Alergia wziewna - rodzaje, przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie
Alergia wziewna to nadmierna reakcja organizmu na czynniki, które dla innych osób są całkowicie nieszkodliwe. Alergeny wziewne znajdują się w powietrzu, mogą to być pyłki roślin, zarodniki grzybów czy cząsteczki kurzu domowego. Jakie są objawy alergii wziewnej?
1. Co to jest alergia wziewna?
Alergia wziewna to reakcja układu immunologicznego na cząsteczki, które dla zdrowego człowieka są nieszkodliwe. Alergeny wziewne przedostają się do organizmu przez układ oddechowy i wywołują stan zapalny.
Substancje potencjalnie uczulające są obecne w środowisku przez cały rok, ale szczyt sezonu alergii przypada na okres zimowy, wówczas wiele osób doświadcza znacznie bardziej nasilonych objawów.
2. Alergia wziewna - rodzaje alergenów
Popularne alergeny wziewne to:
- pyłki traw, drzew i chwastów,
- kurz,
- pleśń,
- zwierzęta,
- lateks,
- roztocza.
Pyłki roślin wiatropylnych występują sezonowo, a ich natężenie różni się w zależności od pory roku i miesiąca. Najczęściej uczulające są pyłki leszczyny, olchy, brzozy, tymotki, rajgrasu, kupkówki, wyczyńca, żyta, bylicy, komosy i babki lancetowatej.
Zarodniki grzybów pleśniowych mogą uczulać niemalże przez cały rok, ale alergicy odczuwają natężenie objawów na jesieni, ze względu na zwiększoną wilgotność powietrza. Pleśń jest obecna w szczątkach roślin, zepsutych produktach spożywczych i glebie, powstaje również w niewietrzonych pomieszczeniach.
Sierść zwierząt to popularny alergen, substancje uczulające mogą znajdować się w dodatkowo w piórkach, naskórkach, moczu i ślinie.
Roztocza kurzu domowego są obecne w każdym mieszkaniu, w materacu, pościeli, dywanach czy zasłonach. Szczególny potencjał alergiczny mają odchody tych pajęczaków. Objawy mogą pojawiać się przez cały rok, ale ich nasilenie przypada na okres zimowy, kiedy rzadziej wychodzimy z domu.
3. Objawy alergii wziewnej
Najbardziej powszechne alergie oddechowe to: alergiczny nieżyt nosa oraz astma oskrzelowa. Należy jednak pamiętać, że podobne objawy mogą występować w przebiegu chorób spowodowanych inną przyczyną niż alergia. Dlatego istotną rolę odgrywa uważna diagnostyka przeprowadzona przez lekarza specjalistę.
Do objawów alergii oddechowej należy:
- wodnisty wyciek z nosa, zatkany nos, kichanie,
- suchy kaszel, ucisk w klatce piersiowej, świszczący oddech, duszność,
- łzawienie, swędzenie i stan zapalny oczu,
- ból głowy,
- stan zapalny zatok,
- problemy ze snem,
- trudności z koncentracją, uczucie rozdrażnienia,
- zmęczenie.
Symptomy uczulenia na pyłki roślin pojawiają się wyłącznie w określonych porach roku, czyli w okresie pylenia danej rośliny. Z kolei w przypadku domowych alergenów objawy alergii mogą towarzyszyć pacjentowi przez cały rok, nasilając się w okresie zimowym. Symptomy alergii wziewnej mogą ulegać złagodzeniu podczas zmiany klimatu lub w miejscach bardzo gorących, suchych lub bardzo zimnych.
4. Główne przyczyny alergii oddechowej
Alergenem, który pobudza układ immunologiczny osoby uczulonej są przede wszystkim odchody roztoczy kurzu domowego. Są one bardzo suche i rozpadają się na drobne cząsteczki, wnikając wraz z powietrzem do dróg oddechowych człowieka.
U wielu alergików objawy uczulenia pojawiają się również po kontakcie z sierścią i naskórkiem futerkowych zwierząt domowych. Złuszczone komórki naskórka zwierzęcia dostają się z powietrzem do organizmu alergika i wywołują objawy ze strony układu oddechowego, swędzenie oczu oraz objawy ogólne. Warto uświadomić sobie, że każde zwierzę, także to pozbawione sierści, może być źródłem reakcji alergicznej.
Powszechnym zjawiskiem jest uczulenie na zarodniki pleśni. Pleśń pojawia się zwykle w wilgotnych, ciepłych pomieszczeniach (łazienka, kuchnia), ale może rozwijać się np. w materacu łóżka. Zarodniki pleśni są czasami ukryte pod tapetą lub w ziemi roślin doniczkowych.
Objawy alergii oddechowej wywołanej przez pleśń nasilają się zwykle w pochmurne dni, przy dużej wilgotności powietrza. Natomiast w przypadku uczulenia na pyłki roślin symptomy stają się szczególnie uciążliwe w suche, wietrzne dni.
5. Diagnostyka alergii wziewnej
Alergie wziewne są stosunkowo łatwe do rozpoznania, ze względu na charakterystyczne objawy. Ważne jest natomiast określenie, jaka substancja wywołuje silną alergię, by móc jej unikać.
W tym celu pacjent kierowany jest na testy skórne lub pobranie próbki krwi w celu wykrycia swoistych przeciwciał IgE wobec najczęściej występujących alergenów wziewnych.
6. Leczenie alergii wziewnej
Postępowanie w przypadku alergii wziewnej u dzieci czy osób dorosłych jest zależne od rodzaju alergenu, który wywołuje objawy uczulenia. Po szczegółowej diagnostyce zaleca się na przykład unikanie kontaktu z sierścią zwierząt.
Dodatkowo pacjentowi zaleca się przyjmowanie leków antyhistaminowych w postaci doustnej, donosowej, kropli do oczu czy kremu na skórę.
Niekiedy konieczne jest wprowadzenie glikokortykosteroidów, czyli silnych leków o działaniu przeciwzapalnym, których długotrwałe stosowanie może spowodować pojawienie się skutków ubocznych. W ciężkich przypadkach alergię wziewną leczy się poprzez odczulanie.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.