzić, mogą wykonać test krwi, by ocenić reakcję organizmu na konkretne alergeny. Cząsteczki, mogące świadczyć o alergii, które oznaczane są we krwi, to immunoglobuliny IgE. Metody oznaczania IgE stwierdzają, czy w badanej próbce krwi znajdują się przeciwciała, czy też nie. Badanie przeciwciał IgE swoistych polega na ustaleniu, przeciw jakiemu alergenowi są skierowane owe przeciwciała. Metoda RAST jest najczęściej stosowana w określaniu badania IgE. Jest ona bezpieczna i wysoce dokładna. Mankamentem jest jednak duży koszt badania i konieczność oczekiwania na wynik średnio około tygodnia.

4. Alergiczne testy prowokacyjne

Testy prowokacyjne służą do oceny, czy alergen podejrzewany na podstawie wywiadu i wstępnych badań jest odpowiedzialny za objawy alergii. Testy prowokacyjne przydatne są przede wszystkim w alergiach pokarmowych, pokrzywce i uczuleniu na lateks. Powinny być wykonywane podczas hospitalizacji. Badany alergen, wywołujący objawy alergii, można podawać dospojówkowo, donosowo, dooskrzelowo, doustnie i na skórę. Alergiczne testy prowokacyjne mogą wywołać u pacjenta burzliwą reakcje alergiczną, dlatego konieczna jest uważna obserwacja chorego.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.