Otępienie a grypa
Otępienie (inaczej dementia) to zespół objawów spowodowanych chorobą mózgu, zwykle o przewlekłym i postępującym przebiegu. Szacuje się, że rozwój otępienia dotyczy około 1% przypadków w populacji. Większość obserwowanych przypadków stwierdza się po 60 roku życia. Tak więc, otępienie jest chorobą ludzi starszych, w wieku 65 lat dotyczy 5% ludzi, a w wieku 85 lat już 40%. Poniższy artykuł traktuje o związku jaki zachodzi między chorobami wirusowymi, a demencją.
1. Diagnoza otępienia
Do cech diagnostycznych otępienia zalicza się zaburzenia wyższych funkcji naszego mózgu (tzw. korowych), do których należą:
myślenie
orientacja,
rozumienie, liczenie,
zdolność do uczenia się, poznawania nowych języków i inne.
W miarę postępu otępienia i utraty wyższych funkcji myślowych dochodzi także do zaburzenia emocji, zachowania i motywacji. Sytuacja taka doprowadza do stopniowego pogorszenia codziennego funkcjonowania. W późniejszym okresie upośledzeniu ulegają także inne funkcje jak mycie się, higiena, itp.
2. Otępienie a choroby wirusowe
W dostępnej literaturze jest opisywanych kilkadziesiąt różnych chorób mogących być przyczyną zaburzeń funkcji poznawczych (otępienia). Obecnie uważa się, że najczęstszą przyczyną otępienie jest choroba Alzheimera (dotyczy ok. 50 - 75% przypadków). Zwykle kilka procent przyczyn otępienia ma podłoże odwracalne. Wśród przyczyn odwracalnych najczęściej wymienia się neuroinfekcje w tym także powodowane wirusem HIV. W obecnie dostępnym piśmiennictwie nie zbadano wpływu infekcji wirusem grypy na rozwój oraz powstanie otępienia. Dostępne są jedynie pojedyncze dane mówiące o wpływie infekcji wirusem grypy u osób z rozpoznanym otępieniem.
3. Infekcja wirusem grypy a rozwój powikłań u osób z otępieniem
Obecnie z badań epidemiologicznych wiadomo, że osoby starsze, szczególnie po 65r. życia należą do grup ryzyka powstania poważnych powikłań (szczególnie płucnych, grożących śmiercią) infekcji wirusem grypy. Jednak według badań opublikowanych przez Journal of the American Geriatrics Society osoby z zaburzeniami otępiennymi są aż o 50% bardziej narażone na ryzyko śmierci z powodu powikłań grypy w porównaniu do osób bez otępienia. Zagrożenie to szczególnie dotyczy osób mieszkających na wsi i na terenach gdzie placówki medyczne znajdują się w znacznej odległości.
Szybkie włączenie leczenia u osób starszych jest podstawą sukcesu i zapobiegnięcia powikłaniom w przypadku infekcji grypowej. Osoby z upośledzeniem myślenia (otępiałe) są bardziej narażona na rozwój najczęstszych powikłań grypy, zapalenia płuc i oskrzeli, między innymi dlatego, że utrudniony jest z nimi kontakt słowny co powoduje trudności w diagnostyce, osoby te zwykle mają niski poziom higieny jamy ustnej.
Badacze sądzą także, że niewątpliwy wpływ ma także tzw, niski poziom socjoekonomiczny (ogólnie bieda) co wpływa na kontakt z lekarzem. Znając powyższe dane staje się niezwykle ważne, aby tę grupę chorych objąć corocznymi szczepieniami przeciwko grypie. W polskim kalendarzu szczepień szczepienie przeciwko grypie należy do zalecanych, szczególnie w grupie osób po 65 r. życia, a więc obejmujących większość osób z otępieniem.
4. Szczepienia przeciwko grypie a rozwój otępienia
Jak napisano powyżej szczepienia przeciwko grypie mogą chronić osoby z otępieniem przed powstawaniem groźnych powikłań. Jednak w ostatnich kilku latach pojawiły się w mediach informacje, że szczepionka ta może sama z siebie w wyniku reakcji immunologicznych wywoływać chorobę Alzheimera z powodu zwartych w nich aluminium i formaldehydu, które w połączeniu z rtęcią mogą powodować rozwój otępienia.
Trzeba podkreślić, że prace nad teorią powstanie otępienia wciąż trwają, w dostępnej prasie medycznej nie ma badań mówiących o ryzyku. Więcej nawet, według jednego z badań opublikowanego w 2001r w Canadian Medical Association Journal szczepienia przeciwko grypie może wręcz zmniejszać ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera.
5. Śpiączkowe zapalenie mózgu (encephalitis lethargica) inaczej Zapalenie mózgu von Economo
Obecnie nie wiadomo co było przyczyna epidemii śpiączkowego zapalenia mózgu. Sądzi się, że mogło być to jedno z powikłań grypy, jednak teoria ta nie jest udowodniona. Obecnie pojawiają się pojedyncze doniesienia o tym powikłaniu. Było ono powszechne w latach 1918 - 1927 i pojawiało się sezonowo, okres jego występowania to także czas panowania epidemii grypy tzw. Hiszpanki, stąd podejrzenie związku tych dwóch chorób. Wówczas chorowały na grypę miliony, a 200 tyś zapadło na encephalitis lethargica.
Do objawów śpiączkowego zapalenia mózgu należy najpierw drżenie kończyn oraz sztywność mięśni i wahania nastroju, a jej kulminacją - po kilku miesiącach - jest trwałe otępienie. Przebieg choroby dzielił się na fazę ostrą oraz przewlekłą. Z początku zapalenie mózgu objawiało się : bólem głowy i zawrotami, sennością w ciągu dnia oraz bezsennością w nocy, problemami ze wzrokiem, nasilonym bólem kończyn, drgawkami oraz innymi objawami. Chory czuł się senny i zasypiał na tydzień lub dwa tygodnie, po czym zdrowiał lub popadał w stan mutyzmu akinetycznego i umierał.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.